thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Những cội cây của tương lai

 

Bản dịch của Nguyễn Đăng Thường

 

 

ZÁVIŠ KALANDRA

(1902-1950)

 

__________

 

NHỮNG CỘI CÂY CỦA TƯƠNG LAI

Alain Finkielkraut

 

16 tháng 3

 

Tháng sáu 1950, Zavis Kalandra nhà thơ siêu thực của Tiệp Khắc bị kết án tử hình vì tội theo Trostky và bị treo cổ trong một trại tù ở Praha. Như Milan Kundera đã nhắc lại trong Cẩm nang của cười và quên,[*] “André Breton không tin rằng Kalandra đã phản bội nhân dân và ước nguyện của toàn dân và, ở Paris, Breton đã kêu gọi Eluard (qua một thư ngỏ đề ngày 13 tháng sáu 1950) hãy phản đối việc buộc tội vô lý ấy hầu cứu nguy một người bạn cũ.”[**] Vô ích. Eluard từ chối việc bênh vực một kẻ đã phản bội nhân dân. Lúc đó đang ráo riết chú tâm vào việc đòi trả tự do cho cặp vợ chồng Rosenberg, Eluard lạnh lùng đáp: “Tôi có nhiều chuyện cần phải làm đối với những người vô tội đang thét gào sự vô tội của họ, chứ không có thì giờ rảnh dành cho những kẻ có tội đang uênh oang tội ác của mình.”[***]

Eluard qua đời vào ngày 17 tháng mười một 1952. Trước hôm tang lễ cử hành, Paul Célan có viết, tại Paris, trong “In memoriam Paul Eluard”:

Hãy đặt lên mi mắt kẻ vừa ra đi cái từ ngữ

mà anh ta đã từ chối cho một người

một người từng gọi anh ta là anh,

cái từ ngữ,

mà dòng máu từ trái tim người ấy đã truyền lại

trong lúc một bàn tay, không vũ khí như bàn tay người ấy,

đã treo cổ người ấy,

một người đã từng thân mật gọi anh ta là anh,

cho những cội cây của tương lai.

 

[Độc giả có thể xem trọn vẹn bài thơ này qua bản dịch của Diễm Châu: “In memoriam Paul Eluard”]

 

____________________

Ghi chú của tác giả:

[*]M. Kundera, Le Livre du rire et de l’oubli, Gallimard, “Folio”, 1985, tr.108.

[**]P. Eluard, trích dẫn trong quyển André Breton, của M. Polizzoti, Gallimard, 1999, tr. 648.

[***]P. Célan, Correspondance, tác phẩm kể trên, quyển II, tr. 491.

 

 

--------------------
Nguồn: Alain Finkielkraut, L’imparfait du présent (Paris: Gallimard “Folio”, 2003) tr. 91.
 
A. Finkielkraut sinh tại Paris năm 1949, tác giả của nhiều quyển tiểu luận nổi tiếng như La sagesse de l’amour (1988), La défaite de la pensée (1989), La mémoire vaine (1988), L’Humanité perdue: Essai sur le XXe siècle (2007), Ce que peut la littérature (2008)... Ông đã từng là giáo sư triết tại trường École polytechnique (Kỹ thuật Bách khoa) và điều khiển chương trình “Répliques” (Đối thoại) của đài truyền hình France Culture.

 


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021