thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Định nghĩa thơ | Con ngựa đen
Bản dịch Hoàng Ngọc Biên
 
JOSEPH BRODSKY
(1940-1996)
 

Định nghĩa thơ

 
                             Tưởng nhớ Fédérico Garcia Lorca.
 
             Huyền thoại kể lại rằng trước khi bị xử bắn ông nhìn
             thấy mặt trời đang lên phía trên đầu những người
             lính và bấy giờ ông nói:
             - Thế tuy nhiên mặt trời vẫn mọc...
             Đó có lẽ là khởi đầu của một bài thơ mới
 
Nhìn lại một lúc cảnh vật
            sau những cánh cửa sổ nơi cúi nhìn xuống
            những người vợ chúng ta,
                        những đồng loại chúng ta,
                                    những nhà thơ.
Nhìn lại cảnh vật
            sau những phần mộ bạn bè chúng ta
            và tuyết chầm chậm bay
            khi tình yêu thách thức chúng ta.
Nhìn lại
     những thác mưa hỗn loạn bò tràn
     trên những cửa kính và làm rối loạn mọi nhịp,
     chữ nghĩa áp đặt nhiệm vụ cho chúng ta.
Nhìn lại
     trên mặt đất thiếu ân cần
     cây thập giá vươn dài những cánh tay cuối cùng
     căng cứng.
Một đêm trăng
     nhìn lại cái bóng dài
     in dáng cây cối và con người.
Một đêm trăng
     nhìn lại những con sóng nặng trên sông
     lấp lánh như những chiếc quần
     đã cũ.
            Thế rồi bình minh tới
Nhìn một lần nữa con đường trăng
            chỗ hiện ra trung đội hành quyết,
Nhìn lại sau cùng
            mặt trời lên giữa những cái gáy xa lạ
            của những người lính.
 
 
 

Con ngựa đen

 
Bầu trời đen sáng hơn cả những chân kia
và không thể chìm trong bóng đêm.
Cạnh bếp lửa chúng ta, tối hôm nọ
Ta đã nhìn thấy con ngựa đen.
 
Tôi không nhớ có cái gì đen hơn.
Đứng trên chân đen như những trụ
than, con ngựa đen như đêm tối,
như hư vô, đen từ bờm đến đuôi,
và lưng nó ánh lên một màu đen khác
cái lưng không hề biết đến yên cương.
Nó chờ bất động và có vẻ đang ngủ
đứng thẳng trên móng guốc đen như nỗi sợ.
 
Nó đen đến nỗi đã xua tan bóng tối,
đen như thế gian u tối nhất,
đen như sương mù nửa đêm,
đen như cái lỗ của cây kim,
đen như những rừng cây cao mất hút,
giống như khoảng không giữa sườn và ngực,
giống như cái lỗ có hạt giống nằm yên trong đất,
giống như bóng đêm đang xuống trong lòng ta.
 
Tuy thế dưới mắt ta nó còn đen lên nữa.
Đồng hồ chúng ta chỉ đúng nửa đêm.
Nó không đi về phía chúng ta,
bóng tối kỳ diệu đã nhận chìm hai cạnh sườn của nó
và cái lưng nó biến mất trong đêm.
Mọi vệt sáng đều tan biến,
mắt nó ngả trắng như một cái búng tay,
con ngươi chiếu sáng còn ghê sợ hơn nữa.
 
Nó giống như âm bản của một người lạ.
Thế thì tại sao, chạy đến chỗ này,
nó dừng lại bên chúng ta đến tận bình minh?
Tại sao nó không bỏ bếp lửa ra đi?
Tại sao nó hít thở không khí đen
trong tiếng xào xạc của cành lá bị giẫm?
Tại sao trong mắt nó chập chờn ánh sáng tối mù?
 
Nó chờ đợi trong chúng ta một kỵ sĩ đứng dậy.
 
 
---------------------------------
Trích Tĩnh vật và những bài thơ khác, thơ Joseph Brodsky do Hoàng Ngọc Biên
tuyển dịch, Nhà xuất bản Thuận Hóa - Huế, 1991. Hai bài thơ trên được dịch từ
bản Pháp ngữ của Jean-Jacques Marie trong tập Collines et autres poèmes,
Joseph Brodsky, Éditions du Seuil, 1966.

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021