Thưa chị Hoàng Bắc,

Tôi có đọc bài viết «Gió thoảng trên quê hương tôi» của chị, phát biểu trong hội thảo tại Hà Nội, đăng trên tạp chí Sông Hương, chuyên đề «Thơ đến từ đâu».

Lẽ ra kẻ hậu sanh như tôi chỉ nên đứng ngoài lề để xem các anh chị loay hoay tìm cách «đến với nhau, xích lại gần nhau hơn». Và ở vị trí phận đàn em đứng nhìn đó, đối với tôi, những người vỗ tay hoan hô các anh chị vừa chui lọt qua lỗ kiểm duyệt để đến với nhau và những người lên tiếng ồn ào đòi hỏi sự thật đều có quyền bình đẳng phát biểu. Nhưng đọc qua bài viết của chị, tôi thấy tiếc, thấy buồn vì một điều quá cũ. Đằng sau tấm biểu ngữ «xích lại gần nhau» đó chỉ là cái kiểu, ta chỉ xích lại gần người nào suy nghĩ giống ta và khen ta đúng. Cái đúng thì có nhiều lắm, thưa chị, nhưng cái thật chỉ có một (ở đây tôi chỉ nói tới «thật với lòng mình», chưa dám bàn sâu hơn).

Cũng xin nói rõ với chị, tôi không hề có ý định phủ nhận cái gọi là giá trị văn học đích thực của cuốn sách Thơ đến từ đâu. Nhưng một giá trị văn học đích thực được xây dựng trên chính sự mập mờ và giả dối, đó có phải là vấn đề cần thảo luận hay không?

Tôi là đứa đàn em, mới chập chững cầm bút. Tôi có ý nghĩ non dại như vầy : thứ danh vọng có được từ bất kỳ sự luồn cúi nào cũng chỉ là giẻ rách. Nếu có ai nghĩ khác tôi, muốn góp ý với tôi, đó cũng là điều bình thường. Chúng ta đều là những kẻ sống ở xứ sở tự do, mỗi người có một suy nghĩ khác, một ý kiến khác, một giọng điệu phê bình khác, điều đó rất tự nhiên và cần thiết. Có đáng buồn chăng là buồn cho loại người tự nguyện chấp nhận mọi thứ mà không có suy nghĩ, không có ý kiến gì cả.

Còn điều gì lãng mạn cho thơ, ngoài sự thật bị chối bỏ, ngoài những lời ca tụng? Về chia lũ cùng bạn bè? Hay mong đem tấm giẻ rách che lên con lũ dữ? Đau đớn thưa cùng chị, lũ là kẻ cướp, lũ là kẻ huỷ diệt, lũ là kẻ thù của lương dân. Tìm cách chống lại lũ hay ở chung với lũ cho vui hết biết? Hay nhởn nhơ thổi thêm cho lũ chút gió trên quê hương, để nó tiếp tục nhấn chìm khát vọng tự do của thế hệ đàn em?

Tôi mạn phép nói với chị những lời này, nói xong rồi tôi sẽ trở về với cuộc sống lặng lẽ của mình. Nhìn các các anh chị, nhìn thế hệ đi trước, tôi thấy đau lòng quá. Bởi vì đau mà đành đoạn khóc lên ở đây một tiếng.

Chúc chị luôn vui hết biết với điều mình chọn lựa. Nếu lá thư này có lỡ làm chị buồn, thì thôi, xin chị đừng nghĩ gì nữa.

Thân mến

Lưu Thuỷ Hương

---------------

Bài liên hệ: