thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
NĂM BÀI THƠ VỀ HỘi HỌA JAMES BROWN
 
Bản dịch của Nguyễn Đăng Thường
 
 
 
TAHAR BEN JELLOUN
(1944~)
 
 
 
NĂM BÀI THƠ VỀ HỘi HỌA JAMES BROWN
 
 
[1]
 
Cây là một suy tư
có khuôn mặt nhăn nhó
sự xuyên qua các dấu hiệu
của một câu chuyện đã trút bỏ thời thanh xuân
cùng với những huy hoàng của nó.
 
Màu sắc đã tẩm kí ức
và đang bước xuống cầu thang của chữ
cho tới lúc thể hiện
khuôn mặt hiển nhiên
 
Đó là bàn tay là sự chói loá
ý nghĩa
sự có mặt xa hơn mọi tương tợ.
 
Trong rãnh sâu của âm tiết
mảnh vỡ của những giấc mơ
nuốt những chiếc lá bẩn của mùa đông
 
 
[2]
 
Một ý tưởng trên mây
cũng tựa như một khuôn mặt hướng lên trời.
 
Bụi rơi trên những nguyên âm của nghi ngờ
kia và nọ
như thịt bị xoá.
 
Bóng tối không còn thân hình
luồn lách giữa những vật trắng của đêm
bị kết liễu bởi tình yêu cô độc.
 
Mây đập vỡ cái bề ngoài
và con mắt mở
trên màu xanh của vắng xa.
 
 
[3]
 
Bàn tay tớp xa vắng
để lại những vết chim bị thương
sự hấp hối vươn lên chống cái chết chao đảo.
 
Máu hay màu
đang rịn trên thân cây
hay chỉ là một khuôn mặt do lưu đày mơ tưởng?
 
Một ẩn hiện trong cái gương cũ
nơi thời gian để lại chút cát,
gỉ của sét và bọt nước lạnh
sự hao mòn được báo trước
của một kỉ niệm đánh lạc chỗ ở.
 
 
[4]
 
Gió đã thổi qua trên tấm khăn liệm của những
          kẻ bại trận.
Dưới tảng đá là một cuộc đời khác
hôn lễ vắng mặt
nơi mà nỗi đau tự nới rộng
chỗ ngụ tối hậu của ngôn từ
trái đất rung bật vì tiếng cười và kinh ngạc.
 
Và con thú hốt hoảng lồng lên
khi ở đằng xa
một người đàn ông và một người đàn bà
giao hợp trong nghĩa địa.
 
Cơn gió của ngày trở về
viết sự bơ vơ.
 
 
[5]
 
Lang thang là con gái của đêm
khi muộn phiền khua động những trái tim
và linh hồn lê chân trong hậu xứ.
 
Cây cọ kia chỉ là kỉ niệm
của một cuộc đời rộng lớn
mỏi mệt vì giấc mộng buồn.
 
Nó đào bóng nó trên đá cũ
như một tiếng thở than vô vọng.
 
Đêm trang bị bóng tối, biển, sóng,
gươm và sao sa,
đêm ảo giác cuồng nhiệt
ăn lấn rừng, màu xanh của trời
và những im lặng dày cộm của vĩnh hằng.
 
Như dã thú giấu móng vuốt
trăng lạnh lẽo và buồn bã,
trăng hấp hối
rình rập những kẻ bị mất ngủ.
 
 
--------------
Nguồn: "Cinq poèmes sur la peinture de James Brown", trong Tahar Ben Jelloun Poésie complète 1966-1995 (Paris: Éditions du Seuil, 1995). Con số trên mỗi bài do người dịch thêm vào.
 
 
ST. BARTOLOMEO IV, 1984, James Brown.
Enamel trên bố, 185.5 x 216.5 cm.
 
James Brown sinh năm 1951 tại Los Angeles, California, Hoa Kỳ. Ông đã tốt nghiệp B.F.A. tại trường Immaculate Heart College, Hollywood, CA, và trường Cao Đẳng Mỹ Thuật Paris, Pháp. Hiện di chuyển, sống và vẽ giữa Oaxaca (Mexico) và Paris.
 
 
------------
Những bản dịch thơ Tahar Ben Jelloun đã đăng trên Tiền Vệ:
 
... Thành phố khép kín trên niềm tự hào / Ngủ gục / Cửa vào nhà thảy đã lệch theo thời gian / Cửa sổ cũng bay ra đồng / Khiến nó thêm buồn bã // Cớ chi mà ngần ấy kẻ lạ xa / Ngất ngây trước những gì còn lại / Của một cơ thể không còn mặt mũi?... [Bản dịch của Nguyễn Đăng Thường]
 
... Đêm chậm tới / Bởi vì ánh trăng đã rót vào đôi mắt trong veo / Của một phụ nữ / Đã mất tất cả trừ lí trí... [Bản dịch của Nguyễn Đăng Thường]
 
... Sách của những cuốn sách / Bản thảo bị chôn vùi / Bỏ quên / Dưới những phiến đá của một ngôi nhà bị cấm // Mỗi trang sách là một câu chuyện cổ tích / Chuột khoét / Mỗi căn nhà là một truyền thuyết / Khó hiểu / Một cánh cửa mở vào / Bóng tối... [Bản dịch của Nguyễn Đăng Thường]
 
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021