Ausländer, Rose
tiểu sử &  tác phẩm 

ROSE AUSLÄNDER (1901-1988), là một nhà thơ, người đồng hương với Dan PagisPaul Celan. Bà tên thực là Rosalie Béatrice Ruth Scherzer, và sinh ngày 11.5.1901 tại Czernowitz, Bukovine trong một gia đình Do-thái nói tiếng Đức, một trong bốn thứ tiếng thông dụng trong vùng. Cha bà là một người Do-thái «chính thống», sau trở thành một người buôn bán khá giả; bà mẹ thuộc một gia đình gốc ở Berlin.

Rosalie theo học trung học ở Czernowitz và Vienne, học văn chương và triết lý tại đại học Czernowitz. Khi thân phụ mất, bà di cư sang Hoa-kỳ, nhưng trong thời chiến tranh lại trở lại quê cũ để chăm sóc mẹ và phải sống trốn tránh trong ghetto ba năm. Chiến tranh kết thúc, bà còn sống sót, lưu lạc nhiều năm giữa Hoa-kỳ, Israel, Áo và Đức, để rồi dứt khoát ở lại Düsseldorf vào năm 1965, cho tới khi mất.

Hơn sáu mươi năm liên tục theo đuổi nghiệp thơ văn, Rose Ausländer, «khoác lên mình những cái tên ưa thích» (Rose: Rosalie; Ausländer: 'Người-nước-ngoài', còn là tên một người chồng cũ), đã viết bằng tiếng Đức và tiếng Anh. Tác phẩm toàn bộ của bà gồm khoảng 2300 bài thơ và văn xuôi. Bà có thói quen sửa chữa hoặc viết lại những bài thơ của mình nhiều lần. Một số bài của bà có tới 20 bản khác nhau. Do đó mà ngày nay, còn có tới 20 000 bản viết tay hoặc đánh máy do chính bà sửa chữa! Tác phẩm bằng tiếng Đức của Rose Ausländer do nhà S. Fischer Verlag ấn hành gồm tám cuốn khổ lớn hay mười sáu cuốn khổ “bỏ túi”. Ấy là chưa kể các tác phẩm viết bằng Anh văn. Ở Đức, bà đã thành công lẫy lừng. Và danh tiếng của bà đã vượt biên giới... Sau một thời gian nằm bệnh liệt giường tại Nelly Sachs-Haus ở Düsseldorf, Rose Ausländer mất ngày 3.1.1988 và được chôn cất tại nghĩa trang Do-thái ở đây.

(Diễm Châu biên soạn)

tác phẩm

Chim dạ oanh của tôi  (thơ) 
... Nơi đây, bà từng là / nửa người nửa thiên thần / ở giữa là người mẹ / khi tôi hỏi điều gì bà ao ước trở thành / bà nói: một con chim dạ oanh... [Bản dịch của Pháp Hoan]

"Pha lê" và những bài thơ khác  (thơ) 
Trọn vẹn tuyển tập thơ Cristal ["Pha lê" và những bài thơ khác], gồm 54 bài, của Rose Ausländer (1901-1988) -- nhà thơ Do-thái nói tiếng Đức, một tên tuổi lẫy lừng trong văn chương Đức hiện đại -- lần đầu tiên đến với độc giả Tiền Vệ qua bản dịch Việt ngữ của nhà thơ Diễm Châu.


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021