Sài Gòn vừa nổ ra hai cuộc biểu tình chống Trung Quốc trong hai Chủ Nhật liên tiếp, 05 và 12 tháng 6/2011. Trong cái không khí hừng hực của lòng yêu nước, chúng ta có những sáng tác mới. Đặc biệt những bài thơ về thời cuộc sớm nhất và đặc sắc nhất là của những nhà thơ nữ.

Chúng tôi xin giới thiệu lại với độc giả sáng tác của hai nhà thơ nữ, Chiêu Anh Nguyễn và Bùi Khương Hà. Giới thiệu lại vì những bài thơ này đã được họ đăng trên Facebook và trang Tiền Vệ rồi.

Đây không phải là những bài thơ yêu nước theo kiểu phong trào, để cổ vũ hời hợt, mà là những tâm tình, phẫn nộ, đau đớn rất thật. Họ không màu mè làm chữ, không băn khoăn siêu hình, không lý sự vặt; họ cũng không mang theo những chiêu niệm quá khứ, không có những điển tích, hình ảnh của lịch sử (như Bạch Đằng, Đống Đa...) mà người ta hay nhắc đến trong những bài thơ có cùng chủ đề. Họ nhìn trực diện vào thời cuộc, và đặt nghi vấn — những nghi vấn tươi rói trước thực trạng đất nước.

Chiêu Anh Nguyễn viết:

Vì sao bật khóc?

Vì cô không kham chịu sự dối trá!

Hay cái chất khinh bạc trong Bùi Khương Hà:

Rồi đau đớn và phẫn nộ:

Gọi họ là những nhà thơ trẻ ư?

Không, họ chỉ trẻ tuổi đời, nhưng họ trưởng thành và chín chắn trong nhận thức.

Họ đang làm văn chương ư?

Không, không chỉ có vậy. Họ đang định nghĩa lại những từ ngữ thiêng liêng như “lòng yêu nước” và nhận diện thực trạng của đất nước hôm nay.

________

Chiêu Anh Nguyễn

Đừng hỏi tôi thế nào là lòng yêu nước

Tôi sẽ không biết trả lời bạn thế nào

thực sự bối rối vô cùng

Nếu bạn hỏi tôi như thế

“Lòng yêu nước”

Dù có dịch ra rất nhiều thứ tiếng

cũng dễ dàng nhận ra qua thái độ của người nghe lẫn người thốt lên ba từ đẹp đẽ ấy

Thú thực

Tôi cũng tự hỏi mình nhiều lần

Mi có đủ can đảm để cầm súng khi đất nước lâm nguy

Mi có đủ gan dạ để bước đi không do dự khi lãnh thổ VIỆT NAM bị đe doạ bởi lũ ngoại xâm tham lam hèn hạ

Tối thấy mình mỉm cười gật đầu thanh thản

Có lẽ đó là lòng yêu nước

Tôi tạm an tâm với mình

...

Hôm xuống đường

Những người bạn tôi

Những người quen sơ

Và cả những người chưa hề biết mặt

Tất cả đều chung một khí phách

hừng hực

Tôi gọi đó là lòng yêu nước

Đến khi

Lòng yêu nước của chúng tôi được đáp trả

bằng những hàng rào chắn

Xe công an dàn hàng ngang với dùi cui tứ phía

Thầy hiệu trưởng doạ nạt sinh viên xuống đường sẽ bị buộc thôi học

Bạn bè tôi có người còn bị bao vây nhà để mời lên phường uống trà nguyên ngày chủ nhật

Hạch hỏi bắt bớ

Theo dõi hành hung

Cốt ý cho lòng yêu nước phải thụt lùi run sợ

Cuối cùng

lại tự phải hỏi mình

Tôi đang thể hiện lòng yêu nước

Trên lãnh thổ mình

Hay tôi là kẻ di dân

Nhận lấy phần của quê hương kẻ khác

Bây giờ

Xin đừng hỏi tôi thế nào là lòng yêu nước

Có lẽ

Tôi sẽ phải cúi đầu bật khóc

K.H. Bùi [Khương Hà]

Những bóng ma

Chúng ta - những bóng ma

từ thuở mang gươm đi mở cõi[*]

ngón chân Giao Chỉ đã cày sâu

như những mũi kim khâu chặt người vào đất

Chúng ta - những bóng ma đi giữa phố hôm nay với tình yêu ngây ngất

mồ hôi quyện vào xương máu cha ông

mặn hơn bất kỳ thứ nước mắt cá sấu nào

đã từng than hờ trước vong hồn dân tộc

thứ nước mắt nuốt sống niềm tin

thứ nước mắt ăn mòn sự thật

Chúng ta - bóng ma của những cuộc tuần hành giữa trưa

ai thấy không dám tin, ai tin không dám nói

ai nói không dám nhận, ai hận không dám kêu

những dấu chân Giao Chỉ đã vẽ nên biên cương lãnh thổ

qua vài ngàn năm bỗng dưng mất tích

bốc hơi như một cơn thở hắt của mùa hè

hay có lẽ chỉ như một tiếng cười ruồi của thời cuộc

Chúng ta - bóng ma của những tấm lòng yêu nước

chưa từng run sợ trước mọi nguy cơ xâm lược

chúng ta chỉ khóc cho những khối u đang lớn dần trong cơ thể

trận ung nhọt trong giai đoạn cuối

chực vỡ ra như một đàn ong bắp cày

với sức tàn phá xuyên lịch sử

Chúng ta - bóng ma của oán khí nhiều nghìn năm tích trữ

chúng ta mang trong mình những lời nguyền rủa

mỗi bước chân của ngươi đặt lên đất này

sẽ phải trả bằng tật ách và tai ương

từ bây giờ tới đời đời kiếp kiếp

Chúng ta - bóng ma của những chiến binh không bao giờ chết

nhựa sống mới chảy trong từng huyết quản

nhưng nỗi căm hờn dường như không còn mới

nỗi căm hờn truyền đời không có tuổi

Chúng ta - bóng ma của những khung xương sinh ra không phải để luồn cúi

dưới trời này trên đất này

bằng tình yêu và tuổi trẻ

chúng ta dựng nên những thành trì

những - thành - trì - vĩnh - viễn - không - sụp - đổ.

_________________________

[*]“từ thuở mang gươm đi mở cõi” là một câu thơ của Huỳnh Văn Nghệ (1914-1977).