thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Manuel lên thiên đàng

 

Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm

 

 

MANUEL LÊN THIÊN ĐÀNG

 

Có một dạo, Manuel được thưởng thức sự tự do của tuổi hưu trí, không phải thức dậy vào một giờ nhất định, và có thể dùng thời gian để làm bất cứ điều gì ông muốn. Tuy nhiên, chẳng mấy chốc ông lại rơi vào cơn trầm cảm. Ông cảm thấy vô dụng, bị loại ra khỏi cái xã hội mà ông đã góp phần xây dựng, bị những đứa con đã trưởng thành của ông bỏ rơi, ông không còn khả năng để hiểu ý nghĩa của cuộc sống, không hề băn khoăn để trả lời câu hỏi cũ kỹ: “Tôi đang làm gì đây?”

Vâng, ông Manuel khả ái, lương thiện, tận tuỵ của chúng ta rốt cuộc đã chết đi — điều đó sẽ xảy ra cho tất cả những Manuel, Paulo, Maria, Mônica của thế giới này. Và đây, tôi sẽ để cho Henry Drummond, trong cuốn sách nổi tiếng của ông The Greatest Thing in the World, mô tả điều gì xảy ra sau đó:

Từ thời nguyên thuỷ, con người đã từng hỏi một câu thú vị: Điều gì là tối thiện? Bạn có cuộc sống trước mặt bạn. Bạn chỉ có thể sống một lần. Điều gì là cao quý nhất để mơ ước, món quà gì là tối thượng để khát khao?
 
Chúng ta đã quen nghe nói rằng điều quan trọng nhất trong thế giới tôn giáo là đức tin. Từ ngữ to tát đó đã là then chốt suốt nhiều thế kỷ của tôn giáo phổ cập; và chúng ta đã được giáo huấn một cách dễ dàng để xem nó là điều vĩ đại nhất trong thế giới. Không đâu, chúng ta lầm rồi. Nếu chúng ta đã được nghe nói như thế, có lẽ chúng ta lạc lối rồi. Trong chương thứ 13 của I Cô-rinh-tô, Paul đã đưa chúng ta đến nguyên uỷ của Thiên-chúa giáo, và ở đó chúng ta thấy, “Điều vĩ đại nhất là tình thương.”
 
Đây không phải là một sự sơ suất. Ngay trước đó, Paul đã nói về đức tin. Ông nói, “Và nếu tôi có đủ đức tin, để tôi có thể dời những ngọn núi, nhưng không có tình thương, thì tôi không là gì cả.” Ông không hề quên, mà ông cố ý so sánh, “Bây giờ còn có ba điều: đức tin, hy vọng, tình thương”, và không một chút do dự, ông quyết định, “Điều vĩ đại nhất trong những điều này là tình thương.”
 

Trong trường hợp này, Manuel của chúng ta được cứu rỗi trong giờ phút lâm chung bởi vì, mặc dù chưa bao giờ cho cuộc sống của mình mang một ý nghĩa gì, ông có khả năng để yêu thương, chăm sóc cho gia đình của mình, và làm công việc của mình một cách nghiêm chỉnh. Trong khi đó, mặc dù đời ông có một kết thúc tốt đẹp, những ngày cuối cùng của ông trên trái đất thì rất phiền toái.

Tôi muốn mượn một câu mà tôi đã nghe Shimon Peres nói tại Diễn Đàn Kinh Tế Thế Giới ở Davos: “Người lạc quan và kẻ bi quan, cuối cùng cả hai đều chết, nhưng mỗi người có một cuộc sống hoàn toàn khác nhau.”

 

 

-----------------
Dịch theo bản tiếng Anh của Margaret Jull Costa, “Manuel goes to paradise”, trong Paulo Coelho, Like the Flowing River: Thoughts and Reflections (Sydney: HarperCollins, 2007), 57-58.
 

 

 

Đã đăng:

Manuel là một người tự do  (truyện / tuỳ bút) 
... Một đêm kia, một thiên thần hiện đến bên ông trong lúc ông đang ngủ: “Ông đã làm gì trong cuộc đời? Có phải ông đã cố gắng để sống đúng như những gì ông mơ ước?” Một ngày dài khác bắt đầu. Những tờ báo. Những tin tức trên đài truyền hình. Khu vườn. Bữa ăn trưa. Một giấc ngủ trưa ngắn. Ông có thể làm bất cứ những gì ông muốn, ngoại trừ, ngay bây giờ, ông khám phá ra rằng ông không còn muốn làm gì nữa... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm] (...)
 
... Thiên thần tiếp tục hỏi: “Liệu ông có khả năng bỏ ra ít nhất mười lăm phút mỗi ngày để ngắm nhìn thế giới và bản thân, mà không làm gì cả?” Manuel nói ông cũng muốn như thế, nhưng ông không có thời giờ. “Ông đang nói dối với tôi”, thiên thần nói. “Mọi người đều có thời giờ để làm điều đó. Chỉ vì họ thiếu sự quyết tâm. Làm việc là một điều may mắn khi nó giúp cho chúng ta suy nghĩ về việc chúng ta đang làm; nhưng nó trở thành một tai hoạ khi khi tác dụng của nó chỉ là để ngăn chặn chúng ta suy nghĩ về ý nghĩa của cuộc sống.” ... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm] (...)
 
... Tôi tiếp tục đào nhổ những cây tôi không thích rồi xếp chúng vào một đống để đốt. Có lẽ tôi đã mất quá nhiều thời gian để suy nghĩ về những chuyện đáng lẽ không cần phải suy nghĩ, mà cần phải ra tay để làm. Thế nhưng, mỗi động tác được thực hiện bởi một con người thì đều thiêng liêng và mang đầy những hệ quả, và điều đó khiến tôi càng suy nghĩ nhiều hơn về việc tôi đang làm... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm] (...)
 
Thành Cát Tư Hãn và con chim ưng  (truyện / tuỳ bút) 
... Lần này, ông rút kiếm ra khỏi vỏ, nhặt chiếc cốc và lại hứng nước, một mắt canh chừng dòng nước chảy, còn mắt kia để ý đến con chim ưng. Ngay lúc ông có đủ nước trong cốc và sắp uống, thì con chim ưng lại bay lên và lao về phía ông. Thành Cát Tư Hãn, với một nhát kiếm, đâm thủng qua lồng ngực con chim... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm] (...)
 
Câu chuyện của cây bút chì (truyện / tuỳ bút)
Một cậu bé xem bà ngoại viết một lá thư. Được một chốc thì cậu hỏi: “Có phải bà đang viết một câu chuyện về những gì chúng ta đã làm? Có phải câu chuyện này nói về cháu không?” Bà ngoại của cậu bé ngừng tay và nói với đứa cháu: “Thực sự là bà đang viết về cháu đó, nhưng cây bút chì bà đang dùng để viết còn quan trọng hơn những chữ bà viết, cháu à. Bà hy vọng rằng khi cháu lớn lên, cháu sẽ giống như cây bút chì này.” ... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm] (...)
 
... Thường thường bạn có thể nhìn thấy một ngọn núi ở đàng xa — đẹp đẽ, lôi cuốn và nhiều thử thách. Tuy nhiên, khi bạn cố gắng để đi đến đó, điều gì sẽ xảy ra? Chung quanh nó sẽ có rất nhiều lối đi; những rừng cây sẽ chắn lối giữa bạn và mục tiêu của bạn; và những gì bạn thấy rõ ràng trên bản đồ sẽ trở nên phức tạp hơn rất nhiều trong thực tế. Vì vậy, bạn phải thử hết những lối đi và những đường mòn, cho đến một ngày nào đó, bạn tìm thấy đỉnh núi mà bạn muốn trèo lên... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Trâm] (...)
 
Từ đây trở đi — và suốt hàng trăm năm sau nữa — Vũ Trụ sẽ hỗ trợ những chiến binh ánh sáng và ngăn chặn những kẻ mang định kiến. Năng lực của Quả Đất cần được làm mới lại. Những ý tưởng mới cần không gian. Thân thể và tâm hồn cần những thử thách mới... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)

 


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021