tin & thư | chuyên đề | tác phẩm mới | tác phẩm của tháng | đối thoại | tác giả | gửi bài | góp ý |
sinh hoạt
đối thoại
Vẫn còn tiếp tục “Giải hoặc Trịnh Công Sơn [kỳ 1]”  [đối thoại]

 

Muốn giải hoặc Trịnh Công Sơn về những huyền thoại tiếp theo, mà đành phải quay lại chuyện cũ một lần nữa vì còn mấy chỗ chưa yên.

 

1/ Mục đích của bài “Giải hoặc Trịnh Công Sơn [kỳ 1]”:

Tôi viết bài “Giải hoặc Trịnh Công Sơn [kỳ 1]” để vạch ra sự bịa đặt hay thổi phồng quá trớn của một huyền thoại về sự nghiệp âm nhạc của Trịnh Công Sơn:

“Tháng 7 2004 Diễm Xưa trở thành nhạc phẩm Á Châu đầu tiên được viện đại học Kansai Gakuin đưa vào chương trình giáo dục của viện đại học trong bộ môn Văn Hoá và Âm Nhạc.”

Cái huyền thoại này được ghi trang trọng trên web http://www.trinh-cong-son.com ở trang http://www.trinh-cong-son.com/utsukushi.html

Theo Google, nguyên văn câu này được truyền bá trên 108 trang web tiếng Việt.

Tôi tìm thông tin bằng tiếng Nhật thì chỉ thấy câu:

またこの曲は、関西学院大学のベトナム文化科目にも 取り入れられた。

Dịch nghĩa: “Bài hát này cũng được đưa vào môn học Văn hóa Việt Nam, đại học Kwansei Gakuin.”

Nghĩa là KHÔNG có chi tiết “tháng 7.2004”, cũng KHÔNG phải là “nhạc phẩm Á Châu đầu tiên được viện đại học Kansai Gakuin đưa vào chương trình giáo dục của viện đại học trong bộ môn Văn Hoá và Âm Nhạc.”

Từ môn học “Văn hóa Việt Nam” bịa ra thành “bộ môn Văn Hoá và Âm Nhạc” thì rõ ràng là một sự cố ý thổi phồng cái giá trị “Âm Nhạc”.

Thế nhưng ngay cả cái câu “またこの曲は、関西学院大学のベトナム文化科目にも 取り入れられた。” (Bài hát này cũng được đưa vào môn học Văn hóa Việt Nam, đại học Kwansei Gakuin) cũng chỉ xuất hiện trên một trang Wikipedia tiếng Nhật và 4 trang blog cá nhân hay web quảng cáo vớ vẩn, được copy qua lại y chang như nhau. Tôi không thấy nó có mặt trên một trang web của trường đại học hay một cơ quan văn hóa đàng hoàng nào cả.

Mong ai tìm được thông tin chính thức và chính xác về sự kiện này thì công bố để làm minh bạch cho cái huyền thoại này. Nếu không thì nó vẫn chỉ là một sự bịa đặt hay thổi phồng quá trớn.

 

2/ Về chuyện nhạc “enka”:

Chuyện “enka” là chuyện phụ, nhưng không khéo nó lại bị những môn đồ cảm tính của Trịnh Công Sơn biến thành chuyện chính để làm mờ đi cái chủ đích của việc giải hoặc. Nhắc đến “enka”, tôi chỉ muốn nói là cái việc mà bài hát “Diễm xưa” được một ca sĩ “enka” của Nhật hát thì cũng chả phải là vinh dự gì. Hầu hết dân Việt Nam chưa từng đến Nhật Bản, chưa biết “enka” là gì, nên dễ tự hào về chuyện đó. Chứ nếu sống ở Nhật thì thấy rõ là “enka” chả khác gì với loại nhạc xập xình trên những băng nhạc bình dân bán ê hề trên thị trường Việt Nam.

Tôi nói “enka” là một loại nhạc bình dân sướt mướt (giống kiểu nhạc “sến” ở Việt Nam). Tôi dùng chữ “sến” vì chưa kiếm ra chữ nào khác. Một số người không đồng ý. Đây cũng là điều bình thường vì khẩu vị mỗi người có khác nhau.

Vui nhất là Đào Hiếu. Ông vác cái chuyện này lên Talawas mà nói xỏ, chứ không nói thẳng là ông phản đối tôi. Đào Hiếu viết:

Tôi không biết Yoshimi Tendo là ai, là ca sĩ “sến” hay ca sĩ hàn lâm nhưng tôi đã nghe chị hát một ngàn lần trên nền nhạc đệm của một tay piano tài hoa (có lẽ từng đệm nhạc cho Đức Mẹ Vô Nhiễm trên thiên đường). Tôi đã nghe và tưởng như mình đang ở trong thánh đường.
 
Giọng của Yoshimi Tendo (天童 よしみ) rất huyền ảo, sang cả, có thể sánh ngang với Bạch Yến của Việt Nam. Chỉ có những kẻ lòng trĩu nặng hận thù và đầy ác ý (tại sao lại như vậy?) mới có thể vô lễ với Trịnh Công Sơn và Yoshimi Tendo đến như vậy.

Cái lý sự của Đào Hiếu sao mà tức cười quá: Hễ ai hát mà được một tay piano tài hoa đệm, thì rất sang cả, mặc dù cái tay piano đó tên là gì, thì Đào Hiếu không cho biết, và tay đó có tài hoa thật hay không, thì không ai biết. Với lại, khi tôi nói nhạc Trịnh Công Sơn được ca sĩ “sến” Yoshimi Tendo hát thì chả vinh dự gì, thì tại sao Đào Hiếu có thể kết án tôi là có “lòng trĩu nặng hận thù và đầy ác ý”? Đào Hiếu “không biết Yoshimi Tendo là ai” thì sao lại dám bảo người không ưa giọng hát của bà ta là người “vô lễ”? Đối với một ca sĩ xa lạ mà ông lại dễ dàng tôn sùng đến mức đó, thì đối với một lãnh tụ chính trị ở Việt Nam mà ông chọn để tin theo thì ông còn tôn sùng đến mức nào nữa?

Phần tôi thì tôi nói thật là tôi rất chán nhạc “enka” dù tuổi tôi đáng lẽ thuộc lứa tuổi sính nhạc “enka” như số đông. Tôi nói nhạc “enka” là “sến” vì tôi không chịu nổi cái sự loè loẹt màu mè rất thiếu thẩm mỹ của nó, từ y trang của ca sĩ đến cách bày biện sân khấu.

Về phần nhạc thì “enka” không đáng sánh với nhạc tiền chiến của Đặng Thế Phong, Văn Cao, Phạm Duy, hay tân nhạc của Trịnh Công Sơn. Âm điệu của “enka” thì mòn vẹt, lời ca của nó thì sáo rỗng. Nó là một thứ hỗn hợp rất thiếu thẩm mỹ của đủ thứ tạp nhạp tân cổ. Ca sĩ thì có nhiều người có giọng ca tốt, nhưng lối diễn tả thì rất khoa trương, giả tạo.

Mời độc giả xem vài cái video clip nhạc “enka” sau đây. Ai muốn bắt chước Đào Hiếu mà bảo là “rất huyền ảo, sang cả”, và bảo tôi là có “lòng trĩu nặng hận thù và đầy ác ý”, thì tùy.

Nhạc “enka”:

http://www.youtube.com/watch?v=hsWRRhxL838&feature=PlayList&p=AD4CDA3452E40042&index=0&playnext=1

Yoshimi Tendo:

http://www.youtube.com/watch?v=tZmVAX3Y_3k

http://www.youtube.com/watch?v=KKYCbkPHnrs&feature=related

 

 

---------------

Bài liên hệ:

17.04.2009
[ÂM NHẠC] ... Dịch enka từ chữ Hán 演歌 thành “diễn ca” rồi bình luận theo từ đó e rằng tối nghĩa. Thực chất enka hiện đại là loại bài hát thể ballad, được phát triển từ sau Đệ Nhị Thế Chiến. Từ “enka” theo nghĩa hiện đại chỉ xuất hiện từ 1969... (...)
 
15.04.2009
[ÂM NHẠC] ... Theo tự điển Tiếng Việt thì “mê hoặc” có nghĩa làm người ta lầm lẫn bằng các tà thuyết. Còn “giải hoặc” là phá bỏ những tà thuyết bằng cách dùng những sự kiện, lập luận có thực hoặc dựa trên logic của con người,... Như thế ,ta không thể giải hoặc bằng những nhận định cảm tính hoặc dựa trên những suy luận thiếu cơ sở vững chắc... (...)
 
14.04.2009
[ÂM NHẠC] ... Vậy bảo enka là “nhạc sến” thì sai – thực ra, nó tương đương với ca khúc tình cảm tân nhạc phổ thông của Việt Nam thời tiền chiến và của miền Nam trước 75, mà sau này bị gọi là “nhạc vàng”... (...)
 
[ÂM NHẠC] ... Vậy mà bây giờ ở Việt Nam lại nổi lên cái huyền thoại bài “Thiên thai” của Văn Cao bay vào vũ trụ! Oan cho Văn Cao, ông mất đi rồi thì mặc tình mà đám văn công bồi bút ra sức bơm ông lên để rêu rao cái đường lối “Chân dép lốp bay vào vũ trụ”!... (...)
 
13.04.2009
[ÂM NHẠC] ... Định tiếp tục giải hoặc Trịnh Công Sơn, nhưng lại thấy có mấy lời góp ý của ông Nguyễn Đình Đăng, nên tôi phải dành thì giờ để đáp lời. Trước hết, tôi xin cảm ơn ông Nguyễn Đình Đăng đã góp ý. Nhưng cũng xin nói ngay, những điều ông góp ý thì cũng chẳng cứu vớt gì được cái huyền thoại giả mà tôi đã phân tích trong “Giải hoặc Trịnh Công Sơn [kỳ 1]”... (...)
 
12.04.2009
[ÂM NHẠC] ... Bản dịch “Diễm xưa” ra tiếng Nhật là do người Nhật thực hiện. Đây chỉ là phổ lời Nhật cho phù hợp với nhạc chứ không phải là bản dịch nguyên văn. Lời Nhật này được Khánh Ly hát lần đầu tiên tại Nhật năm 1970 tại hội chợ Osaka. Sau đó bài hát được phát vào năm 1978 trong một TV drama của đài NHK... (...)
 
10.04.2009
[ÂM NHẠC] ... Những thứ huyền thoại này, một phần do chính Trịnh Công Sơn bịa ra, một phần do những người khác bịa ra vì những mục đích khác nhau. Tuy nhiên, chúng lại có tác dụng rất hữu hiệu đến tâm lý đám đông lười suy luận, và khi một chuyện bịa đặt được trang trọng lặp đi lặp lại trên các phương tiện thông tin đại chúng, thì “lộng giả thành chơn”, nó sẽ được đại chúng tin là hoàn toàn có thật... (...)

 


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021