tin & thư | chuyên đề | tác phẩm mới | tác phẩm của tháng | đối thoại | tác giả | gửi bài | góp ý |
sinh hoạt
đối thoại
Cái ngãi đá vàng...  [đối thoại]

 

Lý Giao Duyên 3 miền

 

Lý Giao Duyên là làn điệu cổ nhạc đặc biệt của riêng Việt Nam. Giao duyên thoạt đầu là sự dò ý gợi tình của 2 người nam nữ. Điệu trữ tình quyến luyến. Nhạc rơi vào lơ lửng nửa chừng, nhịp ngoại. Phách mạnh xuống trước mỗi chữ cuối của trường canh hay nhịp. Nhịp chẻ. Như xoè bàn tay, nhịp rớt vào kẽ ngón tay. Có điều thật thú vị là cả 3 miền Bắc Trung Nam đều có làn điệu Giao Duyên. Lạ nữa là, trong bài Quan Họ Giao Duyên của miền Bắc, rõ ràng có câu hát “Cái ngãi đá vàng ta quyết (mà) yêu nhau”. Ngãi là nghĩa. Cái nghĩa chung tình. Đây lại cũng là một sự thú vị nữa. Vì miền Nam hay nói và viết chữ “nghĩa” thành ra “ngãi”. Như “nhơn ngãi” là nhân nghĩa. Làng Đại Ngãi ở Sóc Trăng.

Kết nhân duyên sợ chàng lắm lắm
Em sợ lắm chàng chưa thắm đã phai
Thắm với phai nào ai có biết
Cái ngãi đá vàng ta quyết mà yêu nhau
(Lý giao duyên Bắc)

Bắc nói ngãi là nghĩa. Nam cũng vậy. Mà Trung cũng thế. Bằng cớ là miền Trung Việt Nam có địa danh gọi là Quảng Ngãi hoặc Quảng Nghĩa. Tui tin là có một ngôn ngữ giọng điệu cho chung cả Nam Trung Bắc Việt Nam.

Rằng sao trong tiết Thanh Minh
Mà sao hương khói vắng tanh thế mà
Vương Quan mới dẫn gần xa
Đạm Tiên nàng ấy xưa là ca nhi
(Kiều)
 
Bèo kia ai thả mà trôi
Chim kia lẻ bạn mồ côi trên cành
Anh tiếc chi miếng trầu xanh
Để em lỡ chuyến đò tình anh ơi
(Ca dao miền Nam)
 
Bước chân lên đèo Cả
Trông sang Vạn Giã ngó xuống Tu Bông
Biết rằng cha mẹ đành không
Anh chờ em đợi uổng công hai đàng
(Ca dao miền Trung)

 

_____________
Xem:
*Lý giao duyên Bắc
*Lý giao duyên Trung
*Lý giao duyên Nam

 

 

-----------------

Bài liên quan:

23.10.2011
[VĂN HOÁ CA NHẠC] ... Ai ai cũng đồng ý đồng tình rằng, tỷ như, đã đi xem boxing trên võ đài thì có ai muốn xem đánh cuội đâu. Đó không những là phi thể thao mà còn là phi pháp, vì rõ ràng như thế là... lường gạt. Cũng thế, trên sân khấu, hầu như ai ai cũng thấy ra và biết đặt câu hỏi rằng: nghệ thuật trình diễn tự nó đã hàm ý là khi biểu diễn là phải làm thiệt, chơi thiệt, không được chơi ăn gian cách này cách nọ, nhưng hát cứ y như thiệt mà không phải thiệt, mà lại cứ thế mà nói là thiệt... (...)
 
20.10.2011
[VĂN HOÁ CA NHẠC] ... Tôi thực sự thấy bạn chẳng có lỗi phải gì ở đây, vì đây chỉ là việc thảo luận, thảo luận một cách thuần túy, qua đó mọi ý kiến đều được trân trọng, mọi lý lẽ đều cần được lưu tâm, đều cần được mổ xẻ ổn thoả để học hỏi cũng như để phát huy... (...)
 
19.10.2011
[VĂN HOÁ CA NHẠC] ... Chân thành cám ơn anh về bài viết rất mạch lạc và chi tiết của anh. Đúng là lần trước tôi đã phản hồi lệch trọng tâm vấn đề anh đưa ra. Thành thật xin lỗi anh. Nay xin phép anh cho tôi được quay lại vấn đề này một lần nữa... (...)
 
18.10.2011
[VĂN HOÁ CA NHẠC] ... Thơ dễ phổ nhạc (thích hợp) không phải/không cần là “thơ hay”, mà nên thuộc loại thơ kể lại một câu chuyện tình “đau thương” có đầu có đuôi, sến đặc hay sến lỏng, là thượng hảo hạng... (...)
 
[VĂN HOÁ CA NHẠC] ... Tôi không thấy những bài thơ được phổ nhạc của Thanh Tâm Tuyền và Tô Thùy Yên có chỗ nào “lý trí quá” như Phạm Duy nói. Đúng ra phải nói đó là những bài thơ đầy xúc cảm, đầy tình cảm dạt dào cho đất nước, con người... (...)
 
[VĂN HOÁ CA NHẠC] ... .. Biết đâu những tra vấn lơ tơ mơ của tôi như thế này sẽ dẫn đường cho một chuyện hay một điều gì đó cần phải tra vấn khác, có khi là quan trọng hơn thì sao? Một cách cụ thể hơn, tôi thấy ông ấy nói “không thật” thì tôi tra vấn, hay nói như chị là “vặn vẹo”, để đi tìm sự thật chứ để làm chi nữa thưa chị?... (...)
 
17.10.2011
[VĂN HOÁ CA NHẠC] ... Nhạc sĩ chọn một bài thơ để phổ nhạc trước hết là do ông ấy thích bài thơ đó. Còn ông ta không chọn bài nọ bài kia vì ông ta... không thích những bài đó, không có cảm hứng... (...)
 
15.10.2011
[VĂN HOÁ CA NHẠC] ... Làm gì có chuyện một con người duy lý mà lại chạy làng trước những bài thơ “lý trí quá”... (...)
 
09.10.2011
[VĂN HOÁ CA NHẠC] ... Cách đây 13 năm, mình được một anh bạn mời tới nhà ăn mừng tân gia. Mục đích là để khoe nhà, sẵn khoe luôn dàn máy Karaoke mới sắm. Chủ nhà hát liên tiếp 5 bài hát mở hàng dàn máy. Lúc đó mình như thấy tuần tự hình ảnh Phạm Duy - Trịnh Công Sơn - Từ Công Phụng - Lê Uyên Phương và Cung Tiến ngã lăn đùng ra chết giấc... (...)
 
08.10.2011
[VĂN HOÁ CA NHẠC] ... Hát karaoke — đây là đang nói về karaoke đàng hoàng, chứ tuyệt nhiên chẳng có dính dáng gì đến karaoke ôm bậy ôm bạ như ở Việt Nam — cũng có thể được xem là một sự bùng nổ dữ dội, ít ra là tại những nơi có người Việt mình tại Mỹ... (...)

 


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021