văn học

thơ

Ginsberg, Allen

Những ngày tháng Năm 1988

Bản dịch Hoàng Ngọc Biên

ALLEN GINSBERG

(1940-1996)

Những ngày tháng Năm 1988

Trong khi ta đi qua sàn nhà bếp ý nghĩ về cái Chết trở lại,

ngày này sang ngày khác, khi ta thức dậy & và uống nước chanh và nước nóng,

đánh răng & và hỉ mũi, đái vào bồn tiểu một dòng vàng khè

từ thân thể ta đi ra, nhìn qua những cửa sổ che màn, bên kia đường

Ngôi Nhà thờ Đức mẹ Mary Nhân Từ, bao nhiêu năm nữa

còn phải đổ rác, khiêng những bao nhựa đen xuống lề đường,

trước khi luộc sôi món trứng cuối cùng,

ngày này sang ngày khác mắt liếc cái gối đệm tĩnh tâm trước bàn thờ & thở dài,

đi qua trước những kệ sách đầy thơ ca Hi-lạp & hàng pho sách về Bí mật Kỹ nghệ Quân sự?

Bao nhiêu buổi sáng nữa qua cửa sổ nhìn những đám mây xám chuyển đường trôi bên trên con cú bằng gỗ

trên mái nhà Giáo xứ, những con bồ câu rập rình bay từ ngọn đèn đường đến một hàng rào sắt, ta trở vào bếp

gạo lứt yến mạch nấu trong nồi sắt, ngồi lên một chiếc ghế gỗ, chọn một cái muỗng canh, vừa ngồi mơ trước cửa sổ vừa ăn món cháo lứt

trong khi những cây lá lĩnh đâm chồi & trổ đầy lá xanh, những rong tảo trong vùng mưa Đại tây dương,

rụng hết lá sau mùa tuyết, đưa cành trần trụi ra trước những ngọn gió han gỉ tháng Giêng?

Bao nhiêu buổi sáng chụp mấy cái ảnh dây phơi áo quần, những ống khói sân nhà cách một đường đi?

Bao nhiêu năm nữa nằm một mình trên giường và mân mê củ dương của ta

hay kê đầu trên gối nửa khuya đọc báo Times, trả lời điện thoại, nói với Bà mẹ kế của ta

hay Joe ở Washington, đợi một tiếng gõ cửa chính là anh chàng Peter mập béo tỉnh táo ngập ngừng

dò xem có gì ăn tối, ít khi đến thăm, buồn bã cuộc sống mất toi – anh có tiền nhà trả mỗi tháng rồi?

đám Thư ký tuyệt vọng tay ôm một đống đầy thư từ buổi sáng –

bao nhiêu năm nữa đứng dậy nhét áo vào quần, xoay chìa khóa trong ổ, bước xuống cầu thang ngoài hành lang,

đi vào Thành phố New York, tiệm ăn Ba Lan Christine’s ở góc Đường 12 East nằm trên Đại lộ 1

lên phố bằng taxi tới các viện bảo tàng nghệ thuật hay thăm Bs. Brown, chụp X quang cái phổi, xem ho là do hút thuốc hay cảm cúm

Lấy tin tức bên Palestine, Nghe lời ai thán của Leadbelly[1] trên băng từ, Black Girl, Jim Crow, Irene – và

mỗi tuần lễ cứ đên Chủ nhật là nghe mấy người Puerto Rico leo lên những bực thềm xi măng ở nhà thờ.

Những chiếc vớ trong đống đồ giặt, bật đèn trong bếp nửa đêm đi tìm tủ lạnh, những quả cà chua phơi khô, miếng phó mát mềm & giăm bông, nước Khóm,

tiền nhà kiểm ở mức $260 tháng, nền nhà lát gỗ sáng kiểu thể dục, tường trắng,

cuốn Tyger của Blake[2] trên kệ sách trong phòng ngủ, tiếng taxi chạy lách cách trên nhựa đen dưới đường,

Im lặng, căn nhà quạnh quẽ, cuốn Charles Fourier nằm trên bàn đầu giường ngủ đang đợi kiểm tra, tắt đèn –

Áo quần ngủ trong ngăn tủ, 80 cuốn sách để sau đầu giường phải đọc lướt –

Thơ ca tiếng Yiddish[3] của Irving Howe, Attila József, Obscure Religious Cults của Sashibusan Das Gupta, Céline, De Vulgari Eloquentia –

Tài sản nào cho tuổi già đây? Những giấc ngủ ngày thoải mái những giấc mơ đêm dài nào? Giở những trang sách ở Persepolis và Lhasa!

Đòi hỏi gì hơn ở đời sống? Trừ thời gian, nhiều thời gian nữa, thời gian chín muồi và yên tĩnh

& thời gian không Chiến tranh để chứng kiến những tháng năm suy sụp, mặc dù nhức mình nhức răng nhức đầu nhức cùi chỏ,

thắt sống lưng vặn có két, mũi khô, mắt cá lốm đốm tím

& cái lưỡi sắc sảo, bao nhiêu năm nữa để nói, chụp ảnh, hát trên sân khấu

ngẫu hứng trong lớp học trên đường phố nhà thờ đài phát thanh, xa Quốc hội?

Bao nhiêu năm nữa mắt nhắm 9 giờ sáng thức dậy lo lắng

cái ung nhọt trên má ta có phải là ung thư? Ta có phải bắt người viết tiểu sử Burroughs trả tiền những bức ảnh

in lại từ 40 năm trước? Khả năng văn phong nhà biên tập Miles có OK để viết Văn Sử Thế hệ Beat?[4] Ta có sẽ ngồi dậy & thiền định

hay cứ nằm ngủ giữa ngày để hồi phục khỏi cảm cúm? điện thoại reo nửa giờ trước đây

Có lời nhắn nào trên Máy Trả lời? Trả lại Tiền ứng trước của tạp chí Harper’s?

Ai hứa thời hạn cuối cho cuốn sách hình kia? Ta đã chẳng thức đến 2 giờ sáng để nhuận sắc mấy Bài thơ?

Thơ xuất thần?!? Lên máy bay đến Greenland, viếng Dublin?

Hội VĂN BÚT họp 17 tháng Năm, kiến nghị chuyện Do thái Khiểm duyệt Báo chí Ả rập?

Gọi điện C – O – mụ thơ nữ dịch tiếng Yiddish theo phái Phục quốc Do thái?

Thư cho Elie Wiesel nhà đạo đức thẩm quyền về các trại tập trung, câu ông ấy nói là gì nhỉ

“dân Ả rập nên dùng chữ mà ném chứ không nên dùng đá?” – trích nguyên văn trên báo Times?[5]

Ta có phải đứng dậy ngay, hai chân bắt chéo nguệch ngoạch viết Nhật ký

với tiếng động cơ ì ầm dưới đường, những chiếc xe đánh cắp được ngụy trang đậu bên lề

hay kéo chăn lên đắp cho mấy cái xương nhức mỏi này? Bao nhiêu năm nữa tỉnh hay ngủ

Bao nhiêu buổi sáng tháng Năm nữa sẽ đến, những con chim chiêm chiếp hót kiên trì trên những mái nhà sáu tầng?

những chồi nụ mọc trong những sân sau các thành phố? Hoa liên kiều vàng nở bên những tường gạch & những giát lò xo rỉ sét bên hàng rào?

III

Bao nhiêu Chủ Nhật nữa thức dậy và nhắm mắt nằm yên nhớ đến cái Chết,

7 giờ sáng Mặt trời Xuân ngoài cửa sổ tiếng một tên Nữu Mỹ[6] nhậu say om sòm ở góc phố

nhắc ta nhớ đến Peter, Naomi, thằng cháu Alan, ta đay cũng điên, xưa nay bao giờ cũng vẫn cứ như thế

thức dậy ở N. Y. năm thứ 61 để nhận ra ta không con một tên lập dị không mẹ

như bao nhiêu triệu người, từ Paterson Los Angeles đến Amazon

Người & Cá voi tuyệt vọng la hét từ chóp đỉnh Empire State Building đến tận đáy biển quanh Bắc cực – ?

1-3 tháng Năm, 1988

-----------------

Dịch từ nguyên tác "May Days 1988", trong Allen Ginsberg, Cosmopolitan Greetings – Poems 1986-1992 (New York: HarperCollins, 1994).

_________________________

[1]Leadbelly là biệt danh (có trong thời gian ở tù, do có một thể chất cứng rắn) của ca sĩ đã trở thành thần thoại Huddie William Ledbetter, ra đời tại Jeter Plantation ở Mooringsport, Louisiana, ngày 29 tháng Giêng năm 1885 (chưa xác định) và mất ở New York ngày 6.12.1949. Học phong cầm và ghita từ một ông chú, tài năng âm nhạc phát triển đã giúp ông trở thành một ca nhạc sĩ nổi tiếng trong thể loại ca khúc blues đồng quê. Ông trải qua nhiều chặng đưòng dài thăng trầm kết hợp âm nhạc, công việc trang trại, lái xe tải với nhiều lần tù tội, khổ sai (kể cả vượt ngục), trước khi đến New York, liên kết với giới nghệ sĩ tả phái, đạt tiếng tăm ở đỉnh cao...

[2]Tyger là một trong những bài thơ đẹp nhất và thường được trích dẫn nhất (gồm sáu khổ thơ bốn câu) của Wlliam Blake (1757-1827), một nhà thơ, họa sĩ, nhà sáng tạo huyền bí của nước Anh, người đặt óc tưởng tượng trên hết mọi suy tưởng lý trí và vật chất.

[3]Yiddish: Thứ tiếng Do thái rất thịnh hành trong những người dân Do thái sống ở Đông Âu, nhất là Ba lan — chịu ảnh hưởng sâu đậm của các ngôn ngữ địa phương.

[4]Trong nguyên tác: "Lit Hist Beat Generation" (Literature/Literary – History)

[5]Trong một ấn bản ở Pháp, Ginsberg có chữa lại: "trích trong báo New York Post năm 1988."

[6]Trong nguyên tác: "Nuyorican".

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021