thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Ba bài vô đề & Một bài luận văn tầm thường về đề tài “Nổi tiếng không phải là đẹp”
 
Bản dịch Hoàng Ngọc Biên
 
 
 
DMITRI PRIGOV
(1940-2007)
 
 

* * *

 
Ngày xưa thời tôi tình cờ sống ờ Kaluga
Tôi say mê một phụ nữ người Kaluga
 
Trong người nàng có sức mạnh vĩ đại của con người
Nàng thường bế tôi trong hai cánh tay
 
Thế còn tôi? Tôi từ Moscow đến, tôi yếu đuối và nhỏ nhắn
Và đây là điều tôi nói khi nổi cơn giận:
 
Một người đàn ông dù sao cũng phải là nam nhi và
Mạnh mẽ, và nói tới đó là tôi bỏ đi luôn
 
 
 

* * *

 
Ai cũng biết rõ là ta có thể sống với nhiều người đàn bà và cùng lúc trong tâm hồn ta ta chẳng phản bội một ai
Như thế làm sao có người trên thế gian có thể hiểu chuyện phản bội Đất Mẹ?
 
Dù sao thì chúng ta cũng yêu Đất Mẹ không phải bằng xác thịt mà bằng tâm hồn
Như khi ta yêu chỉ một người kia, hoặc là ta không yêu người ấy — và khi đó thì chẳng còn có chuyện phản bội gì nữa
 
Nhưng mọi chuyện vẫn là đúng, nếu như ta hiểu Đất Mẹ là một người đàn bà, như Blok đã hiểu
Nhưng thế thì không có chuyện bào chữa trừ phi đem ra pháp trường bắn bỏ, nếu con người ta yêu là Mẹ!
 
 
 

* * *

 
Vào thời cổ xưa chúng ta đã biết
Rằng con người mạnh hơn cái chết
Nhưng vào thời chúng ta đây, hãy tin tôi đi —
Hắn còn mạnh hơn cả cuộc sống
 
Cuộc sống cám dỗ và đưa tay vẫy dụ hắn
Nhưng hắn chỉ đưa ngón tay cho cuộc sống
Chẳng có gì quyến rũ hắn được —
Hắn sống trong cảnh nghèo và hoan hỉ
Bởi vì hắn mạnh hơn bất cứ ai
 
 
 
Một bài luận văn tầm thường về đề tài
“Nổi tiếng không phải là đẹp” [+]
 
Khi bạn nổi tiếng hãy cứ cho là vậy
Nổi tiếng không phải là đẹp
Nhưng nếu bạn không nổi tiếng
Thì nổi tiếng không chỉ là
Điều mong muốn, mà còn là đẹp nữa
Bởi cái đẹp, dù sao, cũng không phải là kết quả
Của cái sự nổi tiếng có thể có của bạn
Còn sự nổi tiếng thì là kết quả
của cái đẹp,và cái đẹp sẽ cứu vãn![++]
Nhưng nổi tiếng, lẽ tất nhiên, không phải là đẹp
Khi bạn đã nổi tiếng rồi
 
1982
 
 
_________________________
Chú thích của người dịch:

[+]“Nổi tiếng không phải là đẹp” là dòng đầu trong một bài thơ của Pasternak [Быть знаменитым некрасиво].

[++]“beauty will save”: Nhà thơ chắc hẳn lấy một phần câu nói “Beauty will save the world...” của Hoàng thân Myshkin, một nhân vật trong cuốn Gã khờ của nhà văn hiện thực Nga Fyodor Mikhaylovich Dostoyevsky (1821–1881) nổi tiếng với các tác phẩm Ghi chép dưới hầm [Записки из подполья, 1864], Đánh bạc [Игрок, 1867], Gã khờ [Идиот, 1869], Người chồng muôn thuở [Вечный муж , 1870], Anh em nhà Karamazov [Братья Карамазовы , 1880]... Trong trí nhớ của người dịch, có thể câu nói là [dịch từ bản tiếng Pháp, đọc cách nay hơn nửa thế kỷ] “tôi tin là thế giới sẽ được cứu vãn bởi cái đẹp.”

 
 
-----------------------
Dịch từ bản tiếng Anh của Gerald S. Smith trong Contemporary Russian Poetry – A Bilingual Anthology, 356 trang, Indiana University Press, 1993.
 
 
 
------------
Đã đăng:
 
Thượng đế đọc lướt qua cuốn sổ bộ đời: / “Ta sẽ dứt kẻ nào đây?” ngài suy nghĩ. / Người ta nghe được một tiếng kim khí trên trời / Và mọi người lao về nhà như lũ chuột... | ... Nhưng bạn là người dễ hiểu đối với họ / Từ bất cứ bên nào. Và từ bất cứ bên nào cũng không cắt nghĩa được. / Bạn là người đứng giữa, bạn không thuộc bên nào / Thế nên người ta không hiểu bạn được – hoặc là hiểu khác... | ... Khi tôi còn trẻ và tôi chơi đàn / vĩ cầm giữa một đại sảnh rộng lớn / một con chuột từ đâu phía sau bò ra / và trườn mình lên trong ống quần của tôi / gặm dần cái bìu dái run rẩy của tôi... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
Chín bài thơ  (thơ) 
... Sống trong đất nước mình tôi thấy tôi chịu không nổi / Mà đất nước tôi quả thật không phải là nơi dễ dàng... Đất nước tôi quả là độc hại cho trái tim tôi / Nhưng tôi cũng thế thôi, tiện thể xin nói ra, / Chắc hẳn tôi cũng làm hỏng một cái gì đó của đất nước / Nhưng nó là cái gì? Không rõ ràng lắm... | Ở quầy Hội quán Nhà văn / Một tên Công an đang uống bia... Chung quanh hắn mọi thứ đều trống và sáng rõ / Và nghệ thuật muôn màu muôn vẻ của họ / Không còn có nghĩa gì trước sự hiện diện của tên Công an... | ... Tất nhiên tôi sẽ vẫn có thể tránh / Chuyện rửa bát đĩa, nhưng người ta bảo tôi: / Bát đĩa là đồ dơ: vậy thì làm sao / Có thể nói về tự do trong những điều kiện như vậy... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021