thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
LÀM THƠ [14]
 
Đã đăng: LÀM THƠ [1] - [2] - [3] - [4] - [5]
[6] - [7] - [8] - [9] - [10] - [11] - [12]
 
 
KHÔNG CÓ SỐ [13]
LÚC THƠ 13 TUỔI, THƠ BỊ CHẾT ĐUỐI
 
 
Thơ có còn sót lại chút gì
ngày xưa thơ từng có...
 
Nhiều hơn không khí
Nhiều hơn nước
Nhiều hơn môi em
Bóng tối bóng tối
 
Cơ thể thơ là dấu vết của thơ
 
 
 

Trong đám sương mù che hết tầm mắt

 
Thơ muốn bắt đầu một bài hát tình yêu
Ánh nắng mặt trời rồi sẽ chiếu vào bên trong
Một hơi thổi dịu dàng buổi sáng
 
Màu xanh
Những con cá im lặng trong vũng nước
 
Thơ không bao giờ nói những điều người ta đã biết trước
Thơ thích bất ngờ
 
 
 
Vì bị che hết tầm mắt, thơ sẽ định cư trong bóng đêm *
lấp lánh chiếc áo choàng đen của bầu trời
 
Thơ sẽ hát
Một cánh bướm vẫy vô nghĩa
Nó bay ra ngoài
Dang hai cánh
Nó hát về độ dài
Của chuyến bay riêng mình
Chết rồi vẫn còn hát
 
Ở ngoài rìa cánh bướm
Thơ sẽ bắt đầu bài tập tình yêu
Những bài tập thơ hay thực hiện
Quỳ gối trong đêm
Một hạt cát sẽ vùi vào bên trong
Nó rơi theo cánh bướm
Rơi như giọt nước
Hạt cát nói: thơ ơi, em ướt hết rồi
 
Cánh bướm không biết nói
Nó chỉ lấp lánh
 
................
* “Xưa là rừng núi là đêm
Giờ thêm sông biển lại thêm ban ngày” (thơ Tố Hữu)
 
 
 
 

Cánh bướm không biết nói, nhưng thơ có tiếng nói

 
Thơ phải viết trước khi báo bắt đầu in
Nên thơ dậy sớm
 
Chưa đủ cô đơn cho sáng tạo*
Nên thơ vướng vào
Sợi dây điện
Làm máy tính bị hỏng
Thơ phải tìm một tờ giấy mỏng
Để cho thơ có tiếng nói của riêng mình
 
Vậy là thơ đã có
Biên giới của đêm và biên giới của ngày
Biên giới của sự nuôi nhốt và biên giới của tự do
Biên giới của sáng tạo và biên giới của tạo dáng
Biên giới của nổi tiếng và biên giới của tai tiếng
Biên giới của quê hương và biên giới của không gia đình
Biên giới của linh hồn và biên giới của mưu toan
Biên giới của tình yêu và biên giới của lăng loàn
 
Bao nhiêu là biên giới
Bao nhiêu lần nát tan...
 
.........................
* Inrasara [link]
 
 
 

Vị đắng của điều kiện nuôi nhốt

 
Thơ biết vì hoàn cảnh cuộc sống
Nên thơ lắc vòng
Thỉnh thoảng chỏng mông
Không thôi người ta nói...
 
Thơ biết thân phận của thơ
Nhưng thơ giả vờ
Đứng dưới bóng mát của cảm xúc
Thơ sợ mọi người xô đổ cái cây
Con đường sẽ không còn bóng mát
 
Thơ biết chữ của thơ đang bị bẻ gãy
Không phải chỉ bó đũa
Không phải chỉ cột cờ...
 
 
 

Đây là bài hát khi chữ của thơ bị bẻ gãy

 
Một phần sâu nhất trong trái tim thơ
Đôi khi có người bí mật đi qua
Hay đứng bên cạnh mà thơ không biết
 
Thơ giấu nước mắt của mình
Những chữ bị bẻ gãy
Như người ta bị gãy ngón tay
 
Thơ giả vờ hát lên trời
Thơ giả vờ tả đám mây
Thơ giả vờ nở nụ cười
Thơ không nói cho ai biết thơ chỉ còn có một mình
Với ngón tay bị bẻ gãy
 
Thơ giấu những ngón tay bị bẻ gãy
Như giọt nước mắt
Rơi xuống chiếc khăn ăn
Trong căn phòng màu trắng
 
Thơ im lặng
 
 
 
Nhưng vì ngón tay đau quá
nên thơ ghét phải im lặng
 
Nhưng cũng không dám lên tiếng
Nên thơ xin đi coi trình diễn thơ
Thấy nữ thi sĩ đòi tự do và cởi hết quần áo
Gắn thêm lông chim màu xanh vào
Thơ thấy vẫn còn một vùng màu đen, hư ảo
 
Thơ thấy vẻ đẹp của quần áo
Không làm giảm đi sự sung mãn của thơ
Thơ thấy thiếu gì người mất tự do
Không chỉ gãy ngón tay
Thậm chí gãy ống chân
Phải nhảy lò cò
Họ vẫn viết bằng lưỡi cho đến ngày phải chết
Ngay dưới giá treo cổ
Le lưỡi ra
Nhưng họ vẫn mặc đồ
Thơ ghét sự loã lồ
Những vùng màu đen tục tĩu
 
Thơ biết sự thật tràn qua tất cả
Kể cả quần lót đàn bà
 
 
 
Đừng chạm tay vào vùng màu đen hư ảo
hãy chạm vào phím, nó sẽ mở khoá
 
Tìm thấy một từ và nó sẽ thiêu đốt
Điều đó giống như thơ mở cửa mình ra
Một cánh hoa hướng dương đang nhắm tới mặt trời
Một nụ cười
Bất kỳ ai cũng cuốn theo mê hoặc
Ôi thơ
 
Mà sao thơ làm thơ hoài như vậy?
Để tạo ảo giác cho mọi người
Thay cho ma tuý
Để tạo niềm vui cho mọi người
Thay cho hài kịch dân gian
Thơ đừng chỉ tay
Nhân dân đã trắng tay
Nắm đấm này rất nặng
Có thể gãy răng
Ai cũng cố ngủ mơ, quên đi và bay
Rơi xuống cuộc đời buồn như vậy
 
Nhưng hôm nay thơ không còn là những lời sáo rỗng
Thơ viết bài thơ tặng bạn
Nếu bạn là phụ nữ
Đừng dùng nhan sắc
Nếu bạn là đàn ông
Đừng dùng trí thông minh
Nếu bạn là trẻ em
Đừng dùng sự ngây thơ
Chỉ có sức mạnh
Dù không phải là trận đánh
Vẫn cứ hy vọng cho trận đánh
Vì các quyền bị bỏ quên
Dù chỉ là trận chiến một đêm
Nát tan giường chiếu
 
 
 

Nên thơ không phải một người đàn bà

 
Không phải góc bếp lãng quên
Hay nằm hớ hênh
Thơ bay như một mũi tên
Nhiều khi đổ máu
 
Từ trái tim
Nhiều khi lặng im
Như nghìn lẻ một đêm
Thay đổi một ông vua háo sắc
 
Ai cũng biết NGUYỄN TRƯỜNG TÔ
Đừng quên rằng ngày xưa đã từng có NGUYỄN TRƯỜNG TỘ
Không phải cần loã lồ
Mới là tín đồ
Yêu nước
 
Không, không thể sáo rỗng
Khi thơ viết bài thơ cho bạn
Lúc bạn bị vỡ
Vì những viên đạn
Vẫn còn làm
Nát tan thế giới
 
 
 

Thế giới này không còn trung tâm

 
Không còn thấp cao không còn trên dưới
Xoáy vào vào nhau
Chỉ còn một nỗi đau
Bên be sườn của thơ để hở
 
Nên kẻ thù của thơ mang nợ
Một cú móc trả ở be sườn
 
 
 

Chữ nghĩa trên những làn khói

 
Không phải thơ hút thuốc
Mà là mệt mỏi
Với những hạt nhựa giả kim cương
Bữa ăn giả tiệc cưới
Không gian giả hội trường
Mấy ông ngoại xã phường
Bay một chuyến thành quốc gia quốc tế
Đâu có dễ!
 
Một khu vườn màu trắng
Như thơ
Trên làn khói
Mệt mỏi và bất lực
Thơ ghét mình liệt dương
 
Thơ nhớ
Một khu vườn
Màu đen
Lắng lại như vón cục
Đâm vào mắt của thơ
 
Nhìn mọi thứ ở đời này
Thơ đau
Như muốn vỡ
Làm đôi*
 
..............................
* “Mông nứt đôi nhẫn nại chổng lên trời” (thơ Nguyễn Duy)
 
 
 

Có lúc thơ bất động

 
Khi nhiều người lao lên phía trước
Chạm ngực vào vạch đến
Để ghi một cái tên
 
Ghi một cái tên
Là điều tốt
Nhưng thơ nghĩ tốt hơn
Là lãng quên
 
Trong thơ
Chiều cao là một cánh chim bay
Lửa là mặt trời
Vực thẳm là lòng người
Lời nói của họ là bóng tối
Khi họ diễn là ban ngày
Của những thằng rượu say
Ngây ngây thành dốt
Không thôi chết tốt
 
Nhưng thơ không vậy
Thơ bay là bay
Cân bằng, minh bạch
 
Đó là cả một quãng đường dài
Mấy kẻ bắt chước thơ thường hay vấp té
Rối như canh hẹ
Như một gã mù
Thu lu bóng tối
 
Thơ thử đi chậm lại
Gã mù đi chậm
Thơ thử đi vòng quanh
Gã cũng vòng quanh
Thơ đi nhanh
Gã cũng lao theo trối chết
Gã mù này không biết mệt
Lúc nào gã cũng vui như tết
 
Thơ quay lại
Không có ai
Không có ai
Còn có ai
Trên đường dài
Thẳng tắp
 
Không có ai
Còn có ai
Ánh mắt
Làm rơi gương mặt
Giẫm phải dưới chân
Không đau mà cà nhắc
 
Nhưng ở các góc sân
Nấp được
Vẫn có người
Cười cười
Ngồi uống nước
Giả vờ hút thuốc
 
Từ bây giờ
Giữa thơ và bạn
Luôn luôn có
Một cây cầu
Chắp bằng ngôn ngữ của thơ
 
 
 
Một cây cầu
chắp bằng ngôn ngữ của thơ
 
Leo lên cầu
Bước qua cầu
Bạn sẽ vào bên trong của thơ
Bạn vào một thế giới
Chìm dưới sông
Mà từ lâu bạn đã lãng quên
 
Như một vận động viên
Lặn không tốt
Bạn bị loại ngay từ vòng một
Như ngày xưa mẹ của bạn không biết chữ
Vẫn nhận giấy báo tử
 
Khi con sông
Các nhánh của con sông
Những con thuyền trên sông
Mọi thứ trôi trên sông
Thành đám rước
Trôi trên hè phố
 
Có một ông dẫn đầu
Mặt rất ngầu
Hát cho thơ nghe bài mùa hạ mùa thu
Mùa xuân mùa đông
Mùa nào thơ cũng chết
 
Cả cây cầu cũng mệt
Với những bước chân rầm rập qua cầu
Cuộc diễn hành quá nhiều quân hàm
Nhiều cấp bậc khác nhau
Con đường hành quân làm sao thơ biết trước
 
Lề phải hay lề trái
Lề gì thơ thấy cũng được
Miễn đừng lộn lề
Thơ té xuống sông
 
 
 

Đi diễn hành miết nên thơ hết tiền

 
Thơ vẫn cứ diễn hành
Từ một ngân hàng này đến một ngân hàng khác
Luôn luôn có
Một lá đơn xin tài trợ
Tiền bao phủ lên thơ
Và thơ ngủ dưới mái vòm của nó
 
Tiền làm cho thơ
Chạm sâu vào suy nghĩ người bạn của thơ thêm nữa
Làm bạn của thơ bị khoả thân
Nên bạn hơi mắc cỡ
 
Tiền làm cho
Bạn của thơ thành một bạn khác
Mà thơ không ngờ
Thơ có hai người bạn
 
Thơ cứ tưởng
Người ta ai cũng có một linh hồn duy nhất
Nhưng khi quỷ dữ nhe răng
Vẫn có một linh hồn y như thật
Dạng háng dang hai chân
 
 
 

Trong tầm nhìn của đêm tối

 
Thơ đã mơ những niềm vui, nhỏ nhoi và thảm hại
Nhưng giấc mơ thức dậy của ánh sáng
Làm trái tim thơ tan vỡ
 
Vì giấc mơ không phải là một cái gì có thể có ở ban ngày
Nên ánh mắt của thơ chỉ có thể ném vào không khí
Mọi thứ xung quanh phản lại thơ một tia nhìn
Như quá khứ dội lại bằng đại bác
 
Nhưng đó là ước mơ của thơ, nên thơ nghĩ mình thánh thiện
Khi thế giới này vẫn còn trẻ con
Hãy vui đi như ngày yêu vẫn còn
Một tinh thần cô đơn dẫn dắt
 
Mặc dù hôm nay có thể trời có bão
Ngày cũng tối như đêm
 
Vì ngày cũng như đêm làm cho ai cũng quên
Thơ đã từng mang tên
Một thiên thần cánh trắng
 
Sao ngày lại không thể hoàn toàn là ánh nắng?
Sao người ta lại thử thách cả ban ngày?
Sao rượu không còn thơ cứ phải giả vờ say?
 
 
 
Thơ hỏi: giấc mơ là gì?
Thơ muốn mơ một giấc mơ thật đẹp
 
Ai sẽ trả lời cho thơ
Không ai biết gì hơn
Là chính những điều thơ đã biết
 
Người ta đoán thơ còn biết nhiều hơn nửa
Màu của giấc mơ, tiếng khóc của giấc mơ
Gương mặt của giấc mơ
Cơ thể của giấc mơ
 
Hay đó là chiếc khăn tay thơ vẫn dùng lau nước mắt
Hay đó là đứa trẻ thơ ẵm trên tay khi bố mẹ nó bị SIDA
Tóc của nó đẹp như cỏ trên ngôi mộ
Dịu dàng những lọn cỏ quăn
 
Thơ không biết cách nào nói lời người đã chết
Có thể còn trẻ con cũng có thể chết già
Thơ nghĩ gì về thế giới của họ?
 
Họ đang sống
Im lặng và ngạc nhiên khi thơ cứ ba hoa
và ca hát suốt ngày. Như đứa trẻ
Ồn ào oa oa hôi sữa
 
Cuộc đời thèm im lặng và ngạc nhiên
Ngay cả lúc thơ hết tiền
Nó cũng muốn thơ câm miệng
Khỏi ai phải mang tiếng
 
 
 

Đây là lúc thơ nhớ về tâm hồn

 
Những chuyến bay miễn phí vào tâm hồn
Thơ ghét vần ồn
Không giống như người ta tả trong sách
Không giống như người ta vẽ trong tranh
Hay những thứ gì người ta bảo là nghệ thuật
Thơ đang học những bài học về cách thực hiện
Ban đêm nằm ngủ với ngôi sao
 
Qua cái chết thơ mở được cánh cửa
Mọi thứ yên bình
Chỉ có vài chú ngựa đang ăn trên đồng cỏ
Nắng và gió
Không còn ai la ó
Ra vẻ mình quan trọng
Hơn thơ
 
Và thơ nhìn thấy một đường chân trời mờ xa
Thơ bước qua
Gặp mẹ mừng muốn khóc
 
 
 
Cái chết thật khắc nghiệt,
thơ nhìn xem nó gửi lại những gì
 
Một đống tro tàn bẩn thỉu
Không còn cái miệng cười hết cỡ của thơ lúc đi họp nhà văn
Loăng quăng cố cũng thành muỗi
 
Chỉ còn ánh mắt, tiếng cười
Không thấy có người
Nên thơ tưởng không còn xác thịt
 
Thơ biết:
Đã mục nát cả phổi và dạ dày
Bay luôn hai khớp
Nên không còn bệnh thấp khớp
Không có tim nên không hở van tim
Hay suy gan triền miên thành suy thận
Chết rồi không ai còn lận đận
Kiếm ăn
Không còn ai lăn tăn
Nghĩ về tình dục
Và kết thúc
Mọi điều
Bằng một tuyển tập tự in
Đắp một nấm mồ
Bịn rịn
 
Chỉ tội mấy bà vợ
Là mang nợ
Tiền in
Tấm hình
Thơ lên bìa 4
 
 
 
 
----------------
 
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021