thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Ba chữ
 
Lời người viết:
 
Nước Pháp đang chịu một cái tang lớn, sau vụ khủng bố trong đêm Thứ Sáu 13 tháng 11, 2015, tại Paris, với con số nạn nhân vĩ đại, toàn những người vô tội, gây ra bởi những thanh niên Hồi Giáo bị tẩy não nhồi sọ, do một bọn đầu sỏ cuồng tín muốn tiêu diệt chế độ dân chủ và nhân loại văn minh: 129 người chết, 352 người bị thương nặng, hoặc có thể nhiều hơn nữa.
 
Ba màu Xanh, Trắng, Đỏ trên lá cờ tam sằc, quốc kỳ Pháp, là biểu trưng cho ba quyền căn bản của con người, TỰ DO - BÁC ÁI - CÔNG BẰNG, mà cuộc cách mạng năm 1789, bắt đầu với việc dân chúng Paris phẫn nộ vùng lên đập phá ngục Bastille, rồi lật đổ chế độ phong kiến, đòi hởi và ghi vào hiến pháp.
 
Ba chữ, bài thơ sau đây -- quý bạn hẳn đã biết nhưng cũng xin ghi thêm -- viết lại bài thơ Ba tiếng của nhà thơ Tố Hữu, tôi đọc năm học lớp nhứt (cours supérieur) trường tỉnh Biên Hoà bên cạnh trường mỹ nghệ và đối diện một ngôi nhà thờ Thiên Chúa nhỏ, tu viện các bà sœur có lớp dạy mẫu giáo. Bài thơ “ba tiếng” khá thuyết phục ấy, đã ấn tượng sâu đậm vào tâm hồn ngây thơ của một học sinh thuộc một gia đình yêu nước dưới thời thuộc Pháp.
 
Ba tiếng trong bài thơ cũ là tiếng máy điện, tiếng chuông đổ, tiếng kẻng tù, mang “nghĩa đời” và “tượng trưng” cho chế độ thuộc địa lúc bấy giờ: sự bóc lột công nhân (máy điện), sự thoát tục (tiếng chuông), sự dọa nạt (kẻng tù), mà cuộc cách mạng vô sản cần xoá sạch.
 
Ngày nay, cuộc cách mạng vô sản đã thành công. Nhưng đau đớn và tủi nhục thay, trên thiên đường xã hội chủ nghĩa, ba điều “cấm kỵ” ngày xưa đã bùng phát dữ dội hơn bao giờ hết trên quê hương đất nước Việt Nam, với các xưởng hãng ngoại quốc bóc lột chà đạp lên quyền công nhân, tôn giáo quốc doanh ru ngủ, đồn công an, trại cải tạo, nhà tù.
 
NĐT
 
 

BA CHỮ

 
Nghĩa đời trong ba chữ
Tự do giục gầm gừ
Bác ái hát vô tư
Công bằng khua gắt gỏng
Mỗi chữ riêng một giọng
Mỗi giọng riêng một lời
 
Tự do đòi thắng lợi
Vung nắm tay tiến tới
Tả tơi đời sá chi
Đòi nữa hãy đòi đi
Không một giây ngừng nghỉ
 
Bác ái đòi thực thi
Cơm áo cho trẻ lão
Trường học phải miễn phí
Bịnh viện thay nhà lao
Thiên đường không bánh vẽ
Hạnh phúc không cần tìm
 
Công bằng không nằm im
Và cúi đầu khuất phục
Trong đồn bót ngục tù
Trước mũi súng làn gươm
Sống nếu bây bắt chết
 
Nghĩa đời trong ba chữ
Tự do giục gầm gừ
Bác ái hát vô tư
Công bằng khua gắt gỏng
Mỗi chữ riêng một giọng
Mỗi giọng riêng một lời
 
Ngoài xà lim quê hương, ngày 15, tháng 11, 2015.
 
 
 
----------------
 
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021