|
|
TUYẾT [chương 17-20]
|
|
Bản dịch của Nguyễn Đăng Thường
MAXENCE FERMINE (1968~)
Lời người dịch:
"Ở cuối thế kỷ 19 tại Nhật Bản, một thanh niên tên Yuko ôm mộng trở thành một thi sĩ haiku. Để trau dồi nghệ thuật haiku, một thể thơ rất khó làm, Yuko lên đường về miền Nam tìm gặp một bậc thầy mà anh cảm thấy gắn bó ngay trong lần đầu gặp gỡ, mặc dù rất khó đoán biết trước giữa thầy và trò ai sẽ làm phong phú cho ai. Trong mối liên hệ này, được xây dựng trên sự nể kính, những dấu hiệu và im lặng, hình ảnh đeo đuổi mãi của một phụ nữ đã biến mất trong tuyết sẽ kết hợp họ lại với nhau. Với cách viết súc tích, sáng sủa như màu trắng, Maxence Fermine gọt dũa một câu chuyện trong đó cái đẹp và tình yêu sẽ mang sắc thái của thơ haiku. Độc giả sẽ bắt gặp ở đây bức chân dung của một nước Nhật Bản tế nhị, nơi mà, giữa sự tàn bạo và dịu dàng, truyền thống phải đương đầu với những sức mạnh bức phá của cuộc sống."[*]
Maxence Fermine sinh năm 1968 tại Albertville, thuộc miền Savoie, Pháp. Thời niên thiếu, ông sống ở quê nhà và Grenoble, rồi mười ba năm kế tiếp ở Paris. Nghề đầu tiên của ông là kỹ sư và kiến trúc sư, đã giúp ông đi nhiều nơi, nhất là châu Phi để ông "triển khai thiên hướng về nghệ thuật và thẩm mỹ". Ông là tác giả của nhiều cuốn tiểu thuyết và truyện ngắn, đã tự "lăng xê" với Neige (Tuyết), cuốn tiểu thuyết đầu tay này đã gây hứng thú nơi độc giả. Từ đó ông bỏ nghề cũ và dành trọn thì giờ cho văn chương. Năm 2001, ông chiếm Giải Del Duca và Giải Murat cho L'Apiculteur (Người nuôi ong), cuốn tiểu thuyết thứ hai của ông. Từ đó, độc giả đã có thêm Opium (Nha phiến, 2002), Billard blues, Jazz blanc, Poker (2003). Năm 2004 cuốn Amazone đã mang về cho tác giả Giải Europe 1. Tiếp theo là Tango Massai (Điệu tango Massai, 2005), Le labyrinthe du temps (Mê lộ thời gian, 2006). Và cuối cùng, trong năm 2007 là tác phẩm Le tombeau d'étoiles (Mộ sao).
Với các tác phẩm của ông, Maxence Fermine đã du hành xuyên qua các thời đại và các nền văn hoá. Nhật Bản ở cuối thế kỷ 19 với Tuyết, châu Phi với Người nuôi ong và Điệu tango Massai, nước Ý với Cây vĩ cầm đen, thành phố Chicago của Mỹ vào những năm 30 với Billard blues, Jazz blanc, Poker, và thời chiếm đóng ở Pháp với Mộ sao. Tác phẩm của Maxence Fermine đã gặt hái được nhiều thành công và đã được chuyển dịch sang nhiều ngoại ngữ. Đề tài chính trong tiểu thuyết của Maxence Fermine là sự đi tìm cái tuyệt hảo : thơ với Tuyết, nhạc với Cây vĩ cầm đen và Billard blues, Jazz blanc, Poker, và mật ngọt với Người nuôi ong; dưới biểu trưng của các màu : trắng với Tuyết, đen với Cây vĩ cầm đen, vàng với Người nuôi ong, và xanh với Billard blues, Jazz blanc, Poker.
Tôi đọc Tuyết cuối năm 1999, trong tủ sách Points thuộc loại sách bỏ túi của nhà Editions du Seuil, thấy thú vị nên đã dịch ngay sang tiếng Việt được hơn nửa cuốn, vì Tuyết gồm cả thảy 54 chương ngắn và cực ngắn, với ngôn ngữ giản dị rất dễ dịch. Nhưng tôi đã để bản dịch lỡ dở, có thể vì lu bu nhiều chuyện khác, vì biếng nhác, vì đã bắt đầu thấy chán sau lúc hứng khởi ban đầu. Nhưng chắc chắn là vì đã nghĩ dịch để làm gì, và nhất là vì đã biết rõ một cuốn tiểu thuyết ngắn rất dễ thương về sự gặp gỡ giữa Đông-Tây, tất nhiên sẽ hợp khẩu vị độc giả trong nước, và tất nhiên sớm muộn gì ở trong nước cũng sẽ có người dịch để in sách, nên tôi chờ, để tránh việc dịch trùng, mất thì giờ vô ích. Chờ mãi gần tám năm, không thấy xuất hiện bản dịch ở trong nước, mà cũng chẳng thấy có ai ở quốc nội nhắc nhở đến Tuyết hay tác giả của nó, nên vào đầu tháng mười 11, năm 2007, tôi lấy ra dịch tiếp và gửi cho Tiền Vệ đăng để công hiến độc giả.
Maxence Fermine hiện sống — trong tuyết — với vợ và con gái (Léa) tại miền Haute-Savoie.
Nguyễn Đăng Thường
Đầu tháng 12, 2007
--------------
[*] Lời giới thiệu của nxb ở trang bìa sau.
Độc giả có thể xem rất nhiều chương của nguyên tác Pháp văn ở website:
_____________
TUYẾT
[chương 1-4] – [5-8] – [9-12] – [13-16]
17
Yuko tưởng rằng mình đang mơ. Dường như hình ảnh người thiếu phụ cứ để mặc cho những hình kỷ hà của những giấc mơ làm biến dạng. Nhưng thực ra, anh không bị ảo giác. Nàng đang nằm đấy, dưới lớp băng, chỉ cách xa anh một mét thôi, và anh yêu nàng. Yuko ngồi thừ cả đêm để cho hình ảnh ấy tràn vào mắt. Và anh không chán chê một phút giây nào cả. Anh ngồi trân đấy, bất động mặc dù trời lạnh, ngắm nghía mãi cái mà anh chẳng bao giờ dám mơ tưởng. Đối với anh, thời gian đã dừng lại trong đêm ấy. Nàng là ai, tại sao nàng lại có mặt ở nơi đó? Anh không rõ. Nhưng anh biết được một điều, một điều thôi, buồn bã và đẹp đẽ: rằng tất nhiên anh rồi cũng sẽ già nua, và cũng phải chết trong một ngày nào đó, thế nhưng tình yêu của anh đối với người thiếu phụ kia sẽ không bao giờ héo úa, và cũng như thế cái khuôn mặt ngủ mê dưới lớp băng sẽ chẳng bao giờ già nua.
18
Sáng sớm, Yuko cắm một cây thập tự trên chỗ anh phát hiện cảnh tượng ma quái. Rồi anh tiếp tục lên đường. Từ đây anh không thể nào quên được cái điều anh vừa trải nghiệm. Hình ảnh người đàn bà đeo đuổi anh trên đường đi. Buổi chiều hôm đó, anh tới một ngôi làng trên núi. Anh tiến về quảng trường và ngã quỵ vì mệt lả bên cạnh bể nước đã đông đặc. Một bác nông phu già vội vã mang đến cho anh một chung rượu sakê. Người thanh niên nhìn ông lão, uống một ngụm rượu trắng, lấy sức lại và hỏi: "Nàng là ai?" Rồi anh lịm ngất trong tay ông lão.
19
Anh cần nghỉ bảy hôm để phục sức và tiếp tục lên đường. Trong bảy ngày đó, Yuko thiếp ngủ và chiêm bao người đàn bà dưới lớp tuyết. Rồi một buổi sáng, anh nhổm dậy, cảm tạ nhà nông và tiếp tục cuộc hành trình. Về người đàn bà thoáng thấy dưới lớp băng anh không thốt thêm một lời nào nữa.
20
Yuko đi xuyên khắp đất nước Phù Tang và một buổi sáng anh tới trước cổng nhà Soseki. Anh gặp một một người giúp việc tên Hososhi. Người giúp việc đã trọng tuổi, có nụ cười rất dễ thương, má hóp và tóc bạc hoa râm. Yuko nói với ông lão: "Nhà thi bá của triều đình Minh Trị lệnh tôi tới đây học hỏi về nghệ thuật sử dụng màu sắc với thầy Soseki. Tôi có thể vào nhà được chứ?" Người giúp việc đứng nép qua một bên và Yuko đặt chân vào một tư thất khang trang. Anh ngồi xếp bằng trên chiếu, đối diện một mảnh vườn đầy cây cảnh. Người ta mang lên cho anh một chén trà bốc khói. Bên ngoài có tiếng chim hót một khúc nhạc day dưa gần một nhánh sông bạc. "Tôi từ xa tới đây," Yuko tiếp tục nói. "Tôi là thi nhân. Hay chính xác hơn, tôi là một thi nhân của tuyết. Tôi tới đây xin thọ giáo thầy Soseki." Horoshi nghiêng đầu biểu lộ sự đồng ý. "Anh sẽ ở lại đây bao lâu với thầy Soseki?" "Thời gian cần thiết để hấp thụ. Tôi muốn trở thành một nhà thơ hoàn hảo." "Tôi hiểu rồi. Nhưng ông chủ tôi đã cao niên và hay mỏi mệt. Ông chỉ còn rất ít thời gian để sống. Vì thế ông chỉ giảng dạy cho một đám nhỏ học trò được lựa chọn rất kỹ. Mỗi ngày hai lần. Buổi sáng vào lúc hừng đông và buổi chiều vào lúc hoàng hôn. Tất nhiên vì ánh sáng." "Tôi sẽ cố thích ứng. Vả lại, nếu tôi không xứng đáng với sự dạy dỗ của thầy, tôi sẽ đi ngay." "Thầy Soseki sẽ quyết định về khả năng của anh. Thầy kìa. Đây là giờ thầy dạo bước bên hoa. Hoa giúp thầy nhặt cường độ của màu sắc." Horoshi chỉ trỏ một bóng người đang chậm rãi bước trong vườn. Yuko day lại và thấy một cụ già râu bạc và dài đang chậm rãi bước, như đang nghiêng mình trên một sợi dây, miệng mỉm một nụ cười hạnh phúc, đôi mắt nhắm nghiền. "Người thầy của màu sắc đấy à?" Yuko hỏi. "Đúng. Đó là thầy Soseki, nhà danh hoạ Soseki." "Thế nhưng cụ ấy... Cặp mắt của cụ ấy..." "Đúng đấy. Ông chủ tôi mù loà."
[Còn 34 chương]
----------------
Nguồn: Maxence Fermine, Neige (Paris: Editions du Seuil, 1999) [tủ sách bỏ túi "Points"].
Đã đăng:
TUYẾT [chương 1-4] (tiểu thuyết) - Fermine, Maxence
... Tuyết là một bài thơ. Một bài thơ từ những cụm mây rơi xuống thành những bông trắng và nhẹ. Bài thơ ấy đến từ cửa miệng trời, từ bàn tay Thượng Đế. Nó mang một cái tên. Một cái tên trắng ngần. Tuyết... [Bản dịch của Nguyễn Đăng Thường] (...)
TUYẾT [chương 5-8] (tiểu thuyết) - Fermine, Maxence
... Mỗi ngày là một bài thơ khác, một hứng cảm lạ, một tấm lụa mới. Mỗi ngày là một cảnh trí khác, một ánh sáng khác. Nhưng vẫn luôn luôn haiku và tuyết. Cho tới khi đêm xuống... [Bản dịch của Nguyễn Đăng Thường] (...)
TUYẾT [chương 9-12] (tiểu thuyết) - Fermine, Maxence
... Nó không gợi lên một điều gì lớn lao cho người phàm tục. Nhưng đối với một tâm hồn thơ, nó tựa như một nhịp cầu dẫn đến ánh sáng thiêng liêng. Một nhịp cầu đưa đến ánh sáng trắng của những thiên thần... [Bản dịch của Nguyễn Đăng Thường] (...)
TUYẾT [chương 13-16] (tiểu thuyết) - Fermine, Maxence
Tối hôm đó anh làm tình với cô gái đã gặp ở bể nước. Anh giao hợp với cô trên tuyết, dưới cành pha lê của một cây anh đào. Họ ân ái tất thảy bảy lần. Rất mãnh liệt. Cho tới khi dương vật anh tựa như một bông ác-ti-sô già và cái giống của cô gái tựa một lằn rạch tím... [Bản dịch của Nguyễn Đăng Thường] (...)
|
 |
Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ
Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021