221. Tất cả những gì thay đổi để lại sau mình một vực sâu ở nơi thay đổi.

222. Sau khi đã bao lần bỏ trốn những sự vật quen thuộc, tôi đã nhìn ra chính mình như một sự vật quen thuộc. Nhưng tôi vẫn tiếp tục bỏ trốn những sự vật quen thuộc.

223. Cái nghèo khó của người khác khiến tôi cảm thấy mình nghèo: cái nghèo khó của tôi không đủ để tôi cảm thấy thế.

224. Cái lớn của kẻ mọn hèn: tất cả. Cái lớn của những kẻ lớn: chẳng là gì hết.

225. Đã lâu rồi tôi không còn cầu xin trời gì hết nữa, vậy mà hai cánh tay tôi vẫn còn giơ lên.

226. Cuộc đời có vẻ như là hai điểm, không có những điểm trung gian.

227. Gần cận tôi chỉ có những cõi xa xăm.

228. Từ khi chỉ có mình tôi biết những gì xảy ra cho tôi, chả còn có gì xảy ra cho tôi hết nữa.

229. Người mù mang một ngôi sao trên vai.

230. Khi tôi chợt thấy mình với một ý tưởng không thuộc thế giới này, tôi thấy dường như thế giới này mở rộng.

231. Sự không-biết việc đã biết tạo ra Thượng đế.

232. Khi tìm kiếm sự hiện hữu của mình, tôi tìm kiếm nó ở nơi một người nào đó.

233. Có những sự vật sống một cuộc đời lâu dài: chúng sống như chết.

234. Lúc này các ý tưởng của tôi đưa mắt nhìn bao quát các sự vật, đôi cánh tay tôi không còn giúp ích gì cho tôi nữa.

235. Khi anh và chân lý nói với tôi, tôi không lắng nghe chân lý. Tôi lắng nghe anh.

236. Khi một tiếng nói gọi tôi, tôi đáp trả tiếng gọi đó. Nhưng trước tiên tôi đáp trả tôi đã.

237. Người và vật lên lên xuống xuống; rời xa rồi gần lại. Tất cả là tấn tuồng của những khoàng cách.

238. Bùn, khi người ta tách nó ra khỏi bùn, không còn là bùn.

239. Có thể có một sa mạc nơi có ánh sáng; nơi có đêm tối, thời không.

240. Kẻ tìm trong điều tốt của mình một điều tốt lớn hơn, bỏ mất điều tốt của mình.

Đã đăng:

Những tiếng nói (1943) [kỳ 1]

Những tiếng nói (1943) [kỳ 2]

Những tiếng nói (1943) [kỳ 3]

Những tiếng nói (1943) [kỳ 4]

Những tiếng nói (1943) [kỳ 5]

Những tiếng nói (1943) [kỳ 6]

Những tiếng nói (1943) [kỳ 7]

Những tiếng nói (1943) [kỳ 8]

Những tiếng nói (1943) [kỳ 9]

Những tiếng nói (1943) [kỳ 10]

Những tiếng nói (1943) [kỳ 11]

-----------------------------------------

Ghi chú của dịch giả:

ANTONIO PORCHIA (1885-1968) là tác giả của một tác phẩm duy nhất: Voces (‘Những tiếng nói’). Viết bằng Tây-ban-ngữ và sống gần trọn đời ở Buenos Aires, Á-căn-đình, Antonio Porchia sinh tại Calabre, về cực nam nước Ý, và là con của một vị... linh mục. Sau khi rời Ý qua Á-căn-đình, ông trở thành «kiểm điểm viên» ở cảng Buenos Aires và kế đó, làm việc trong một nhà in ở thành phố này.

Voces của Antonio Porchia được môt nhóm nhỏ bằng hữu của ông xuất bản lần đầu tiên vào năm 1943 (nhà xuất bản. Impulso, Buenos Aires). Từ đấy đã được tái bản nhiều lần, mỗi lần đều được tác giả sửa chữa, thêm bớt cho đến khi ông mất. Đây là một tập sách dầy hơn một trăm trang, gồm những câu mà ta quen gọi là cách ngôn hay ngạn ngữ. Theo Jorge Luis Borges thì đây lại không phải là «những phương trình ngôn từ thuần túy» là vì «người đọc cảm thấy sự hiện diện trực tiếp của một người và định mệnh của người ấy». Borges gọi Porchia là «người bạn thân thiết của tôi mặc dù có lẽ ông không hay biết điều đó». Một nhà văn có tiếng Âu châu đã tuyên bố sẵn sàng trao toàn bộ tác phẩm của mình để đổi lấy một vài mẩu, đoạn câu ấy của Porchia...

Antonio Porchia rất say mê ngôn ngữ. Ông thường tìm cách thay đổi văn bản đầu tiên, có khi chỉ một dấu chấm hoặc một dấu phẩy hoặc một vài chữ, có khi còn «bỏ lại» không dùng một số câu trong những ấn bản kế tiếp. Những câu này, Porchia không hẳn loại bỏ mà tiếp tục sửa đổi và đọc cho bạn bè. Sau khi ông mất, Laura Cerrato (bà Roberto Juarroz) đã sưu tập các câu «bỏ lại» từ các ấn bản 1943, 1948 và in thành tập Những tiếng nói bỏ lại. Sinh thời, Porchia cũng đã tặng Roberto và Laura Juarroz một số câu. Món quà tặng này gồm 18 câu, được công bố lần đầu vào năm 1986 và mang tên là Những tiếng nói chưa in.

Theo Roberto Juarroz, một nhà thơ lớn của Á-căn-đình và cũng là người bạn thiết của Antonio Porchia, trong đời tư Porchia có yêu tha thiết một người đàn bà và sẵn sàng cưới, nhưng «để bảo toàn tính mệnh của người yêu» (bị bọn người «khai thác» nàng hăm dọa), ông đã phải hy sinh và xa rời... Người ta không được biết gì thêm về mối tình này của Porchia...

Vì tầm quan trọng của Antonio Porchia đối với thi ca Á-căn-đình, Mỹ la-tinh và thế giới, tôi đã giới thiệu với bạn đọc Việt-nam những câu trong Voces (1943) theo bản Pháp văn của Roger Caillois (nhà xuất bản. GLM, 1949) và 18 câu Porchia đã tặng Roberto và Laura Juarroz, dựa theo bản Pháp văn của Roger Munier (nhà xuất bản. Unes, 1986). Tập sách này đã được tái bản năm 1999. Tôi cũng đã dịch Voces (ấn bản 1972, với lời tựa của Jorge Luis Borges và lời bạt của Roberto Juarroz) và Những tiếng nói bỏ lại do Laura Cerrato thu thập, và ao ước sẽ có dịp công bố...

Những con số ghi ở đầu mỗi câu trong bản đăng lần này là do người dịch thêm vào cho dễ nhận.