|
|
Mặt trời châu Mỹ | Ngôi sao | Bảo vệ thơ, vân vân... | Đọc Milosz | Nhạc nghe trong xe
|
|
Bản dịch Hoàng Ngọc Biên
ADAM ZAGAJEWSKI
(1945~)
[Xem tiểu sử Adam Zagajewski]
Mặt trời châu Mỹ (từ Eichendorff, từ Krynicki)
[*]
Bên ngoài cửa sổ, mặt trời châu Mỹ chói loà.
Trong một căn phòng tối, ngồi trước bàn
một người đàn ông, không còn trẻ,
đang nghĩ về những thứ mình đã đánh mất
và những gì còn lại.
Tôi là người đàn ông đó.
Tôi cố đoán những mất mát nào
tương lai giữ được.
Tôi vẫn không biết mình sẽ khám phá được gì.
_________________________ [*]* Joseph Freiherr von Eichendorff [1788-1857] là một nhà thơ và tiểu thuyết gia Đức, được nhìn nhận là một trong những thi sĩ quan trọng nhất thuộc trường phái Lãng mạn Đức, từng để lại một sự nghiệp văn học đồ sộ cho hậu thế. Về
Ryszard Krynicki
, xin xem tienve.org.
Ngôi sao Ta trở lại với mi nhiều năm sau,
thành phố màu xám đáng yêu,
thành phố không thay đổi
chôn vùi dưới dòng sông quá khứ.
Ta không còn là cậu sinh viên
triết học, thơ ca, và sự hiếu kỳ,
ta không phải là anh nhà thơ trẻ từng viết
quá nhiều câu thơ tràng giang
và lang thang trong mê lộ
những ngõ ngách và ảo ảnh.
Quyền uy đồng hồ và những quầng tối
đã đẩy cây kim chạm vào chân mày ta,
nhưng ta vẫn được dẫn dắt bởi
một ngôi sao bằng ánh sáng
và chỉ ánh sáng chiếu rọi
mới có thể tháo gỡ hay cứu vớt ta
Bảo vệ thơ, vân vân... Vâng, bảo vệ thơ ca, bút pháp sang trọng, v.v.,
nhưng luôn cả những tối mùa hè trong một thành phố nhỏ,
nơi có những khu vườn gió thoảng và những con mèo ngồi lặng lẽ
trên các ngưỡng cửa, y như những triết gia Trung quốc.
Đọc Milosz Tôi đọc thơ bạn một lần nữa
những bài thơ viết bởi một anh nhà giàu, biết mọi thứ,
và bởi một gã ăn xin, không nhà không cửa,
một di dân, đơn chiếc.
Lúc nào bạn cũng muốn vượt tới phía
bên kia thơ, vượt trên thơ, bay cao,
nhưng cũng muốn lượn thấp hơn, đến miền đất
khởi đầu, khiêm tốn và rụt rè e ngại.
Đôi khi giọng thơ của bạn
biến đổi chúng tôi trong khoảnh khắc,
chúng tôi tin – thật tình –
ngày nào cũng là ngày thiêng liêng,
rằng thơ – nói sao nhỉ? –
làm cho cuộc đời trọn vẹn hơn,
đầy hơn, đáng tự hào hơn, không phải
thẹn vì công thức bất toàn của mình.
Nhưng đêm đến,
tôi đặt cuốn sách xuống,
và tiếng ầm ĩ của thành phố bắt đầu trở lại –
lại có tiếng người ho, có tiếng người khóc và chửi rủa.
Nhạc nghe trong xe Điệu nhạc ta nghe với bạn
ở nhà hay trong xe
hay cả khi tản bộ
không phải lúc nào âm thanh
nghe cũng mới như lúc ban đầu
như các người chỉnh âm mong muốn –
đôi khi nó trộn lẫn với những giọng nói
đầy sợ hãi và đau đớn,
và rồi điệu nhạc ấy
nghe hơn cả nhạc,
nó là cái sống của chúng ta
và cái chết của chúng ta.
---------------
“Mặt trời châu Mỹ”, “Ngôi sao”, “Bảo vệ thơ, vân vân...”, “Đọc Milosz” và “Nhạc nghe trong xe” dịch từ bản tiếng Anh “America’s Sun”, “Star”, “Defending Poetry, Etc.”, “Reading Milosz” và “Music in The Car” của Clare Cavanagh [Northwesterner University] trong tập thơ của Adam Zagajewski, Eternal Enemies, (New York: Farrar, Straus and Giroux, 2008).
------------
Đã đăng:
Ba lịch sử | Ích kỷ | Tôi đã giết Hitler (truyện / tuỳ bút)
Có ít nhất ba lịch sử loài người khác nhau, chứ không chỉ có một: lịch sử sức mạnh, lịch sử cái đẹp, và lịch sử nỗi đau... | Trong Hồi ký của mình, Lidia Chukovsky, là người quen biết nhiều với Solzhenitsyn, kể lại cuốn The Gulag Archipelago đã ra đời như thế nào... | Trễ rồi; tôi đã già rồi. Rốt cuộc tôi nên thú nhận những gì đã xảy ra vào mùa hè năm 1937 tại một thị trấn nhỏ ở Hesse. Tôi đã giết Hitler... [Bản dịch của Hoàng Ngọc Biên & Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Hai ý tưởng về thơ (tiểu luận / nhận định)
Những bài thơ đến từ một thế giới khác. Từ thế giới nào? Từ cái thế giới mà cuộc sống nội tâm sống. Thế giới kia ở đâu? Tôi không nói được. Những ý tưởng, những phép ẩn dụ, và những tâm trạng đều đến từ một thế giới khác... | Hai yếu tố trái ngược gặp nhau trong thơ: say đắm và mỉa mai. Yếu tố say đắm nối buộc với một sự chấp nhận thế giới vô điều kiện, kể luôn cả những gì tàn bạo và phi lý. Mỉa mai, ngược lại, là một thể hiện nghệ thuật của tư tưởng, của phê phán, hoài nghi... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên] (...)
Năm bài thơ của Adam Zagajewski (1945~) — nhà thơ kiệt xuất, tiểu thuyết gia, người viết tiểu luận và nhà phê bình văn nghệ Ba-lan đương đại. [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
Ba ý tưởng về văn chương (tiểu luận / nhận định)
Khi nhà văn bận tâm với chính mình, với những cái yếu của chính mình, cuộc đời của chính mình, và bỏ quên thế giới khách quan, cuộc tìm kiếm sự thật... Khi nhà văn bận tâm chỉ với sự thật của thế giới, hiện thực khách quan, công lý, phán đoán mọi người, các thời đại, các lề thói, và quên mất chính mình, những cái yếu của chính mình, cuộc đời của chính mình... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên] (...)
Người gác cửa | Sát nhân (truyện / tuỳ bút)
[Hai truyện ngắn] Tôi trở về nhà sau khi đi dạo một vòng xa, người gác cửa bảo rằng tôi không còn ở đây nữa. “Tại sao?” tôi hỏi, ngạc nhiên nhiều hơn là hoảng sợ. “Ông không hiện hữu đủ,” hắn trả lời... | Chuyện xảy ra ở nước Đức như thế này: Robert, một anh nhà giáo dạy văn chương, có liên lạc với một tổ chức khủng bố đầu những năm bảy mươi. Anh được lệnh giết M., một người cỡ tuổi anh... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên] (...)
Tù chung thân | Trong Bách khoa Từ điển... | Ngày 6 tháng Bảy, 1980 | Ba giọng nói | Tuổi mười bảy (thơ)
Năm bài thơ của Adam Zagajewski (1945~) — nhà thơ kiệt xuất, tiểu thuyết gia, người viết tiểu luận và nhà phê bình văn nghệ Ba-lan đương đại. [Bản dịch của nhà thơ Hoàng Ngọc Biên]
Chín bài thơ của Adam Zagajewski (1945~) -- nhà thơ kiệt xuất, tiểu thuyết gia, người viết tiểu luận và nhà phê bình văn nghệ Ba-lan đương đại -- lần đầu đến với độc giả Tiền Vệ qua bản dịch Việt ngữ của nhà thơ Diễm Châu...
|
 |
Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ
Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021