thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Mẹ | Sóng dội
(Trong tập Thơ Phi châu, bản dịch của Thủy Trúc)
 
MẸ
 
Hỡi Đất-Mẹ
Con đến cầu xin bên cạnh mẹ.
Con mẹ đến khẩn cầu Đức chúa là Chúa chúng ta
cho nó
cho mẹ
cho những đứa con khác của nó -- tản mác
trên mặt đất xám tro của bụng mẹ khốn khổ,
hỡi Đất-Mẹ,
 
Hỡi Mẹ thương yêu,
mẹ hãy ngủ, hãy ngủ,
nhưng khi, nhờ ơn Đức bà Đồng trinh,
mẹ thức dậy
xin mẹ đừng giận con
hay các con của mẹ
đang nuôi mình bằng sự dịu dàng của lòng mẹ.
 
Hỡi Mẹ thương yêu
Con muốn cầu xin mẹ
nhưng con không thể;
lời nguyện cầu của con thiếp ngủ
trong đôi mắt con đang khóc thương nỗi đớn đau của mẹ
muốn nuôi dưỡng chúng con
mà không thể.
 
Hỡi Đất-Mẹ
người ta bảo con rằng mẹ đã chết
và mẹ đã được vùi chôn trong một tấm khăn liệm mưa.
Ôi con đã khóc biết bao!
 
Con cảm thấy hiển hiện trong tim con
cử chỉ trỗi dậy của mẹ
để tìm kiếm bánh cho những cửa miệng thơ ấu chúng con
và an ủi chúng con bằng những lời của mẹ
luôn luôn khích lệ...
Con đã tìm kiếm nấm mộ chôn vùi mẹ
mà không thấy.
Và từ đấy trong nỗi đớn đau của đứa con bị dằn vặt khổ sở,
người ta bảo con rằng người ta đã vùi thây mẹ
trong một vụn đất
ở giữa biển.
 
Con đã bước xuống một chiếc thuyền buồm
và đi mãi, đi mãi...
 
Mẹ thương yêu, mẹ không chết, phải không?
Mẹ chỉ thiếp ngủ
để ngày mai lại dậy.
Ngày mai, khi mẹ ra đi,
Con sẽ lấy cái giỏ mây
và con sẽ đi theo mẹ
và mẹ sẽ mỉm cười với tất cả những người
đến xin mẹ chúc lành
Mẹ sẽ không trải rộng phép lành của mẹ
Và con con sẽ nuôi mình bằng sự dịu dàng bao la của mẹ
 
Mẹ thương yêu, mẹ hãy tránh ra một chút xíu
và để con mẹ thiếp đi bên cạnh mẹ.
 
(Claridade, số 2, 1936).
 
 
SÓNG DỘI
 
Hãy tới tất cả những tiếng nói và tất cả những tiếng lao xao và tiếng thét
hãy tới những im lặng thương cảm, những im lặng thỏa mãn
hãy tới tất cả những điều tôi không thể thấy
trên bề mặt của xã hội loài người;
hãy tới tất cả những cát, những bùn non, những mẩu đá
mà ống thăm dò thu thập trên những đại dương đi lại được
hãy tới những bài thuyết pháp của những kẻ không sợ
số mệnh những lời nói của mình;
hãy tới câu trả lời mà những người sử dụng
những máy rà thích hợp bắt được;
tất cả hãy trở lại từ khởi điểm
và hãy tới những bài ca thi của các nhà thơ,
các nhà thơ hãy hòa mình với nhịp thở của thế giới;
hết thảy hãy tới chung quanh vòng múa hát của những kẻ tội lỗi
mọi người hãy trở thành những kẻ sáng tạo;
hãy tới tất cả những gì tôi cảm thấy như chân lý
ở bên kia vòng tròn mờ đục của kính cửa...
Tôi sẽ kính cẩn đợi chờ kho tàng
mà sóng biển sẽ đem lại cho tôi...
Đất nơi hai đầu gối tôi đớn đau bầm dập
là niềm xác tín chính yếu của tôi
nhưng tôi sẽ soi sáng bằng ngọn đèn muôn màu sắc của mình
những kẻ sẽ tới
và họ sẽ gặp tôi trên chiến tuyến của hết mọi trận chiến.
 
----------------------------
Ghi chú của dịch giả:
Thơ Phi châu gồm hơn tám mươi bài của 77 tác giả thuộc 39 nước châu Phi. Phần lớn được dịch theo các bản Pháp văn in trong tuyển tập Poésie d'Afrique au sud du Sahara, do Bernard Magnier biên tập (Actes Sud / Éditions UNESCO, 1995); một số bài khác theo các bản Pháp văn trong Poésie des régions d'Europe – Portugal (Sources, Namur, 1992) hoặc tạp chí Poésie 94, số 52, Paris, 4. 1994 và J.-J. Rabearivelo, Traduit de la nuit (La Différence, Paris, 1990). Phần lớn các chú thích về các nhà thơ được ghi theo Bernard Magnier, sđd.
 
ALCÂNTARA, Osvaldo (Cap-Vert). 1907-1989. Bút hiệu của Baltasar Lopes. Trạng sư và hiệu trưởng một trường học ở São Vicente. Người sáng lập tạp chí Claridade. Các tác phẩm thi ca của ông được thu thập lại trong Cântico da Manhã Futura (1986). Còn là một tiểu thuyết gia và người viết truyện ngắn.
 
Bài trước dịch theo bản Pháp văn của Pierre Rivas trong Poésie 94; bài sau, theo bản Pháp văn của Jean Todrani và André Joucla-Ruau trong Poésie africaine d'expression portugaise (P. J. Oswald, 1969).

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021