thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Một đêm ở trại Cortez | Đau ung thư ruột | Sự hồ hởi của gió. Khách sạn Jeckels, Skagen. | Những thác nước | Nhức đầu
 
Bản dịch Hoàng Ngọc Biên
 
 
GRZEGORZ WRÓBLEWSKI
(1962~)
 
Grzegorz Wróblewski sinh năm 1962 ở Gdansk và sống ở Warsaw, Ba-lan, từ 1966 đến 1985. Hơn hai mươi năm qua [từ 1986] ông sống ở Copenhagen, Đan-mạch, và ngoài bảy tập thơ và một tập tuyển những bài văn xuôi ngắn xuất bản ở Ba-lan, ông còn có hai tập thơ, một tập thơ văn xuôi, một cuốn tiểu thuyết thể nghiệm [dịch] xuất bản ở Đan-mạch, và một tập thơ tuyển ấn hành ở Bosnia-Herzegovina [Nxb. Mostar, 2002]. Wróblewski còn là tác giả nhiều vở kịch, và thơ văn của ông chuyển ngữ qua tiếng Anh thường xuyên xuất hiện trên London Magazine, Poetry London, Magma Poetry, Parameter Magazine, Chicago Review, 3rd bed, Eclectica, Mississipi Review và trong nhiều tuyển tập như Altered State: The New Polish Poetry (Arc Publications, Todmorden, UK 2003), Carnivorous Boy Carnivorous Bird (Zephyr Press, Brookline, USA 2004). Wróblewski từng tham gia trong ban biên tập tạp chí bruLion xuất bản bốn kỳ một năm, và ở Đan-mạch ông thường xuyên tham gia những buổi trình diễn thơ và nhạc. Văn thơ ông đưọc dịch ra nhiều thứ tiếng, và ông cũng từng nhận giải thưởng thơ dành cho nhà thơ nước ngoài xuất sắc nhất sống ở Đan-mạch.
 
Những tác phẩm chính: Ciamkowatosc zycia [“Cuộc đời trệu trạo”, 1992], Planety [“Hành tinh”, 1994], Dolina królów [“Thung lũng Vua”, 1996], Symbioza [Cộng sinh, 1997], Prawo serii [2000]. Tác phẩm thơ mới nhất của ông bằng tiếng Anh là Rooms and Gar, với những minh họa của Teodor Bok, cũng là một họa sĩ gốc Ba-lan, do Thư Viện Quốc Gia và Viện Văn Hoá Đan-mạch ấn hành tháng Hai năm 2005.
 
 
 

Một đêm ở trại Cortez

 
Hỡi những người anh em! Đừng tuyệt vọng.
                              Trăng không làm bằng bạc.
Lẽ ra tôi nên lôi nó xuống từ lâu.
Chẳng phải nó làm cạn kiệt đề tài đó sao?
Tôi xin cho anh em biết –
Ngày mai Tenochtitlán[*] sẽ sụp đổ.
 
 
 

Đau ung thư ruột

 
Những anh chàng suy mòn vì đau ung thư ruột
đang lặng lẽ dõi theo những con trùng bay.
 
Một chàng nay đang trở nên nhanh nhẹn và mập.
 
 
 

Sự hồ hởi của gió. Khách sạn Jeckels, Skagen.

 
Đôi mắt anh thay đổi và anh ngưng phản ứng trước âm thanh.
Những cái ly nằm gần bắt đầu rung chuyển.
 
Anh buồn ngủ nhanh. Anh la bằng một ngôn ngữ lạ lùng và anh cắm móng tay
mình vào những chiếc gối. (Mèo ở khách sạn gõ ở cửa ra vào.)
 
Anh chỉ trở lại vào buổi sáng, với những con mòng biển cảnh giác đầu ngày.
(Bên ngoài là im lặng. Sự im lặng chờ đợi từ lâu và mặt trời...)
 
Mỉm cười, anh vuốt tóc và gọi một tách trà.
Anh không sao nhớ ra bất cứ chuyện gì.
 
Anh mềm nhũn...
Cho đến trận cuồng phong sắp tới.
 
 
 

Những thác nước

 
Những thác nước ẩn mình quanh đây – bạn bồn chồn nóng nảy
và mỗi đêm ta mở toang các cửa sổ
vì ta tin chúng ta rốt cuộc sẽ nghe được tiếng gào của những dòng suối
                                                                nước bắn tung toé lên đá tảng.
 
Trong khi ấy
những đồi đá mất ngủ và im lặng. (Đám thằn lằn thuần hoá của chúng ta
cứ lên cân một cách đáng ngại…)
Còn chúng ta thì từ từ bám rễ trên cát.
 
 
 

Nhức đầu

 
Trước tiên tôi muốn viết cho anh là Charlie Parker[1]
Hôm nay nghe tình cảm và cay đắng.
Nhưng không thật như thế! Bản Dewey Square [2] của ông
                                                    vẫn làm tôi thấy vui lên
như thường lệ và tôi đã quyết định
thân thiện trở lại với những người bản xứ...
Tôi gọi điện cho Hall và sau đó ra phố
và mua 20 viên thuốc sủi bọt
(thứ dược phẩm có vị chanh tuyệt vời!).
Nằm trên giường tôi nhìn thấy một ông mang
đôi giày mòn lẳn tôi trông rất quen.
Gương mặt ông không hình thù, vặn vẹo đau đớn.
 
 
[1] Charles Parker Jr. [Kansas, 29.8.1920 – New York, 12.3.1955] là một nhạc sĩ saxo alto người Mỹ, sinh ngày 29 tháng Tám 1920 tại Kansas City, mất ngày 12 tháng Ba 1955 tại New York – được coi là một trong những nhạc sĩ jazz có tài nhất và là một trong những người đã cách tân loại nhạc nhạc này trên thế giới – có khi còn được nhìn nhận là người đã góp phần lớn sáng chế thể loại be-bop. Cuộc đời ngắn ngủi của ông để lại nhiều huyền thoại, pha trộn những cái có thật và cả những cái không có thật. Mỗi năm tại phòng tranh Tribes Gallery ở New York người ta đều tổ chức Charlie Parker Festival. Ở Kansas, quê hương ông, hiện có một Nhà Lưu Niệm Charlie Parker. [Nhân đây người dịch xin “tiếp thị” giùm nhà thơ Đỗ Trung Quân, ảnh chụp tại Nhà Lưu Niệm ấy, tháng 4.2008.]
 
[2] Có thể tìm thấy bản Dewey Square trong đĩa 33-tour cùng tên.
 
_________________________

[*]Tenochtitlán hay Mexico-Tenochtitlán từng là thủ đô của nền văn minh Aztec, thành lập năm 1325 trên một hòn đảo ở Lake Texcoco, tại nơi ngày nay là Distrito Federal ở khoảng trung Mexico – giữa thế kỷ XV là thành phố quan trọng bậc nhất ở vùng núi Nam Mỹ – nay là Mexico City.

 
------------
“Một đêm ở trại Cortez” và “Đau ung thư ruột” dịch từ bản tiếng Anh “A Night in the Cortez’ Camp” và “Suffering from Intestine Cancer” của Adam Zdrodowski và Joel Leonard Katz trong Common Knowledge, Vol. 13, số 2 – 3, Xuân – Thu 2007, Duke University Press – số tạp chí do tác giả gửi tặng. “Sự hồ hởi của gió, Khách sạn Jeckels, Skagen” và “Những thác nước” dịch từ bản tiếng Anh “The Wind’s Triumph, Jeckels Hotel, Skagen” và “Cascades” của Adam Zdrodowski trong Grzegorz Wróblewski, Our Flying Objects - Selected Poems (Equipage / Cartalia Poetry Series, 2007). “Nhức đầu” dịch từ bản tiếng Anh “Migraine” của Adam Zdrodowski trong Jacket Magazine 34 - Oct. 2007.
 
 
Đã đăng:
Có nên đánh thuế toà án? Những con ngựa hết hơi / đang kéo một cỗ xe đen qua các đường phố đầy tuyết ở Copenhagen... | Một bà trong đám cẩn thận nhìn theo mặt trời / mọc ở phương xa. Trước khi hoàng hôn xuống... | Mỗi sáng muộn trước mặt nhà / những người đàn ông khoác áo đen tụ tập... | Trước tiên tôi lớn hơn cha tôi. Rồi tôi vội vàng cho ông / vào một cái hòm và chính tôi thì bắt đầu nhỏ lại... | Một phụ nữ trẻ đẹp ở trạm xe buýt. Một thân hình khéo luyện... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
Hắn liếc nhanh khi tôi bước vào khách sạn trống không. / “Có gì lạ?” hắn hỏi. / “Trăng là một kẻ lừa đảo,” tôi nói... | Ông chủ nhà giờ không còn là chủ nhà nữa. / Xưa ông sở hữu một ngôi nhà màu trắng có lò sưởi nhưng... | Gunnar chỉ còn lại / một cái muỗng bằng gỗ / và một thẻo đất nhỏ trồng rau... | Ta hiểu rõ bạn rồi, Larsen ạ: Bây giờ bạn, / cũng như ta, là một con heo mập... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
12 giờ mỗi ngày suốt 50 năm, không thấy cả mặt trời, / trong nhà máy thịt và các hầm mỏ, sửa quần cho người khác, / chỉ nhậu tới không biết trời trăng mỗi thứ Bảy... | Có những lúc là mấy mụ đàn bà đeo hột xoàn giả / bên tai, những lúc khác là mấy con vẹt lắm chuyện / hoặc là chính trị gia thất bại... | Lát nữa đây một cái gì xấu sẽ xảy ra, / một cái gì mà tôi buộc sẽ phải quên nhanh. / Hoặc là cái ngược lại... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
Tôi đã có lần từng ở trong phòng này trước đây / Tôi chuyện trò vẫn với người phụ nữ ấy, ngắm xâu chuỗi bóng loáng / của nàng / và cùng uống chung một tách trà... | Nhà thơ trẻ L. viết: / Cảm xúc tuyệt diệu biết bao được ở bên em, / Cho dù em chưa bao giờ ở đây, / Cho dù em sẽ không bao giờ đến... | Chim chúng ta bây giờ đã bay vòng trên một người khác. / Em có lý, chúng ta trả thuế quá nhiều, / và bầu trời đã bất ngờ mất chiều sâu... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
Hắn ngước mắt lên nhìn những kẻ lén lút / ném những đồng xu vào cái lon han gỉ / của mình... | Anh từ đâu đến, hỡi người du khách già khoác trên mình / một cái bao vải đay và quần bó rách tả tơi?... | Trước tiên là bố mẹ và bạn bè cũ của bạn / đến nơi / Họ sẽ hân hoan đứng vòng quanh bạn... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
Bước vào rừng / Tôi gặp một người bạn đã chết / vài năm trước. Kiên nhẫn, anh đi theo tôi / và khi tôi dừng chân nghỉ... | Mẹ tôi xưa từng là người phụ nữ đẹp nhất thành phố / Mẹ thuộc tất cả những truyện thần tiên Andersen và mỗi Chủ nhật / mẹ đưa tôi đến chợ rau... | Những thác nước che khuất quanh đâu đây – anh lên cơn sốt / và mỗi đêm tôi mở rộng những cánh cửa sổ... | Anh có muốn trở lại làm một thằng bé con ném chiếc máy bay bằng giấy về hướng mặt trời... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
... Những nhà thơ, những nhà thơ thức dậy và gõ / Vào những cánh cửa sổ khi mùa đông đến. / Khi tôi buồn ngủ, / Họ bắt đầu khóc oà... | Tôi mở gói giấy. / Lấy miếng xăng uých ra và vội đút nó vào miệng mình. / Bánh mì và bơ và phó mát. / Không tệ, chẳng tệ chút nào, tôi nghĩ bụng... | kế hoạch A / treo cổ mình / kế hoạch B / treo cổ mình / kế hoạch C... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021