|
|
Mấy đoạn viết ở Morocco
|
|
Bản dịch Hoàng Ngọc Biên
GREGORY CORSO
(1930-2001)
Mấy đoạn viết ở Morocco
tặng Jane Bowles
[1]
một tâm hồn sáng chói tuyệt đẹp
Y PHỤC PHỤ NỮ Ả-RẬP
Qua những ngõ hẹp quanh co của phố cổ Medina[2]
trong bộ y phục long trọng màu xanh thánh kinh
bằng đôi mắt tròn tuyệt đẹp họ nói một
thứ ngôn ngữ sáng rỡ có lẽ đã được thánh hoá
đối với những trái tim sầu não
Quả là ngu khi ta gọi họ là nữ tu
khi gọi tự do là chiếc áo tắm hai mảnh
trên bãi biển thiên đường Hollywood
Gương mặt và thân thể chẳng có gì vĩnh cửu
Khoác y phục lên chúng chỉ làm vinh dự cho cái chết.
NHỮNG CHÀNG Ả-RẬP TRONG QUÁN CÀ-PHÊ
Nơi này không có những chàng say xỉn luôn miệng càu nhàu
ép tình cảm bên cạnh đám bạn bè đàn ông
nơi đây tràn ngập tiếng nhạc sinh động trầm lắng trong trẻo
Từng nhóm từng nhóm tụ lại trên các sườn đồi
nhắp món trà bạc hà và hít mấy hơi thuốc kép[3] trong tẩu
những tác dụng của giấc mơ và thiên nhiên
tiếp cận với đám những anh chàng tụ tập
KHU CHÂU ÂU Ở TANGER
Do được môi trường nơi đây khoan dung
phần đất châu Âu và châu Mỹ này
khiến ta nhận ra nhiều điểm tương đồng:
Giọng chú mèo lông mịn[4] bằng chất dẻo
và cô khỉ đột Bắc Dakota
Át hẳn những tiếng thét dã thú từ Anh quốc
và nỗi tuyệt vọng bất lực của anh đội xứ Congo
Nói đúng ra, là tuy nhiên dưới ánh sáng trung tâm mọi chuyện
một nền văn hoá vẫn cần hoà nhập với một nền văn hoá khác
(vương quốc Phrygia[5] cổ xưa có thể cho ta biết điều này)
để duy trì sự cách biệt nó muốn có
Jane và Paul Bowles – William S. Burroughs, Paul Bowles và Gregory Corso – Thành phố cổ Medina, Tangier.
_______________________
Chú thích của người dịch:
[1]Jane Bowles [1917-1973] là nhà văn và kịch tác gia Mỹ [Two Serious Ladies, tiểu thuyết, 1943; In The Summer House, kịch, Broadway, 1953] thuộc hàng ngũ trí thức bohemian ở Greenwich Village, trước khi kết hôn với Paul Bowles rồi theo chồng qua sống ở Tangier, Morocco [1948]. Bà ghiền rượu, sức khoẻ kém, và mất sớm tại một bệnh viện ở Málaga, Tây Ban Nha. Tennessee Williams, Truman Capote và John Ashbery đều coi bà là một trong những nhà văn tinh tế của Mỹ. Paul Bowles [1910-1999] là một nhà văn, dịch giả và nhà soạn nhạc người Mỹ sống ở nước ngoài. Ông từng học Đại học Virginia, đặc biệt học nhạc với Aaron Copland, và cũng từng viết nhạc cho các sân khấu ở New York trước khi thường xuyên đi về giữa Paris/New York trong những năm 1930. Năm 1947 ông sống hẳn ở Tangier, là nơi ông sống tiếp năm mươi hai năm, cho đến khi qua đời. Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là cuốn sách xuất bản đầu tay năm 1949, The Sheltering Sky, lấy bối cảnh Bắc Phi thuộc Pháp, là nơi ông đến viếng thăm lần đầu năm 1931. Cùng với William Burroughs, vợ chồng Paul và Jane Bowles được nhiều nhà văn nhà thơ beat của Mỹ coi là những người đi đầu trong phong trào này, và họ thường xuyên đến Tangier thăm viếng, coi những lần thăm viếng là những chuyến hành hương.
[2]Medina: Tên một thành phố cổ của Tangier, Morocco, thành phố khá lớn nhưng có nhiểu con đường và ngõ hẻm nhỏ quanh co lộng gió, nhà cửa đủ kiểu dáng, đẳng cấp, với khá nhiều khu thương mại, nay là một địa điểm du lịch nổi tiếng. [3]Thuốc kép là loại thuốc hút để gây trạng thái mơ màng, thường chế bằng lá gai dầu Ấn-độ. [4]Abyssinian: Một giống mèo được thuần hoá, nguồn gốc được ghi là từ Ai-cập [màu nâu đỏ đậm, căn cứ vào các tượng điêu khắc xưa để lại], hay từ Ethiopia [có thể vì thế mà người Pháp có khi gọi giống mèo này là Ethiopien, không chỉ dựa trên vùng đất, mà còn do bộ lông mượt, màu đen tuyền], nhưng cũng có nơi được ghi là từ châu Á... Ở Mỹ, Abyssinian chỉ giống mèo lông mượt và ngắn. [5]Phrygia: Xưa là một vương quốc ở tây trung tâm Anatolia, nay là Thổ-nhĩ-kỳ. Chính do những thăng trầm trong tiến trình hoà nhập văn hoá của miền đất này từ thời Trung cổ trước khi Anatolia trở thành Thổ-nhĩ-kỳ mà “vương quốc Phrygia cổ xưa có thể cho ta biết điều này”... ------------
“Mấy đoạn viết ở Morocco” dịch từ nguyên tác “Some Moroccan Writings” trong Gregory Corso, Long Live Man (New York: New Directions Publishing, 1961).
------------
Đã đăng:
Tôi đem cho không bầu trời / cùng với tất cả hành tinh trăng sao / kể cả mây và gió trong tiết trời / những cánh bay hình thành, những loài chim di trú... | Một con chim cổ xanh sà xuống đậu trên một chiếc ghế vàng / – Xuân đang ở đây... | Thấy ông đứng bên cạnh một cái cổng nhỏ / Chung quanh ông những con chó lười tụ tập... | Ngày xưa cách nay đã lâu / Một cặp vợ chồng dòng vua ngự trên mình ta / Thời ấy ta thẳng băng ta mạnh khoẻ... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
Khi tôi lên năm / tôi nhìn thấy Thượng đế trên trời / bấy giờ tôi đi qua một chiếc cầu / trên đường đi mua muối... | Này các em này các em các em có biết chăng / Mozart không có nơi nào để đến... | Mẹ của ông là mẹ của trái đất; / Khi bà đi qua cây cối cúi chào / đá phải mềm đi... | Có một sự thật giới hạn con người / Một thứ sự thật cản hắn đi xa hơn / Thế giới đang thay đổi / Thế giới biết nó đang thay đổi... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
Tôi 25 (thơ)
Với một tình yêu một cơn điên cho Shelley / Chatterton Rimbaud / và tiếng làu bàu chết đói trên miệng ta / đã truyền từ tai này sang tai khác: / TA GHÉT BỌN THI SĨ GIÀ! ... [Bản dịch của P.K.]
Thơ và tự thuật (thơ)
Hai mươi mốt bài thơ và một bài tự thuật của Gregory Corso (1930-2001) – một trong những tên tuổi hàng đầu trong phong trào Beat ở Mỹ những năm 50 và 60 – lần đầu tiên đến với độc giả Tiền Vệ qua bản dịch của nhà thơ Hoàng Ngọc Biên...
|
 |
Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ
Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021