tin & thư | chuyên đề | tác phẩm mới | tác phẩm của tháng | đối thoại | tác giả | gửi bài | góp ý |
sinh hoạt
đối thoại
Lại góp ý với ông Black Raccoon  [đối thoại]

 

Trên diễn đàn đối thoại này mỗi lần ông Black Raccoon góp ý kiến là mỗi lần tôi thấy có sự trục trặc. Trước đây tôi đã có một bài “Góp ý với ông Black Raccoon”. Gần đây nhất, trong bài “home, nhà, tổ ấm, quê hương”, ông Black Raccoon lại có mấy cái trục trặc.

- Một, ông Black Raccoon nói tiểu thuyết L'ignorance của Kundera là “bản tiếng Pháp”.

Sao lại nói là “bản tiếng Pháp”! Kundera viết cuốn L'ignorance trực tiếp bằng tiếng Pháp thì phải nói đó là nguyên tác chứ! Điều này chứng tỏ ông Black Raccoon chưa tìm hiểu sự việc cho thấu đáo mà đã vội vàng góp ý.

- Hai, ông Black Raccoon nói: “Tui chưa có dịp đọc hết quyển “Ignorance” nhưng công bình mà nói, qua các đoạn văn trên, ông CVD dịch khá hay. Đọc nghe gần gũi với Việt Ngữ mà cũng giữ được ý chính (Anh, Pháp).”

Không phải là ông “chưa có dịp đọc hết”. Nói đúng ra là ông chưa đọc quyển L'Ignorance, cùng lắm là ông chỉ đọc được những đoạn do các ông Hà Thúc Lang, Vi Văn Tuyên và Khiêm trích dẫn. Chưa đọc, nghĩa là chưa nắm được trọn vẹn ý nghĩa của tác phẩm, thì làm sao ông biết ông Cao Việt Dũng dịch “khá hay”? Làm sao mà ông đánh giá cho “công bình”? Người ta đã bàn chuyện dịch các từ, các câu đúng hay sai, xét trên cơ sở văn cảnh và ý nghĩa của toàn tác phẩm, thì bây giờ ông Black Raccoon chưa đọc tác phẩm mà lại nhảy ngang vào bàn chuyện chữ này chữ kia đúng hay sai theo từ điển! Thật là lạ.

- Ba, ông Black Raccoon khen ông Cao Việt Dũng dịch “khá hay”, nhưng ông Black Raccoon lại viết: “Trở lại cách dịch của CVD, ông dịch home, chez moi là “nhà cậu”...” Nói vậy chứng tỏ là ông Black Raccoon hoàn toàn không biết tiếng Pháp, nên đoán mò, nói xàm, khen liều.

Ông Cao Việt Dũng nào mà dịch “chez moi” là “nhà cậu”? “Chez toi” mới là “nhà cậu” chứ! Nhưng chính vì ông Cao Việt Dũng dịch “chez moi”, “chez toi” thành “nhà tớ, “nhà cậu”, nên mới bị các ông khác phê bình, vì dịch kiểu đó thì giống như dịch từ những chữ “ma maison”, “ta maison”. Trong văn cảnh của cuốn L'Ignorance thì phải hiểu “chez moi”, “chez toi” là “quê tôi”, “quê cậu”, cũng tương tự với “mon pays”, “ton pays” vậy.

- Bốn, ông Black Raccoon nói: “CVD dịch alien, étrangère là “người ngoại cuộc”. Thiết nghĩ, cũng chả có gì sai. Nếu không muốn nói là khá hay trong đoạn văn đối thoại giữa 2 người bạn như trên.” Nói vậy thì rõ ràng ông Black Raccoon không phân biệt được sự khác nhau giữa “người ngoại quốc” và “người ngoại cuộc”.

Không phải “người ngoại quốc” lúc nào cũng là “người ngoại cuộc”. Cũng vậy, không phải người bản xứ thì lúc nào cũng là “người trong cuộc”. Hiện nay có nhiều người ngoại quốc được Nhà nước ở Việt Nam xem như “người trong cuộc” vì họ đem tiền vào đầu tư trong nhiều công trình ở Việt nam và “đóng hụi chết” cho nhiều quan chức ở Việt Nam. Ngược lại, nhiều người bản xứ ở Việt Nam lại bị Nhà nưóc xem như “người ngoại cuộc”, gạt ra ngoài lề, vì họ dám phê phán, chỉ trích hệ thống quyền lực độc tài, tham ô, nhũng lạm...

Tôi nói mỗi lần ông Black Raccoon góp ý kiến là mỗi lần có sự trục trặc vì hình như ông Black Raccoon có cái tính ưa phát biểu trên diễn đàn nhưng lại không chịu tìm hiểu kỹ càng về chuyện mình muốn nói. Trong bài “Cái ngãi đá vàng...”, ông nói: “Bắc nói ngãi là nghĩa. Nam cũng vậy. Mà Trung cũng thế. Bằng cớ là miền Trung Việt Nam có địa danh gọi là Quảng Ngãi hoặc Quảng Nghĩa. Tui tin là có một ngôn ngữ giọng điệu cho chung cả Nam Trung Bắc Việt Nam.” Nói vậy thì rõ ràng ông chưa chịu tìm hiểu nguồn gốc của việc chữ “Nghĩa” biến âm thành “Ngãi”.

Đây không phải là “một ngôn ngữ giọng điệu cho chung cả Nam Trung Bắc Việt Nam” một cách tự nhiên. Đây chỉ là việc thực hành một quy định về quốc húy dưới triều Nguyễn. Thời đó, “Nghĩa” phải biến âm thành “Ngãi” cho khỏi phạm húy đối với chúa Nghĩa (Nguyễn Phúc Trăn), cũng như “Chu” thành “Châu” (húy chúa Nguyễn Phúc Chu), “Hoàng” thành “Huỳnh” (húy chúa Nguyễn Hoàng), “Nhậm” thành “Nhiệm” (huý vua Hồng Nhậm), vân vân và vân vân.

Lần sau ông Black Raccoon có muốn góp ý điều gì thì hãy chịu khó tìm hiểu kỹ càng trước khi phát biểu để diễn đàn đỡ rối thông tin. Xin cảm ơn trước.

 

 

------------------

Bài liên quan:

04.12.2011
[CHUYỆN DỊCH THUẬT] ... Chữ Home trong Anh Ngữ vừa có nghĩa là nhà, tổ ấm vừa có nghĩa là quê hương quê nhà. Welcome home là câu chào đón về lại nhà hay hồi hương, tùy theo sự việc sự tình... (...)
 
03.12.2011
[CHUYỆN DỊCH THUẬT] ... Để tiếp tục bài viết trên Tiền Vệ mới rồi, tôi xin gởi tới quí độc giả những nhận xét về bản dịch của ông Cao Việt Dũng - bài phỏng vấn Karlheinz Stierle - trích trong cuốn sách của Vincent Kaufmann... (...)
 
[CHUYỆN DỊCH THUẬT] ... Cuốn L’Ignorance của Milan Kundera, bản tiếng Anh - Ignorance - do Linda Asher dịch... Ở đây Linda Asher chỉ dùng chữ “home” rất gọn rồi sau đó dùng tiếp “my home” cũng trong ngữ cảnh đó. Đọc bản tiếng Anh thì hiểu ngay... (...)
 
02.12.2011
[CHUYỆN DỊCH THUẬT] ... Nói tóm lại, tất cả những “luận điểm” đầy ngụy biện và khôi hài mà Nguyễn Thuận đưa ra để bênh vực cho những chỗ sai của Cao Việt Dũng đều hết sức vô dụng, không giúp gì được cho Cao Việt Dũng, mà còn tiếp sức thêm cho nạn “dịch loạn”... (...)
 
02.12.2011
[CHUYỆN DỊCH THUẬT] ... Khổ thế, vẫn cái trò «nhìn cây mà không thấy rừng», dịch mà không hiểu mình đang dịch gì, dịch từng từ chứ không dịch cả câu, dịch từng câu chứ không dịch toàn bộ tác phẩm... (...)
 
01.12.2011
[CHUYỆN DỊCH THUẬT] ... Trước khi phê phán, tôi nghĩ ông Vi Văn Tuyên và Hà Thúc Lang nên chứng tỏ mình trước bằng một bản dịch hoàn chỉnh hơn là bằng vài câu cắt xẻ so với tổng thể văn bản... Nói về Đạo đức A, đạo đức B, đạo đức dịch thuật thì ông Nguyễn Gia Thức nên chứng minh mình là người có phẩm tính dịch thuật trước khi ban bố rộng rãi trước bạn đọc... (...)
 
30.11.2011
[CHUYỆN DỊCH THUẬT] ... Chứ không lẽ “đạo đức dịch thuật” là thái độ “dịch vội”, đăng bừa để kiếm tiền nhuận bút, bất kể độc giả? Khi có ai vạch ra những chỗ sai của mình thì lại cố tình loay hoay lấp liếm chỉ để củng cố lòng tin của chỉ một nhóm “fan” gồm những kẻ thiếu cả trình độ và tư cách?... (...)
 
29.11.2011
[CHUYỆN DỊCH THUẬT] ... Hôm trước, nhân đọc ý kiến của ông Vi Văn Tuyên về cách dịch của anh Cao Việt Dũng, tôi đã bỏ chút thời giờ lên mạng xem thực hư thì rơi phải mấy trang đầu tiên của “Những kẻ thiện tâm” (“Les Bienveillantes”), tiểu thuyết của Jonathan Littell do anh Cao Việt Dũng dịch, nhà xuất bản Hội Nhà Văn ấn hành năm 2008. Đọc được mấy câu, tôi cũng “tá hỏa”... (...)
 
25.11.2011
[CHUYỆN DỊCH THUẬT] ... Đọc loạt bài phỏng vấn do ông Cao Việt Dũng dịch, tôi giựt mình dụi mắt hoài... Tìm đọc bản gốc (bằng Pháp văn) để kiểm tra độ chính xác trong bản dịch của ông Cao Việt Dũng, thì tôi tá hỏa. Có thể nói không quá là trang nào cũng đầy lỗi. Nhân đây, xin trình quí vị một số thí dụ thấy được trong hai bài phỏng vấn... (...)
 
19.09.2011
[CHUYỆN DỊCH “GIẢ”] ... Người dịch tác phẩm này ra tiếng Việt hẳn là không biết nghĩa tiếng Anh đã đành, cũng không biết “Windows On The World” là tên một tiệm ăn ở tầng 107 của Tháp Bắc – World Trade Center... Không biết gì ráo, nên dịch “giả” mới dám dịch là... Cửa sổ trên Tháp Đôi. Rùng rợn hơn cả chính biến cố 9.11... (...)
 
07.03.2011
[DỊCH THUẬT] ... Xin quý anh chị tienve.org vui lòng cho chúng tôi “công bố” sản phẩm dưới đây để “quần chúng nhân rân” có cơ hội thưởng lãm nghệ thuật dịch (thơ) của một người bạn mới quen của chúng tôi — “Dịch Giả Google Translate” (http://translate.google.com/#) — qua hai tác phẩm thơ Việt đương đại (một của Lý Đợi và một của Bùi Chát)... (...)
 
06.03.2011
[DỊCH THUẬT & BÁO CHÍ] ... Vietnamnet đã tự ý đổi đầu đề, không đề tên tác giả bài viết. Điều này thể hiện thái độ không tôn trọng nhân vật được nói đến trong bài là bà Thái Thị Liên và tác giả của bài viết, chưa nói tới vi phạm quyền tác giả. Ngoài những từ dùng sai, bản dịch đã dịch sai thậm chí cố tình xuyên tạc nhiều chỗ của bản gốc... (...)
 
01.03.2011
[DỊCH VĂN] ... Ngoài một câu tiếng Việt chính xác, thì từ hôm nay, thay cho 38, chúng ta đã có 39 địa chỉ trên internet có nguyên văn chính xác của bản dịch tiếng Anh cho một câu nói của Milan Kundera... (...)
 
[DỊCH VĂN] ... Nhà văn Đặng Thân nói các bản dịch ra Anh văn đều dùng từ “historical”. Nói thế là không xác đáng, vì ông chưa tra cứu đến nơi. Cái kết quả 2.950 do ông tìm thấy trên internet chỉ là hậu quả tai hại của sự copy đi copy lại của những websites chuyên sưu tầm các “quotes” một cách vô tội vạ. Một nơi chép sai chữ, 2.949 nơi khác cứ cắm đầu chép lại, thành ra 2.950 nơi chép sai đấy thôi... (...)
 
[DỊCH VĂN] ... Xin cảm ơn Xyz đã nhặt sạn cho bài viết Đoàn tầu “thống nhất” (hay là “quân tử dĩ hậu đức tải vật” [1] đăng trên Da Màu của tôi. Các lỗi mà Xyz đã chỉ ra đều xác đáng. Thực trạng chuyện “bếp núc” thì cụ thể thế này... (...)
 
26.02.2011
[DỊCH VĂN] ... Tôi dè chừng câu tiếng Anh là do tác giả tự dịch, nên có sai sót đáng kể, chứ nếu mà ông “làm biếng” hơn một chút, dùng ngay “dịch vụ chùa” Google dịch (http://translate.google.com.vn/#), thì “kết quả (tự động)” đã tốt hơn (cũng đáng kể) ... (...)
 
25.02.2011
[DỊCH THƠ] ... Dù sao, thật may, chúng ta vẫn còn (dù không nhiều) những người dịch đàng hoàng khác, bằng không, tôi e... (...)
 
24.02.2011
[DỊCH THƠ] ... Vừa qua người đọc “online” có dịp đọc hai bài thơ “Voyelles” và “Le Bateau Ivre” của Arthur Rimbaud (1854-1891) được ông Huỳnh Phan Anh dịch ra tiếng Việt... Rất tiếc là bản dịch tiếng Việt này không giúp độc giả thấy được tại sao hai bài thơ đó lại nổi tiếng là tuyệt tác cũng như tại sao tác giả của nó lại được ca ngợi là thiên tài thi ca (không chỉ của Pháp mà của cả thế giới)... (...)
 
26.10.2010
[VĂN HOÁ HÔM NAY] ... Đến màn cô ca sỹ Mỹ Tâm hát bản nhạc “Bang Bang (My Baby Shot Me Down)” của cặp vợ chồng ca nhạc sĩ người Mỹ lừng danh Cher & Sonny Bono... mà lời Việt do nhạc sỹ Phạm Duy dịch, tôi lại thấy Đài Truyền Hình Việt Nam ghi là “Nhạc Pháp”!... (...)
 
[VĂN HOÁ HÔM NAY] ... Dịch kiểu gì mà Peter Gray lại biến thành David Hicks, chuyện nhà tù Guantanamo Bay thì biến thành chiến tranh Iraq! Dịch hay là phịa! Cho ông Võ Giang này đi một cặp với Lại Văn Sâm là vừa! “Xanh kiu vé ry mật!”... (...)
 
25.10.2010
[VĂN HOÁ HÔM NAY] ... Đặc biệt lạ lùng là trong cả nước không có một bài báo nào thử đứng ở vị trí của Ngô Ngạn Tổ và người nước để xét vấn đề. Là một diễn viên quốc tế được mời phát biểu trong một liên hoan phim quốc tế trước ống kính truyền hình trực tiếp, nhưng toàn bộ những lời phát biểu của Ngô Ngạn Tổ vừa nói ra thì lập tức bị thay thế bằng những lời bịa đặt hoàn toàn khác do ông Lại Văn Sâm công khai tọng vào mồm anh. Nếu Ngô Ngạn Tổ và người nước ngoài biết được điều này, họ sẽ suy nghĩ thế nào về đất nước và con người Việt Nam? ... (...)
 
24.10.2010
[VĂN HOÁ HÔM NAY] ... Triệu chứng thiếu lòng tự trọng, xem thường công chúng, sẵn sàng loè bịp công chúng bất cứ giá nào, đang có nguy cơ lan rộng trong đời sống văn hóa của người Việt nam hôm nay. Từ bản thân một ông Chủ tịch nước cho đến một cô ca sĩ nghiệp dư, từ một ông MC văn nghệ cho tới giới “học giả”, triệu chứng này đang liên tục biểu hiện ra đến mức thậm lố bịch... (...)
 
24.10.2010
... Hiện nay tình trạng dịch và giới thiệu mảng thơ của nền văn học cổ đã cho thấy nhiều bất cập. Nhiều dịch giả dịch mảng thơ này bản thân không phải là nhà thơ, thiếu những kiến thức nhất định về văn học, thậm chí chưa nắm vững ý nghĩa trong văn bản ngôn ngữ nguồn và xuệch xoạc với ngôn ngữ đích... (...)
 
12.09.2010
... Nhưng điều kỳ lạ hơn hết là dịch giả không hiểu chút gì trong nội dung bài thơ Đường luật “tám câu năm vần” rất nổi tiếng này của bà Huyện Thanh Quan. Dịch và giới thiệu ra văn học thế giới một tác phẩm của cổ nhân mà người dịch không có chút hiểu biết mảy may nào cả về hình thức lẫn nội dung của nó là một chuyện thật hiếm có... (...)
 
08.10.2010
[1000 NĂM THĂNG LONG] ... Sự kiện “Đại Lễ Ngàn Năm Thăng Long” khai mạc vào ngày 1/10/2010 (nhằm ngày quốc khách nước Cộng Hoà Nhân Dân Trung quốc) và kết thúc vào ngày 10/10/2010 (nhằm ngày quốc khánh nước Cộng Hoà Nhân Dân Triều Tiên và nước Trung Hoa Dân Quốc) là một chuỗi vô số những trò nhếch nhác rất ư là hoàng tráng. Đã có quá nhiều người nói về những trò này trong những ngày qua. Hôm nay, gần đến ngày cao trào của “đại lễ”, tôi vào xem internet thì tình cờ phát hiện một sản phẩm văn hóa cực kỳ ngu xuẩn, điên rồ, nhưng rất ư mang “tính quốc tế”. Vậy nên tôi xin tường thuật lại ở đây cho mọi người cùng thưởng lãm... (...)
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021