thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
LÀM THƠ [15]
 
Đã đăng: LÀM THƠ [1] - [2] - [3] - [4] - [5]
[6] - [7] - [8] - [9] - [10] - [11] - [12] - [14]
 
 
Cái chết thật khắc nghiệt, thơ không biết nó gửi lại những gì.
Và thơ muốn viết tiếp bài thơ về cái chết
 
Kề bên tấm bia của ngôi mộ, thơ thấy một lối vào
Ngay cả vĩ nhân cũng thành thảm hại
Thơ không bao giờ chơi dại
Cái chết nào cũng lặng im khô héo
Làm gì có ngôi mộ nào vang rền được như thơ?
 
Mà thơ cũng không muốn vang rền
Thơ thấy làm tiếng ồn chẳng còn ai sợ
Dù ngày xưa chiến tranh, để mình được thở
Thơ có thể
Giết
Và sau đó, “chiều đi lên đồi cao
Hát trên những xác người...”*
 
Dĩ nhiên vẫn còn
Những người
Núp phía sau xác người
Nhăn răng sống
 
Và bây giờ họ hay lên giọng
Khoan dung
Với thơ
Và những người lơ ngơ
Tay không tấc sắt
 
..........................
* một câu hát cũ
 
 
 
Thơ cũng biết cái chết là một danh từ,
chỉ gọi tên sự việc
 
Như đứa trẻ cần nhiều người cha hợp tác
Nhưng chỉ cần một người mang vác
Nó. Vào đời
 
Chết là một tên gọi khác của thơ
Nhiều người cứ tưởng thơ không chết
 
Như một con sâu đo
Đo những ngày đã sống
 
Như là một bông hoa
Tính toán từng cánh nở
 
Thơ cũng ngừng thở
Sao người ta cứ sợ
Ma
Không chịu cho thơ chết?
 
 
 
Nên thơ tìm kiếm
một chút lương thiện
 
Dưới mái nhà xưa
Tai nạn làm thơ còn bỏ mạng dài dài
Nhưng nó giúp thơ lương thiện
 
Những thiên thần đang đứng quanh giường của thơ
Họ nhìn thơ rên rỉ sau tai nạn
Nhọn như viên đạn
Thượng đế đang chờ thơ ngay cổng thiên đàng
 
Thơ ghét đi đâu cũng có người dẫn dắt
Thơ với bản thân mình rất nghiêm khắc
 
Thơ biết mọi người rất tốt
Mọi người hôn thơ
Tiễn đưa thơ
Xuống lỗ
 
Nhường chỗ
Cho những kẻ
Thổn thức thổn thức thổn thức
Thổn thức thổn thức thổn thức
Thổn thức thổn thức thổn thức
Thổn thức thổn thức thổn thức
 
Giống như ăn cay nấc cụt
Một hồi ai cũng tưởng họ là
Thơ
 
 
 
Thơ khi chết cũng dịu dàng
 
Điều này ai cũng biết
Nhưng làm sao thơ có thể chết?
 
Thơ đã tan vỡ
Nhẹ nhàng thành bài thơ khâm liệm
Bao phủ lại ánh nhìn
Từ gót chân đến cổ họng
Chỉ còn một giọng
“người với người sống để yêu nhau”*
Chỉ ma với người là có thể hại nhau
 
Không phải thơ bị đau họng
Chỉ là người ta làm thơ bị
Ngọng
 
Nhưng có một lần
Thơ nghe ai kêu, tiếng kêu rất rõ
Đừng đè lên nó
Một cái nắp áo quan
 
Quan một đời đã quá dịu dàng
Giờ đến lúc cho quan nói ngang
Một tí
 
...................
* thơ Tố Hữu
 
 
 
Rằng thơ không phải người điên
 
Thơ không bao giờ nhảy múa
Vì đầu gối của thơ bị hỏng
Và thơ cũng tuyệt vọng
 
Nhưng chết rồi
Thơ nghĩ linh hồn cũng phải có cách chơi
Không thôi
Buồn chết
 
Vì vậy mới xảy ra thảm hoạ
Khi thơ nhảy lò cò
Xung quanh cái chết
 
Tung hô phát mệt
 
 
 
Thơ khóc vì bạn của thơ đã không giữ lời
đọc điếu văn sau khi thơ chết
 
Vì thế khi đã chết
Thơ giả vờ mình chỉ ngủ
 
Những thành lũy cuối cùng đã đổ vỡ
Vạn lý trường thành cũng thành của nợ
Bạn thì thầm:
- Rồi cưng cũng không còn không khí để thở!
 
 
 
Ai có thể phân biệt được bóng tối của tâm hồn
 
Những người đàn ông đã xong
Một kiếp đau đớn
Vụng về của mình
 
Họ nhìn kẻ thù
Lần cuối
 
 
 
Như người mù dẫn đường một người mù
 
Danh dự của thơ như pháo hoa
Đêm trừ tịch
Nhìn
Cũng thích
 
Cuối đời thơ hay tỏ ra hối hận
Thơ khóc: tôi đã chạy theo những thanh kiếm
Tôi đã chém. Giết
Tôi đã bỏ quên những người thân yêu nhất
Trong các đồng cỏ đầy gió và ánh bình minh này
Vẫn gió thổi mây bay...
 
Tại sao mọi người cứ chờ đợi
Tại sao mọi người đứng yên như thế và nhìn
Tại sao quyền lực đã mạnh hơn tất cả những gì thơ muốn
Tại sao quyền lực đã mạnh hơn tất cả những gì thơ dám
Tại sao ai cũng vội vàng
Khóc và bước vào chỗ trốn
 
Thế thì đừng trách thơ
Bán trôn... để cũng vần với trốn
Im lặng không một tiếng ồn.
 
 
 
Bạn thấy không, những con chim đã quay trở về
 
Nhưng đôi mắt bạn có nhìn thấy
Thơ ở đâu không?
 
Bạn không phải là cái rốn của vũ trụ
Bạn chỉ là lỗ đen
Bốc mùi dễ chịu
Họ không gửi cho bạn một giấc mơ
Mà là bóng tối
Không phải bạn chỉ mù. Mùa thu, bão sẽ quật đổ những mái nhà
Và kéo nỗi buồn xa thêm vài mét
 
Làm thơ lê lết
 
 
 
Đừng ai giơ tay
vì sẽ thành thiểu số với cái chết
 
Đa số đã không giơ tay
Cuộc đời này
Có một hình phạt phù hợp cho tất cả
 
 
 
Nếu có chết, thơ vẫn phải khôn ngoan
 
Như thể
Không phải cái gì
Thơ cũng biết
 
Họ đã có kế hoạch cho Vua và Hoàng Hậu
Trên nụ cười nước mắt của thơ
Thơ giả vờ mang theo linh hồn của mình
Cúi đầu khấn vái
 
Đừng nghĩ đến chuyện trả thù
Thơ còn có một người vợ đẹp
Đừng nghĩ đến chuyện cho phép
Hay rút phép thông công
Cho thơ đi thông cống
 
Thơ biết cách làm cho họ hy vọng
Vào thơ
 
Thơ gần như có thể
Đã chạm tới các vì sao
Đã đánh bật những con tàu
Đã gần như thành siêu nhân của gió
Đã bẻ gãy các nhánh hoa
Đánh bại những giấc mơ
Vậy mới là thơ.
 
Nhưng bây giờ
Thơ nghe như xa vắng
Tiếng khóc của ngôi sao và gió
Tiếng sủa của chó
Tiếng kêu của mèo
Thơ ghét mình nghèo
 
Ai cũng tưởng thơ điên
Thơ biết mình không điên
Thơ đang cần tăng tiền
Nhuận bút
 
 
 
Thơ muốn chết ở một nơi xa lạ
 
Gần như không có người quen
Kệ cho họ muốn đóng đinh hay tùng xẻo lên thơ
Thơ thích mình chết cô đơn như vậy
 
Cây thập tự giá
Thơ mang, làm bằng gỗ
Bây giờ chạm khắc những bài thơ
Tiền công khắc thơ vẫn còn mắc nợ
 
Gió đến, lúc miệng thơ
Đang cắn chặt
Tình yêu đến, lúc mắt thơ
Đang nhắm tít
Thơ kín mít
Như chiếc áo choàng
Không thôi người ta sẽ nói thơ lăng loàn
Như đĩ đực
 
Lúc thơ già đi và chết
Vợ của thơ nhìn thơ. Và thở
Một hơi dài. Còn hơn mười tuyển tập
Của thơ.
 
 
 
Bệnh tật làm tuổi già của thơ mệt mỏi
 
Bụng thơ hơi đói
Tư tưởng của thơ cũng mỏi
Thơ không biết vì sao mình cũng cần tư tưởng?
 
Ngọn lửa đã đốt cháy toàn bộ
Thế giới này như một hòn than
Thơ đang dùng viết lên một tấm bảng
Trắng. Như một linh hồn
 
Thơ cứ nghĩ rằng linh hồn của thơ
Đã hiến dâng đến ngày tận thế
Nên thơ yêu một cơ thể
Không phải của con người
 
Vì thế thơ không thể có linh hồn
Thơ cười khi thơ bắt vú của mình phải suy nghĩ
Mông của mình thay trí óc đi thi
Nên nhiều đề tài thơ bí
 
Từ cánh tay khuỷu tay cùa mình, thơ ngượng nghịu suy nghĩ
Như người phụ nữ bước ra khỏi áo quần của mình
Làm gì có linh hồn nào bước ra từ cơ thể trần truồng
Khi đã trần truồng, thơ luôn luôn
Làm những gì ai cũng biết
 
Và sau khi làm xong những gì cần thiết
Thơ biết
Nhiệm vụ của thơ là phải tu từ
Danh từ động từ đều có thể làm chủ ngữ
Thơ biết chứ
Nhưng không một con chim nào dám bay thoả thích
Dù thơ rất nghịch
 
 
 
Một ánh trăng. Thơ đi chơi với mấy đứa trẻ
 
Các đồng cỏ nơi thơ ngồi
Gần gũi với những điều thơ hay tưởng tượng
Tiếng lá xạc xào
Tiếng rơi của cánh bướm
Ôi thơ
 
Một câu chuyện
Thơ tìm thấy dịu dàng ấm cúng
Như cỏ xanh phía xa tít ngọn đồi
 
Những đứa trẻ đang đội những chiếc vương miện
Như búp bê màu trắng
Chúng rất nhẹ
Như hơi thở
Của câu chuyện ngày xưa mẹ kể
Cho thơ
 
Đừng sợ
Đàng kia những ngọn lửa
Mùi những quả thông và buổi sáng quá chừng thơm
Và màn sương
Mù mờ hơi nước
 
Thơ quỳ trên cỏ ướt
Trong khi những đứa trẻ cứ tra từ điển của thơ
Thơ là verse
Nhưng adverse là thù nghịch
 
Thơ không thích
Nhưng có lẽ tên của thơ
Bị vướng một lời nguyền
Lúc trời còn tối
 
Ánh sáng của đêm hơi vàng
Ánh sáng của người hơi xanh
Ánh sáng của địa ngục hơi đen
Ánh sáng của quỷ ma hơi đỏ
Ánh sáng của súc vật hơi tím
Chỉ ánh sáng của thơ là rực rỡ
 
Đừng sợ
“Trời ơi buổi sáng quá chừng thơm...”*
 
........................
* thơ Bằng Việt
 
 
 
Trái tim đau đớn của thơ. Tiếng thét của thơ
 
Thơ đã từng lạc vào sa mạc
Thơ biết vì sao người ta hay chết khát
 
Nên sau này thơ sợ những cái ly
Rỗng
 
 
 
Nhưng ký ức của thơ là từ đôi mắt của mình
 
Những bụi cây đầy gai
Ngày nhỏ thơ thường chơi trong bụi rậm
 
Một tiếng kêu ngu dại
Từ người bạn gái của thơ
Thơ cứ nghĩ niềm vui là như vậy
Bạn của thơ khóc vào tai thơ:
Những cánh tay như là bụi gai xoắn
Nhanh lên nếu không em la
 
Nên lớn lên đi xa nhà
Thơ không dám liều
Dù được ai yêu
Cũng làm thơ tá hoả
Hay mang hoạ
 
 
 
Vào mùa hè thơ hay đi chơi
 
Và nhớ về bóng tối
Lần đầu tiên thơ thấy ánh sáng
Không ai biết thơ còn trẻ con
Mới có một nửa linh hồn
 
Một nửa hồn
Sắp có
Nhiều cái như gió
Thơ tưởng là một đám rơm
 
Khi lớn lên
Sau khi tiến ra các đại dương
Leo lên đỉnh núi
Nghĩa là thơ thêm nhiều tuổi
Tắm nhiều khung trời
Thơ thấy vùng trời nào rồi cũng tối
Ngai vàng nào thơ cũng thấy màu đen
 
Biết vậy thơ cứ là trẻ em*
Khỏi làm gì vẫn được ăn kem
 
....................
* Thơ nhớ một bài thơ ngày mình còn nhỏ:
 
Leo lên núi nhìn thấy mây trên trời
Vòng vèo tạo dáng
Dang hai cánh như đại bàng
Chỉ cần một trận mưa là tan hàng
Đại bàng cũng nát bét
Như bánh tét
Nấu nhừ
 
 
 
Thung lũng của giấc mơ là thung lũng của bóng đêm
 
Với thăm thẳm hang động thời tiền sử
Người ta khám phá
Bằng búa rìu bằng đá
Và những giọt nước mắt rơi trên những dãy núi
Luôn luôn bị đổ
Vào vùng biển mà không có một bờ biển
Chỉ toàn tro núi lửa
Chỉ có thơ nhón chân cố gắng
Từ ngày xưa đã có trò ăn chặn
 
Mở ra
Các vùng biển cuối cùng cũng cô đơn và chết
Với nỗi buồn lạnh lẽo
Giá băng
Trong đau đớn trái đất và thiên đàng
Hỗn mang mạt rệp
 
Bởi vì con đường thơ đi là bóng tối và cô đơn
Ám ảnh bởi tuổi già và bệnh tật
Ám ảnh của thiên thần
Thơ được đặt tên là đêm
Ngự trên ngai vàng màu đen
Những âm thanh buồn ở lại
Đeo kính râm màu bóng tối
Nhìn cuộc đời
Với hai mắt mở to
Đau đớn
 
Giấc mơ của thơ (thường dài) mang theo vô vọng
Của cuộc đời
Như một trái tim đang yêu
Ai hơi đâu mà nhớ
Thơ như giấc mộng dài...
 
 
 
Tại sao mình chết?
 
Tại vì thơ phạm nhiều loại tội
Nên cái chết giải thoát cho thơ
 
Chết nghĩa là gì?
Người ta thấy thơ vẫn nằm nguyên như vậy
Tóc vẫn tung bay
Chỉ máu là ngưng chảy ở cuộc đời này
 
Mà có bao giờ cuộc đời này ngưng chảy máu?
 
 
 
 
----------------
 
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021