thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
TUYẾT [chương 13-16]

 

Bản dịch của Nguyễn Đăng Thường

 

MAXENCE FERMINE

(1968~)

 

Lời người dịch:
 
"Ở cuối thế kỷ 19 tại Nhật Bản, một thanh niên tên Yuko ôm mộng trở thành một thi sĩ haiku. Để trau dồi nghệ thuật haiku, một thể thơ rất khó làm, Yuko lên đường về miền Nam tìm gặp một bậc thầy mà anh cảm thấy gắn bó ngay trong lần đầu gặp gỡ, mặc dù rất khó đoán biết trước giữa thầy và trò ai sẽ làm phong phú cho ai. Trong mối liên hệ này, được xây dựng trên sự nể kính, những dấu hiệu và im lặng, hình ảnh đeo đuổi mãi của một phụ nữ đã biến mất trong tuyết sẽ kết hợp họ lại với nhau. Với cách viết súc tích, sáng sủa như màu trắng, Maxence Fermine gọt dũa một câu chuyện trong đó cái đẹp và tình yêu sẽ mang sắc thái của thơ haiku. Độc giả sẽ bắt gặp ở đây bức chân dung của một nước Nhật Bản tế nhị, nơi mà, giữa sự tàn bạo và dịu dàng, truyền thống phải đương đầu với những sức mạnh bức phá của cuộc sống."[*]
 
Maxence Fermine sinh năm 1968 tại Albertville, thuộc miền Savoie, Pháp. Thời niên thiếu, ông sống ở quê nhà và Grenoble, rồi mười ba năm kế tiếp ở Paris. Nghề đầu tiên của ông là kỹ sư và kiến trúc sư, đã giúp ông đi nhiều nơi, nhất là châu Phi để ông "triển khai thiên hướng về nghệ thuật và thẩm mỹ". Ông là tác giả của nhiều cuốn tiểu thuyết và truyện ngắn, đã tự "lăng xê" với Neige (Tuyết), cuốn tiểu thuyết đầu tay này đã gây hứng thú nơi độc giả. Từ đó ông bỏ nghề cũ và dành trọn thì giờ cho văn chương. Năm 2001, ông chiếm Giải Del Duca và Giải Murat cho L'Apiculteur (Người nuôi ong), cuốn tiểu thuyết thứ hai của ông. Từ đó, độc giả đã có thêm Opium (Nha phiến, 2002), Billard blues, Jazz blanc, Poker (2003). Năm 2004 cuốn Amazone đã mang về cho tác giả Giải Europe 1. Tiếp theo là Tango Massai (Điệu tango Massai, 2005), Le labyrinthe du temps (Mê lộ thời gian, 2006). Và cuối cùng, trong năm 2007 là tác phẩm Le tombeau d'étoiles (Mộ sao).
 
Với các tác phẩm của ông, Maxence Fermine đã du hành xuyên qua các thời đại và các nền văn hoá. Nhật Bản ở cuối thế kỷ 19 với Tuyết, châu Phi với Người nuôi ongĐiệu tango Massai, nước Ý với Cây vĩ cầm đen, thành phố Chicago của Mỹ vào những năm 30 với Billard blues, Jazz blanc, Poker, và thời chiếm đóng ở Pháp với Mộ sao. Tác phẩm của Maxence Fermine đã gặt hái được nhiều thành công và đã được chuyển dịch sang nhiều ngoại ngữ. Đề tài chính trong tiểu thuyết của Maxence Fermine là sự đi tìm cái tuyệt hảo : thơ với Tuyết, nhạc với Cây vĩ cầm đenBillard blues, Jazz blanc, Poker, và mật ngọt với Người nuôi ong; dưới biểu trưng của các màu : trắng với Tuyết, đen với Cây vĩ cầm đen, vàng với Người nuôi ong, và xanh với Billard blues, Jazz blanc, Poker.
 
Tôi đọc Tuyết cuối năm 1999, trong tủ sách Points thuộc loại sách bỏ túi của nhà Editions du Seuil, thấy thú vị nên đã dịch ngay sang tiếng Việt được hơn nửa cuốn, vì Tuyết gồm cả thảy 54 chương ngắn và cực ngắn, với ngôn ngữ giản dị rất dễ dịch. Nhưng tôi đã để bản dịch lỡ dở, có thể vì lu bu nhiều chuyện khác, vì biếng nhác, vì đã bắt đầu thấy chán sau lúc hứng khởi ban đầu. Nhưng chắc chắn là vì đã nghĩ dịch để làm gì, và nhất là vì đã biết rõ một cuốn tiểu thuyết ngắn rất dễ thương về sự gặp gỡ giữa Đông-Tây, tất nhiên sẽ hợp khẩu vị độc giả trong nước, và tất nhiên sớm muộn gì ở trong nước cũng sẽ có người dịch để in sách, nên tôi chờ, để tránh việc dịch trùng, mất thì giờ vô ích. Chờ mãi gần tám năm, không thấy xuất hiện bản dịch ở trong nước, mà cũng chẳng thấy có ai ở quốc nội nhắc nhở đến Tuyết hay tác giả của nó, nên vào đầu tháng mười 11, năm 2007, tôi lấy ra dịch tiếp và gửi cho Tiền Vệ đăng để công hiến độc giả.
 
Maxence Fermine hiện sống — trong tuyết — với vợ và con gái (Léa) tại miền Haute-Savoie.
 
Nguyễn Đăng Thường
Đầu tháng 12, 2007
 
--------------
[*] Lời giới thiệu của nxb ở trang bìa sau.
 
Độc giả có thể xem rất nhiều chương của nguyên tác Pháp văn ở website:

 

_____________

 

 

TUYẾT

 

 

13

 

Tối hôm đó anh làm tình với cô gái đã gặp ở bể nước. Anh giao hợp với cô trên tuyết, dưới cành pha lê của một cây anh đào. Họ ân ái tất thảy bảy lần. Rất mãnh liệt. Cho tới khi dương vật anh tựa như một bông ác-ti-sô già và cái giống của cô gái tựa một lằn rạch tím.

 
 

 

14

 

Sáng hôm sau, vào lúc hừng đông, Yuko rời làng. Anh giã biệt cha anh và gia đình, rồi lên đường tiến về miền Nam.

Đó là cuộc hành trình về hướng mặt trời của tim anh. Sự tinh khiết của thế giới và ánh sáng của nó dâng hiến cho ánh mắt của anh. Bước những bước thong thả trên đường, Yuko cảm nhận một niềm vui tinh khiết, choá loà. Anh cảm thấy hạnh phúc và tự do. Anh chỉ mang theo mình một món hành trang duy nhất là khối vàng ròng của đức tin anh dành cho tình yêu và cho thi ca.

Thế nhưng cái phải xảy đến đã xảy ra. Vì quá yêu tuyết nên anh đã đánh mất sự kinh hãi tuyết. Và tuyết đã xém nuốt chửng anh với tình yêu của nó.

Trong lúc anh đi băng qua dãy trường sơn, Yuko đánh mất con người của anh cùng với của cải mang theo trong một trận bão tuyết. Anh đã là nạn nhân của cơn phẫn nộ của thiên nhiên và chỉ thoát nạn nhờ có một chỗ trú bất ngờ.

Yuko ẩn núp dưới một mũi đá, trốn gió, và ở đó, kiệt lực, tê cóng, một mình trong bóng tối dày đặc, một mình trong bề sâu của tuyết, một mình trong nỗi cô đơn chóng mặt, một mình trong sự thanh vắng, trong lúc anh đã có thể chết trăm lần vì buốt giá, vì đói lả, vì mỏi mệt, vì tức bực và chán nản, thì anh lại sống sót.

Anh sống sót bởi vì cái mà anh đã trông thấy trong đêm đó, cái vật tuyệt vời chính nó cũng đã đến từ phía bên kia của thực tế, cái vật linh thiêng và tuyệt đẹp đó, là cái hình ảnh tuyệt đẹp và thiêng liêng nhất mà anh đã được trông thấy trong suốt cuộc đời của mình. Hình ảnh đó chẳng bao giờ anh quên được.

 
 

 

15

 

Cái vật xinh đẹp ấy chính là nàng. Khi anh nằm duỗi người dưới mỏm đá, nàng có đấy, trước mắt anh. Nàng có vẻ mỏng mảnh như một giấc mơ. Đó là một phụ nữ trẻ, khoả thân, tóc vàng, thuộc chủng tộc Âu châu. Nàng đã chết. Nàng đang ngủ dưới một mét băng.

 
 

 

16

 

Thật ra nàng không ngủ. Nàng đã chết. Thế nhưng chiếc quan tài của nàng trong suốt như pha lê. Ngay tức khắc Yuko luỵ tình người thiếu phụ xa lạ.

Yuko chẳng hề ý thức được rằng anh đang đứng cạnh một xác chết. Đó không phải là một xác chết bình thường. Đó là một sự hiện hữu tuyệt vời.

Điều thứ nhất là nàng loã thể. Nàng đang làm gì mà phải khoả thân như thế dưới một mét tuyết. Đó là câu hỏi đã lập tức đến với anh. Nhưng anh không thể trả lời dứt khoát.

Nàng từ đâu tới? Nàng là tù nhân của chiếc bẫy trong suốt và vĩnh hằng đó từ bao lâu rồi? Và, nghĩ cho cùng, nàng có phải là sự thực không?

Người thiếu phụ bị kẹt dưới tuyết có vẻ mong manh và dịu dàng như một giấc mơ. Ánh quang của mái tóc vàng của nàng sáng rực như ánh đuốc. Mi mắt, dù phủ kín, phơi bày màu xanh băng giá của mắt, như thể sự tiêu hao của nước đá đã khiến lớp da bọc mắt bị đục mờ. Mặt nàng trắng như tuyết.

Yuko nhìn nàng, lặng thinh, bị chế ngự bởi vẻ đẹp.

 

[Còn 38 chương]

 

 

----------------
Nguồn: Maxence Fermine, Neige (Paris: Editions du Seuil, 1999) [tủ sách bỏ túi "Points"].
 

 

Đã đăng:

TUYẾT [chương 1-4]  (tiểu thuyết) - Fermine, Maxence
... Tuyết là một bài thơ. Một bài thơ từ những cụm mây rơi xuống thành những bông trắng và nhẹ. Bài thơ ấy đến từ cửa miệng trời, từ bàn tay Thượng Đế. Nó mang một cái tên. Một cái tên trắng ngần. Tuyết... [Bản dịch của Nguyễn Đăng Thường] (...)
 
TUYẾT [chương 5-8]  (tiểu thuyết) - Fermine, Maxence
... Mỗi ngày là một bài thơ khác, một hứng cảm lạ, một tấm lụa mới. Mỗi ngày là một cảnh trí khác, một ánh sáng khác. Nhưng vẫn luôn luôn haiku và tuyết. Cho tới khi đêm xuống... [Bản dịch của Nguyễn Đăng Thường] (...)
 
TUYẾT [chương 9-12]  (tiểu thuyết) - Fermine, Maxence
... Nó không gợi lên một điều gì lớn lao cho người phàm tục. Nhưng đối với một tâm hồn thơ, nó tựa như một nhịp cầu dẫn đến ánh sáng thiêng liêng. Một nhịp cầu đưa đến ánh sáng trắng của những thiên thần... [Bản dịch của Nguyễn Đăng Thường] (...)

 


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021