Phan Quỳnh Trâm
tiểu sử &  tác phẩm 

Sống và làm việc tại Sydney, Australia.
Ngoài những tác phẩm và dịch phẩm phổ biến trên Tiền Vệ, đã có thơ (song ngữ Việt-Anh) đăng trên tập san Kunapipi: Journal of Postcolonial Writing & Culture (University of Wollongong, 2011).

tác phẩm

SBS Radio phỏng vấn về tập thơ tiếng Anh của 3 nhà thơ gốc Việt  (phỏng vấn) 
Phượng Hoàng (SBS Radio) phỏng vấn nhà phê bình văn học Nguyễn Hưng Quốc cùng 3 nhà thơ Lê Văn Tài, Nguyễn Tôn Hiệt & Phan Quỳnh Trâm về tập thơ tiếng Anh do Vagabond Press xuất bản vào đầu tháng 10 năm 2015. Tập thơ gồm những bài thơ viết bằng tiếng Anh hay dịch từ tiếng Việt ra tiếng Anh của 3 nhà thơ, với lời tựa của Nguyễn Hưng Quốc, lời bạt của Nhã Thuyên, và tranh bìa là một tác phẩm sơn dầu của hoạ sĩ Nguyễn Hưng Trinh... (...)

VĂN NGHỆ VÀ CUỘC SỐNG: Phan Quỳnh Trâm, nhà thơ  (phỏng vấn) 
Phan Quỳnh Trâm là một trong những cây bút trẻ nhất trong số các cộng tác viên của trang Tiền Vệ ở Úc. Bắt đầu làm thơ từ năm 2008, rồi vài năm sau đó cô say mê dịch thuật. Phan Quỳnh Trâm nói chuyện với Phượng Hoàng (SBS Radio) về những cảm nghiệm cá nhân của một người làm thơ. Đồng thời, Nguyễn Hưng Quốc và Hoàng Ngọc-Tuấn đóng góp những nhận định về một số nét độc đáo trong thơ của Phan Quỳnh Trâm... (...)

VĂN NGHỆ VÀ CUỘC SỐNG: Phan Quỳnh Trâm, dịch giả  (phỏng vấn) 
Phan Quỳnh Trâm là một trong những cây bút trẻ nhất trong số các cộng tác viên của trang Tiền Vệ ở Úc. Bắt đầu làm thơ từ năm 2008, rồi vài năm sau đó cô say mê dịch thuật và cho đến nay cô đã dịch thơ, truyện ngắn và tiểu luận của hàng trăm tác giả quốc tế. Phan Quỳnh Trâm nói chuyện với Phượng Hoàng (SBS Radio) về những cảm nghiệm của cô như một dịch giả. Đồng thời, Nguyễn Hưng Quốc và Hoàng Ngọc-Tuấn cũng đóng góp những nhận định về một số khía cạnh trong công việc dịch thuật văn chương... (...)

I had a dream | Tôi đã có một giấc mơ  (truyện / tuỳ bút) 
Last night I had a dream. It’s not that I did not dream the other nights but I particularly wanted to talk about the dream that I dreamt last night. I had to say “I had a dream” because if I said “I have a dream” then you would start thinking about Martin Luther King... | Tôi đã có một giấc mơ đêm qua. Không phải tôi không từng nằm mơ những đêm khác nhưng tôi đặc biệt muốn nói về giấc mơ tôi mơ thấy đêm qua. Tôi phải nói “tôi đã có một giấc mơ” bởi vì nếu tôi nói “tôi có một giấc mơ” bạn sẽ bắt đầu liên tưởng đến Martin Luther King... (...)

Metapoem 3  (thơ) 
Half of the moon sticks her nose on my window / I’m lying on my bed / listening to Pavarotti / singing Una Furtiva Lagrima / over and over again // thinking / whether or not / I should end my poem right at this moment... | Một nửa vầng trăng dí mũi vào cửa sổ / Tôi nằm trên giường / Nghe Pavarotti / Hát đi rồi hát lại / Una Furtiva Lagrima // Nghĩ / không biết tôi có nên / chấm dứt bài thơ ở ngay chỗ này không nhỉ...

Meditation in an emergency | Trầm tưởng trong một tình trạng khẩn cấp  (thơ) 
... This is not the first time that I had an accident / I kinda got used to it / but the feeling is still unpleasant // I took a shower, combing my hair, / and thinking about all the dramas in my life / or at least in the recent years / This is nothing — I thought... | ... Đây không phải là lần đầu tiên tôi dính vào một vụ đụng xe / tôi cũng đã khá quen với điều đó / nhưng cảm giác vẫn không vui // Tôi đi tắm, chải tóc, / và nghĩ về tất cả những bi kịch trong đời tôi / hay ít nhất trong những năm gần đây / Vụ này chẳng nhằm nhò gì — tôi nghĩ... [Bản dịch tiếng Việt của Hoàng Ngọc-Tuấn]

Mỹ học của sự im lặng  (thơ) 
... Sự im lặng của nhà thơ đang dự cảm về một bài thơ mới / hay của cảm giác trắng tay khi bị bài thơ mới làm tước sạch / của tất cả những gì có thể được nói ra, gọi tên, mà không cần nữa / bởi âm thanh của lời nói phát ra là sự im lặng...

Cái chết của một cái vỏ chôm chôm  (thơ) 
... một vỏ chôm chôm từ mấy ngày trước / nhìn tôi đăm đăm / da quắt lại, mỗi ngày một đen đúa / chòm tóc mềm oặt / con mắt đầy lông tối ám / nó nằm đó, lặng im / lặng im / lặng im...

Ăn tối với Trần Tiến Dũng & Trần Tịnh Danh  (thơ) 
... Tôi chỉ thích lái xe trên những con đường cao tốc / cao trào của thơ là cao trào của bản nhạc đang mở trong xe / Tôi rú ga theo cường độ của tay người dội xuống phím đàn / Bánh xe làm thơ tự do / Không phẩy / Không chấm...

Xem triển lãm dọc bờ biển Bondi, Úc  (ký sự / tường thuật) 
Ở Úc thường có các cuộc triển lãm ngoài trời. Riêng tại Sydney, nổi tiếng và thu hút nhiều khách thưởng ngoạn nhất là cuộc triển lãm mang tên “Điêu khắc dọc theo biển” (Sculpture by the sea) tại Bondi, một trong vài bờ biển đẹp nhất của tiểu bang New South Wales... (...)

Varieties of a story | Biến thể của một câu chuyện  (thơ) 
Everyone now knows how to find the meaning of life within himself. / I am an invisible man... | Giờ đây tất cả mọi người đều biết cách tìm thấy ý nghĩa của cuộc đời từ bên trong chính mình. / Tôi là một người vô hình...

Variation on a theme | Biến tấu trên một chủ đề  (thơ) 
... contemplating about the days we would grow old together / holding hands before a concert starts / having such musical discussions / and those days, I knew / would just never come... | ... khi nghĩ ngợi về ngày mình già / với nhau / tay trong tay trước buổi hòa nhạc bắt đầu / cũng bàn về chuyện âm nhạc như thế / và ngày ấy, B. biết / sẽ không bao giờ đến / Không bao giờ...

Thơ, truyền thống và bản sắc  (thơ) 
Híc híc híc hu hu híc híc / Hu hu hu híc híc hu hu / Hu hu híc híc hu hu / Hu hu híc híc hu hu híc... oà | Đùng đùng tạch tạch đùng đùng / Đùng đùng... tạch tạch... đùng đung... tạch... đùng...

Poets for rainy days | Những nhà thơ cho những lúc thật cần  (thơ) 
When I’m in love and feeling happy I read e. e. cumming / When I’m in love and feeling melancholy I read Neruda / When I don’t know if I’m in love and feeling bitter I read Bukowski / When I want to remember my age of innocence I read Gibran... | Khi tôi yêu và cảm thấy hạnh phúc, tôi đọc e. e. cumming / Khi tôi yêu và cảm thấy buồn buồn, tôi đọc Neruda / Khi tôi không biết mình có yêu hay không, chỉ thấy ngập tràn cay đắng, tôi đọc Bukowski / Khi tôi muốn nhớ lại những ngày thơ ấu, tôi đọc Gibran...

Having and being  (thơ) 
This is my piano / I don’t know how to play it // This is my guitar / I don’t know how to tune it... | Có chiếc dương cầm / Tôi không biết đánh // Có cây guitar / Tôi không biết lên dây...

Music on radio / Nhạc trên radio  (thơ) 
You get to choose the channels / Some songs you like, some you don’t / But you can’t rewind... | Đài, bạn có thể chọn / Nhạc, có bài bạn thích, có bài không / Nhưng không cách gì quay lại...

Kiều trên ebay  (truyện / tuỳ bút) 
[TRUYỆN CỰC NGẮN] Trọng năn nỉ nhưng Kiều vẫn cứ khăng khăng đòi “đem tình cầm sắt đổi ra cầm cờ”. Mỏi miệng, Trọng chán nản quay về phòng riêng. Chàng mở ngăn kéo lấy mớ receipt chàng cất giữ suốt 15 năm qua. Đó là các receipt xe tàu và khách sạn trên đường chàng lặn lội đi tìm Kiều từ Lâm Thanh đến Lâm Tri, Phúc Kiến, Chiết Giang và Hàng Châu, nơi Kiều sống với Từ Hải trước lúc Từ Hải bị giết chết... (...)

Trả lời Nguyễn Đăng Thường  (đối thoại) 
[VĂN HỌC & CHÍNH TRỊ] ... Nếu đọc kỹ bài của tôi, NĐT sẽ thấy là tôi không hề phủ nhận là trong chính trị thì người ta cần sự đóng góp của tất cả mọi người, kể cả một anh công nhân, một chị lao công hay một người không hề có nghề nghiệp gì. Hơn nữa, tôi còn cho có một số thành phần khác trong xã hội có thể đóng góp được cho chính trị nhiều hơn giới nhà văn... Tuy nhiên, tôi vẫn cho những sự tham gia ấy khác nhau về bản chất...

Văn học và chính trị  (tiểu luận / nhận định) 
... Tôi tự hỏi là nếu như trong văn học có sự phân biệt rạch ròi giữa tác giả và tác phẩm thì tại sao khi bàn về văn học và chính trị lại không có sự phân biệt giữa nhà văn với chính trị và tác phẩm văn học với chính trị? Đó là những phạm trù khác nhau và không nên gộp chung vào nhau khi bàn đến mối quan hệ đối với chính trị... (...)

Thế nào thì gọi là thơ?  (tiểu luận / nhận định) 
... Phân biệt thế nào là thơ, thế nào không phải là thơ là một điều cực kỳ phức tạp. Quan niệm về thơ thay đổi theo từng trường phái và thời đại. Ngay trong một trường phái và một thời đại thì chúng cũng có sự khác biệt lớn giữa người này và người kia. Không một ai dám đưa ra một danh sách những tiêu chí rõ ràng về thơ như một khuôn mẫu để chỉ cần đưa vào cái “khuôn” ấy một bài thơ vào là có thể khẳng định nó... lọt khuôn hay trật khuôn... (...)

Trăng vừa đủ sáng...  (truyện / tuỳ bút) 
[TRUYỆN CỰC NGẮN] ... Nàng ngồi dậy, mở cửa phòng, nhìn ra ngoài: trời tối đen như mực. Nàng nhìn bốn phía: không có một ánh trăng nào cả. Đóng cửa phòng, nàng quay lại giường, ngồi nhìn sững bức tranh. Ánh trăng như thôi miên đôi mắt của nàng... (...)

Bài thơ không có gì để nói  (thơ) 
trong một buổi đọc thơ / Billy Collins nói rằng / hồi còn là một nhà thơ trẻ / ông có rất nhiều điều để nói / nhưng sau đó ông phát hiện ra / những điều ông muốn nói / đã được nói rồi, và nói hay hơn nữa / rồi ông thấy rằng ông chẳng còn gì để nói / và thơ ông đã tiến bộ hơn rất nhiều / tôi còn trẻ, / vậy mà tôi cũng chẳng có gì để nói / thế nên tôi nói về chuyện / trong một buổi đọc thơ Billy...

Metapoem 2  (thơ) 
Nhìn mấy con mèo con / trong nhà Hoàng Ngọc-Tuấn / tự dưng muốn làm một bài thơ / về mèo... Rồi nhìn lại bài thơ / dù ngập giữa lũ-bùn-đỏ mèo / thực và ảo / ngoài đời và trong trí nhớ / vẫn chưa phải bài thơ mình định viết...

Metapoem  (thơ) 
B: anh, em định làm một bài thơ bắt đầu như thế này: “Tôi nhớ những nỗi buồn hồi mười lăm mười sáu tuổi…” Anh thấy sao? / K: cũ quá. / B: anh chưa biết phần sau mà. / K: nhưng dù sao thì cũng không nên bắt đầu bằng một câu thơ cũ như vậy. / B: nhưng bảo đảm sẽ còn nhiều biến chuyển bất ngờ. / K: bất ngờ sao?...

Kỷ luật  (thơ) 
Người ta nói bộ râu của Nietzsche / (khi còn trẻ, tất nhiên) / chính là hiện thân của kỷ luật // Trong bài phỏng vấn Vargas Llosa / mà tôi đã dịch một cách có kỷ luật / (trong giờ làm việc) / ông nói: cảm hứng cũng đến từ kỷ luật // Tôi, / để tiêu hoá được nỗi khổ của mình / (bởi lối sống vô kỷ luật) / cũng cần kỷ luật / Tôi phải lọc ra những gì có thể tiêu hoá được...

Vấn đề ranh giới giữa các thể loại văn học  (tiểu luận / nhận định) 
... Theo tôi, chúng ta cần chú ý đến tính chất giao thoa giữa các thể loại văn học để tránh cứng nhắc trong việc cảm nhận và đánh giá các hiện tượng văn học. Riêng với người viết văn và làm thơ, đó là một yếu tố có thể được tận dụng trong quá trình tìm tòi và sáng tạo để thoát ra khỏi những lối mòn trong quá khứ. Đó cũng là một cách để giúp chúng ta dễ dàng tiếp cận được với văn học hậu hiện đại... (...)

Phê bình về sự phê bình nhà phê bình  (tiểu luận / nhận định) 
... Nhà phê bình, không chỉ là những người phát hiện cái đẹp trong các tác phẩm văn chương (như cách nghĩ của rất nhiều người), mà còn là người tiêu chuẩn hoá cái đẹp để người đọc nhờ đó có thể hiểu được, cảm thụ được nó. Những lúc văn học chuyển mình nhanh chóng như hiện nay thì vai trò của nhà phê bình lại càng nổi bật. Một người đọc bình thường, hiểu theo nghĩa không phải là một nhà nghiên cứu hay phê bình văn học, rất khó có thể theo kịp các quan niệm thẩm mỹ được thay đổi liên tục theo những trào lưu văn học ấy. Khi họ không theo kịp, họ sẽ bị bỏ rơi. Họ trở thành những kẻ thiệt thòi vì họ không thưởng thức được những tác phẩm mới với những cái đẹp mới... (...)

Cut & Paste  (thơ) 
... Đây là dòng thứ một tỉ trong bản trường ca của tôi / Tôi vẫn còn mải mê suy nghĩ về bài thơ của mình. // Thơ đã tìm mà thơ chẳng thấy? / Thơ đã gõ mà tôi không mở. // Tôi thấy gió-thơ chạy dọc hành lang / Tôi thấy mưa-thơ rơi lộp độp ngoài thềm / Tôi thấy chemo-thơ chảy từng giọt từng giọt vào mạch máu...

Nhớ, 301 km/h  (thơ) 
... đèn vàng: chậm lại. nhớ. / đèn đỏ: dừng xe. nhớ. / đèn xanh: từ từ, tăng tốc. nhớ. // B. chìm. đắm. nghẹt thở...

Melbourne, hoá kiếp cho ruồi  (thơ) 
chiếc bóng. tôi. sân bay. / ngỡ là kết thúc / hoá ra: mới bắt đầu / lắng nghe rung động. đêm. / (mà chẳng cần ai cả) // mắt cười. nhìn. ngây dại.// nuốt chửng con ruồi!?

Dấu/chữ (và ngược lại) | On words (and the reverse)  (thơ) 
K. / B. đọc / B. đọc xuôi / B. đọc ngược / B. đọc từ trái qua phải / B. đọc từ phải qua trái / B. đọc từ đằng trước / B. đọc từ đằng sau / B. đọc chậm / B. đọc mau / B. đọc đoạn đầu / B. đọc đoạn giữa...

Chân dung một bài vè chưa thành  (thơ) 
... B. (lại) muốn làm thơ / thơ B., / tuyệt, không có chỗ cho Nguyễn Du, / đương nhiên, không phảng phất mùi Thuý Kiều / (hay tất cả những điều gì tương tự!) // thơ B., / sẽ không có cổ cồn, cà-vạt / không Sartre không Kant...

Bài t(hơ)iết  (thơ) 
... bên trái: cột đèn đường / bên phải: cột đèn đường / bên trái: cột đèn đường / bên phải: cột đèn đường / bên trái: cột đèn đường / bên phải: cột đèn đường // hun hút. / hun hút. / hun hút...


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021