thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Sử yếu của bia | Sử yếu của rượu
 
Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn,
tặng thân hữu và độc giả nhân mùa nghỉ cuối năm (2011).

 

EDUARDO GALEANO

(1940~)

 

 

SỬ YẾU CỦA BIA

 

Một trong những câu ngạn ngữ cổ xưa nhất, được viết bằng ngôn ngữ của người Sumeria, đã giải tội cho bia trong trường hợp tai nạn:

Bia thì tốt.

Cái xấu chính là con đường.

Và cuốn sách cổ xưa nhất của mọi cuốn sách đã kể, Enkidu, người bạn của hoàng đế Gilgamesh, vốn là một con thú dã man trước khi ông khám phá ra bia và bánh mì.

Bia đã du hành đến Ai-cập từ miền đất mà giờ đây chúng ta gọi là Iraq. Bởi vì bia đem đến cho khuôn mặt một đôi mắt mới, nên người Ai-cập tin rằng nó là một tặng vật từ vị thần Osiris của họ. Và bởi vì bia lúa mạch là chị em sinh đôi với bánh mì, nên họ gọi nó là bánh mì nước.

Ở miền Andes của châu Mỹ, bia là vật hiến tế cổ xưa nhất: từ thuở khai thiên lập địa, mặt đất đã luôn luôn đòi hỏi vài giọt chicha, một thứ bia làm bằng hạt bắp, để được vui tươi cả ngày.

 

 

SỬ YẾU CỦA RƯỢU

 

Chúng ta có lý để thắc mắc rằng phải chăng Adam đã bị cám dỗ bởi trái táo hay bởi trái nho.

Tuy nhiên, chúng ta biết chắc rằng thế giới này đã có rượu nho từ thời thạch khí, khi những trái nho tự lên men.

Những bài cổ thi ở Trung Hoa đã nói đến việc "dụng tửu phá sầu".

Người Ai-cập tin rằng thần Horus có một con mắt là mặt trời, và con mắt kia là mặt trăng. Con mắt mặt trăng đã khóc và làm rơi những giọt lệ, tức là những giọt rượu, mà người sống uống vào thì buồn ngủ và người chết uống vào thì tỉnh lại.

Dây nho là biểu tượng của Cyrus, đại đế của xứ Ba-tư, và những bữa tiệc của người Hy-lạp và người La-mã thì tràn ngập rượu nho.

Để tôn vinh tình người, Jesus đã biến sáu thùng nước thành sáu thùng rượu nho. Đó chính là phép lạ đầu tiên của ngài.

 

 

------------
Dịch từ nguyên tác “Breve historia de la cerveza” và “Breve historia del vino”, trong Eduardo Galeano, Espejos: una historia casi universal (Madrid: Siglo XXI de España Editores, 2008), 17.
 

 

 

Những tác phẩm của Eduardo Galeano đã đăng trên Tiền Vệ:

Nhân loại  (truyện / tuỳ bút) 
... con vật duy nhất biết cười, con vật duy nhất biết mơ mộng, kẻ tạo nên lụa từ sợi tơ của con tằm, kẻ biến rác rưởi thành cái đẹp, kẻ khám phá ra những màu sắc phong phú hơn cả cầu vồng, kẻ đem âm nhạc mới vào giọng nói của thế giới, và kẻ sáng tạo ra ngôn từ để thực tại và ký ức không câm lặng... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Sử yếu của văn minh  (truyện / tuỳ bút) 
... Xa xa sau lưng mình, chúng ta đã bỏ lại cái thuở còn đi lang thang không có nhà cửa và không có điểm đến. Kết quả của văn minh rất đáng ngạc nhiên: cuộc sống của chúng ta đã trở nên an toàn hơn nhưng ít tự do hơn, và chúng ta phải làm việc nặng nhọc hơn... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
... Thế rồi khát vọng giương cung bắn. Mũi tên của khát vọng chẻ ngay chính giữa cuộc sống, và cuộc sống trở thành hai. Hai mảnh nhìn thấy nhau và cười. Chúng lại cười, và sờ chạm vào nhau... | ... Cũng từ chất đất ấy, những cuốn sách đã được làm ra để kể câu chuyện của họ. Những cuốn sách ấy nói rằng chết là trở về với đất... | ... Rồi mặt trời, kẻ sáng tạo cuộc sống, ngồi xuống để trầm tư về tác phẩm của mình. Mặt trời cảm nhận được hơi thở sâu thẳm của cái thế giới mới ra đời đang mở ra trước mắt mình, và nghe được những tiếng nói đầu tiên của thế giới ấy... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Toà kim tự tháp khác  (truyện / tuỳ bút) 
Việc xây dựng kim tự tháp có thể đã kéo dài hơn một thế kỷ. Từng khối đá rồi từng khối đá, từng ngày rồi từng ngày, hàng ngàn và hàng ngàn người đã dựng nên toà lăng tẩm mênh mông nơi mỗi đại đế có thể nằm xuống yên giấc vĩnh cửu cùng những kho tàng chôn cất chung quanh. Xã hội Ai-cập đã không chỉ xây dựng những toà kim tự tháp, mà chính nó cũng là một toà kim tự tháp... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Beethoven và Tự Do  (truyện / tuỳ bút) 
... Và ông ghét sự kiểm duyệt. Trong bản Giao Hưởng số Chín, các cán bộ kiểm duyệt đã sửa nhan đề khúc “Tụng ca cho Tự Do”, phổ từ một bài thơ của thi sĩ Friedrich von Schiller, thành “Tụng ca cho Niềm Vui”. Trong buổi trình tấu bản Giao Hưởng số Chín lần đầu tiên ở Vienna, Beethoven đã trả thù. Ông đã chỉ huy dàn nhạc và ban hợp xướng với một sức mạnh vỡ bờ khiến cho khúc “Tụng Ca” trở thành một bài thánh ca cho niềm vui của tự do... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Ở trường học, tôi đã được học rằng vào thuở còn sống trong hang động, loài người chúng ta đã khám phá ra lửa bằng cách cọ những viên đá hay những que cây vào nhau. Từ đó, tôi đã cố gắng làm thử, nhưng tôi chưa bao giờ tạo ra được một chút lửa nào cả... | Ở đó, trên vách và trên trần của những hang động, chúng đã được vẽ. Bò mộng, nai, ngựa, chim ưng, đàn bà, đàn ông, những hình ảnh vượt thời gian. Chúng được sáng tạo cách đây đã hàng ngàn, hàng vạn năm, nhưng chúng lại tái sinh mới mẻ mỗi lần có ai nhìn thấy chúng... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Con lừa  (truyện / tuỳ bút) 
[TRUYỆN CỰC NGẮN] Nó ban hơi ấm cho hài nhi Jesus trong máng cỏ, và đó là lý do tại sao nó hiện diện trong mọi bức tranh, với đôi tai to vểnh lên, bên cạnh chiếc giường rơm. Trên lưng một con lừa, Jesus đã trốn thoát lưỡi gươm của Herod. Trên lưng một con lừa, ngài đã rong ruổi đó đây... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Camus  (truyện / tuỳ bút) 
... Ông cũng đã học được cách chiến thắng mà không cảm thấy mình như Thượng Đế, và thất bại mà không cảm thấy mình là rác rưởi, đó là những kỹ năng khó đạt, và ông còn học được cách tháo gỡ nhiều bí ẩn của tâm hồn con người mà những mê lộ trong đó, sau này, ông đã thám hiểm qua một cuộc hành trình nguy hiểm trên từng trang sách... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Tình bạn  (truyện / tuỳ bút) 
... Và suốt đêm họ tiễn tới, tiễn lui, từ nhà mình đến nhà bạn và ngược lại. Thỉnh thoảng họ dừng bước vì một hồi ức bất ngờ trở về trong ý nghĩ, hay vì họ cần giữ thăng bằng, nhưng rồi họ lại lập tức tiếp tục đi từ góc phố này đến góc phố kia, từ nhà người này đến nhà người kia, từ khung cửa này đến khung cửa kia, như bị lôi kéo và đung đưa lui tới bởi một quả lắc vô hình, họ yêu thương nhau nhưng không nói ra và ôm chầm lấy nhau nhưng không hề chạm vào nhau... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Pelé  (truyện / tuỳ bút) 
[TRUYỆN CỰC NGẮN] Hai đội bóng đá của nước Anh đang tranh ngôi vị vô địch. Tiếng còi kết thúc chẳng còn xa nữa, nhưng họ vẫn huề nhau, chưa đội nào ghi bàn thắng. Thình lình một cầu thủ va mạnh vào một cầu thủ khác và ngã xuống, bất tỉnh. Một chiếc băng ca khiêng anh ta ra khỏi sân cỏ, và cả nhóm cứu thương xúm vào làm việc, nhưng anh ta vẫn không tỉnh lại. Vài phút trôi qua, nhiều thế kỷ trôi qua... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
... Kẻ hâm mộ vung vẩy khăn mù-soa, sặc nước miếng, nuốt mật đắng, nhai vành mũ, nói thầm những lời cầu nguyện và nguyền rủa, rồi thình lình gào lên, nhảy dựng như một con bọ chét, ôm chầm lấy người lạ mặt bên cạnh, reo mừng với quả banh lọt lưới. Trong khi cuộc tế lễ đa thần đang diễn ra, kẻ hâm mộ trở thành một với đám đông. Cùng với hàng ngàn tín đồ khác, hắn chia sẻ niềm tin rằng chúng ta là vô địch, rằng tất cả các trọng tài đều lưu manh, rằng tất cả phe đối thủ đều gian lận... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Vào một ngày đẹp trời, nữ thần của gió hôn lên bàn chân một người đàn ông — bàn chân từng bị bạc đãi, khinh rẻ — và từ nụ hôn ấy một thần tượng túc cầu ra đời. Chàng sinh ra trên một chiếc giường rơm trong một căn nhà mái tôn tồi tàn, và chàng ôm quả bóng, bước vào thế giới. Từ giây phút chàng bắt đầu tập đi, chàng đã biết chơi bóng. Ở tuổi thiếu nhi, chàng mang niềm vui đến những bãi cát, chơi như điên trong những ngõ hẻm của khu ổ chuột cho đến khi trời tối mịt, không ai còn thấy quả bóng nữa; và ở tuổi thanh niên chàng bay lên, và các vận động trường cùng bay lên với chàng... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
... Và ngay cả mặc dù chàng phải đổ mồ hôi đầm đìa mà không được quyền mệt mỏi hay thất bại, chàng lại được xuất hiện trên báo chí và các đài truyền hình, tên chàng được các đài phát thanh đọc suốt ngày, đàn bà ngất xỉu khi trông thấy chàng, và bọn trẻ con khao khát được giống như chàng... | ... Những thành viên khác của đội bóng có thể thỉnh thoảng đá hỏng một quả, hay đá hỏng thường xuyên, rồi tự chuộc tội bằng một màn nhồi bóng ngoạn mục, một cú giao bóng bậc thầy, một cú đá bổng chính xác. Nhưng chàng thì khác. Đám đông không bao giờ tha thứ cho người thủ môn... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Giống như tất cả những đứa trẻ ở xứ Uruguay, hồi còn bé tôi đã ước mơ trở thành cầu thủ bóng đá. Tôi chơi rất khá, phải nói là tuyệt vời, nhưng chỉ vào ban đêm khi tôi đang say ngủ. Vào ban ngày thì tôi là cái cẳng gỗ duy nhất chạy trên những sân bóng đá ở xứ tôi... Lịch sử của bóng đá là một hành trình đi từ cái đẹp đến nhiệm vụ được giao phó. Khi môn thể thao này đã biến thành kỹ nghệ, thì cái đẹp sinh ra từ niềm vui của cuộc chơi đã bị nhổ tróc rễ... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn — đăng kèm với băng ghi âm chính tác giả Eduardo Galeano đọc nguyên tác tiếng Tây-ban-nha] (...)
 
... Vị hoàng tử của các thánh tông đồ trầm tư mặc tưởng về cái khối đất lấp lánh đang trôi trong khoảng không. Ngài nhìn nó và thở dài. Ngài đang lắng nghe một tiếng nói yếu ớt gọi ngài từ chốn xa xôi ấy. Nhưng ngài biết rõ rằng ngài không được phép trở về mặt đất. Chúa Trời không để cho ngài rời khỏi Thiên Đàng. Chúa Trời cũng không cho phép những người đánh cá của Biển Galilea và ngay cả con ruột là Jesus trở về trần thế. Khi họ còn ở trên mặt đất, họ đã bị đánh đập và xua đuổi, họ đã bị treo lên những cây thập giá, họ đã bị đâm bằng những mũi dáo và để cho đổ máu. Hai ngàn năm đã trôi qua, nhưng Chúa Trời vẫn không quên điều đó... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Những người hùng  (truyện / tuỳ bút) 
Từ đàng xa, các ông chủ tịch nước và các ông tướng ra lệnh giết người. Họ sẽ không đánh trận, trừ khi đánh trận với vợ. Họ sẽ không đổ máu, trừ khi họ tự làm xước da vì cạo râu... Họ sẽ không bị làm điếc tai bởi những quả bom nổ tung khiến bao nhiêu con người và thành phố tan nát, mà họ chỉ lùng bùng lỗ tai trong tiếng pháo hoa mừng chiến thắng. Họ sẽ không bị mất ngủ vì những con mắt của những nạn nhân của họ... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Người đàn bà gương mẫu  (truyện / tuỳ bút) 
... Khi bà trở về từ nhà người chị, bà thấy ông chồng nằm trên sàn nhà, run rẩy, thở hổn hển, mắt lệch tròng, mặt đỏ như trái cà chua. Bà tiếp tục bước vào nhà bếp, và nấu một bữa tiệc thịnh soạn gồm món mực tươi và cá mòi tuyết à la Basque, với một toà tháp trái cây và kem lạnh, kèm thêm chai rượu vang lâu năm mà bà đã giấu kỹ... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
... Ông thú nhận đã nói chuyện với bọn gián điệp nước ngoài. Ông thú nhận đã liên lạc với phe Trotsky trong những chuyến du lịch ngoài nước. Ông thú nhận đã có biết một âm mưu ám sát Đồng chí Stalin mà ông không đi trình báo với công an. Ông thú nhận đã muốn chạy theo những kẻ thù của tổ quốc. Ông thú nhận là tất cả những lời thú nhận của ông đều sai sự thật. Người ta bắn chết ông vào ngay đêm hôm đó... [Bản dịch của Phan Quỳnh Trâm] (...)
 
Nhật ký lưu vong  (truyện / tuỳ bút) 
... Chế độ độc tài là một sự ô nhục biến thành tập quán, một guồng máy làm cho bạn điếc và câm, không còn biết nghe, không còn biết nói, và mù loà trước những gì bị cấm nhìn thấy... Guồng máy dạy rằng bất cứ ai chống lại nó đều là kẻ thù của tổ quốc. Chống lại sự bất công là một tội ác đối với tổ quốc. Ta là tổ quốc, guồng máy nói. Trại tập trung này là tổ quốc: đống rác thối tha này, miền đất hoang phế này.... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Sự im lặng | Những vết chân | Biển  (truyện / tuỳ bút) 
... Những vết chân ấy cho thấy nàng Eva và chàng Adam này đã cùng bước đi bên nhau; nhưng tại một điểm nào đó, nàng đã dừng lại, xoay về hướng khác, và đi một quãng ngắn trên bước chân của riêng mình. Rồi nàng quay trở lại với nẻo đường mà họ đã chung bước... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Lá thư | Những lá thư  (truyện / tuỳ bút) 
Enrique Buenaventura đang uống rượu rum trong một quán ở Cali thì có một chàng lạ mặt bước đến bàn của ông. Chàng ấy tự giới thiệu là một anh thợ nề, ngỏ lời xin lỗi về sự khiếm nhã và đường đột của mình, rồi nói: “Tôi cần ông viết giùm cho tôi một lá thư. Một lá thư tình.” “Tôi ư?” “Người ta bảo tôi rằng ông làm được điều đó.” ... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Nhà văn và chính trị  (tiểu luận / nhận định) 
... Tôi không nghĩ nhà văn nên có ý đồ chính trị. Tôi nghĩ nhà văn nên thành thật, thành thật trong những gì họ đang làm. Họ không nên bán chính họ. Họ không nên để cho chính họ bị mua. Họ nên tự kính trọng bản thân họ. Họ nên gìn giữ tư cách của họ, như những con người và như những nhà văn chuyên nghiệp. Họ nên nói những gì họ muốn nói. Chữ nghĩa phải trung thực, và chữ nghĩa phải đến từ trái tim, nếu không thì chữ nghĩa chỉ là giả tạo. Khi bạn ban ra mệnh lệnh chính trị, thì đó là một thảm hoạ. Cái gọi là “chủ nghĩa hiện thực xã hội chủ nghĩa” chính là hậu quả. Nó cũng thê thảm như “chủ nghĩa hiện thực tư bản chủ nghĩa” vậy... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Một người ở thị trấn Neguá, trên vùng ven biển Colombia, đã leo được lên trời. Khi trở về, ông mô tả chuyến đi. Ông kể lại rằng từ trên cao ông đã trầm tư về đời sống con người như thế nào . Ông nói chúng ta là một mặt biển đầy những ngọn lửa li ti... | ... Julio sắp bấm được tấm ảnh đẹp nhất của đời mình, nhưng ngón tay của anh từ chối. Julio thử bấm lại, rồi bấm lại, nhưng ngón tay của anh vẫn không cử động. Rồi anh hạ máy xuống, không thể bấm được một tấm ảnh nào, và lặng lẽ ra đi... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
... Ngọn gió báo trước cho nó những cơn bão và đưa nó vào hải ngạn. Nó không bao giờ đánh mất hay quên nơi sinh của nó; nhưng cả đất và biển đều không thuộc về nó... | ... Cát, bị gió cuốn, không bao giờ nằm yên. Ở chốn mông mênh nóng bỏng ấy, ai cũng có thể lạc đường. Nhưng những con kiến luôn luôn về tổ bằng con đường ngắn nhất... | ... Thời gian đã trôi qua, và cá hồi không còn như chính chúng ngày xưa. Sinh quán của chúng cũng đã đổi thay... Nhưng suốt hàng triệu năm qua, chúng vẫn tin rằng chúng có thể trở về, và những cuộc du hành khứ hồi ấy không phải là một điều dối trá... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
... Ánh sáng reo lên, không khí nhảy múa. Mỗi con người là một màu sắc đang bước đi. Những thân thể màu đen trải xuống đất những cái bóng màu lá cây và xanh, và cơn gió heo may mang quá nhiều sắc độ đến nỗi cầu vồng phải giấu mặt vì e rằng mình trông ngốc nghếch... | ... Những chiếc lông đỏ của chim vẹt đuôi dài khiến cho trời mưa xuống, những chiếc lông vàng của nó mời gọi những tin lành. Và những chiếc lông xám buồn bã của con đà điểu mang niềm say mê ngây ngất vào khúc hát của con người... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Xem tranh Miró  (truyện / tuỳ bút) 
... Và ông trông thấy. Ông thấy những màu sắc nổ tung, một trái cà chua có ria mép, một cái nĩa đang nhảy múa, một con chim trông như người đàn bà trần truồng, những bầu trời đầy những con mắt, những khuôn mặt đầy những ngôi sao... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
... Từ những thân cây lăn xuống sườn đồi, chúng ta đã học về những cái bánh xe. Từ những thân cây trôi nổi trên nước, chúng ta đã học về thuyền bè. Từ gió, chúng ta đã học về những cánh buồm. Bằng cách nào chúng ta học những trò ác độc? Từ đâu chúng ta đã học làm nhơ nhớp trái đất và hành hạ con người? ... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Mặt trời | Đêm | Mặt trăng  (truyện / tuỳ bút) 
... Trăng khuyết mang thai quả đất, để cho những thân cây bị đốn ngã có thể tiếp tục sống trong rừng. Trăng tròn khiến những kẻ ngớ ngẩn, những kẻ mộng mơ, những người đàn bà, và mặt biển lên cơn mê sảng. Trăng xanh lá cây giết chết những mùa hoa trái... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Cây hồi tưởng | Hoa hồi tưởng  (truyện / tuỳ bút) 
... Mỗi người đàn bà đưa một chiếc lá kề vào vành tai mình, vò nhè nhẹ. Và mỗi chiếc lá mở một khung cửa vào ký ức của cây: Một người nghe gió thổi vào tai. Một người khác, cành cây đung đưa khe khẽ. Một người khác, tiếng vỗ của những cánh chim trời. Một người khác, trong tai như có mưa rơi... | ... Khi Alessandra chào giã biệt các bạn của nàng ở sân bay và trở về nhà, nàng thấy những cánh hoa trắng muốt xoè ra từ một bông hoa mới nở... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Bởi vì mụ đàn bà này không bao giờ câm mồm, bởi vì mụ luôn luôn phàn nàn, bởi vì không có một chuyện ngớ ngẩn nhỏ nhặt nào mà mụ không xé cho to ra thành vấn đề, bởi vì gã đã quá mệt nhọc làm việc như một con lừa để cung phụng cho mụ và cả bầy họ hàng của mụ, bởi vì gã phải năn nỉ như một thằng ăn mày mỗi khi lên giường với mụ... | ... Ai mà hiểu thấu cho nỗi lòng chàng? Để yêu mà khỏi chết, chàng đã trói nàng và chạy trốn bữa điểm tâm; và bây giờ thoát chết, chàng nhớ nàng da diết... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Những trò chơi của thời gian  (truyện / tuỳ bút) 
Nghe kể rằng một lần nọ có hai người bạn đang ngắm một bức tranh. Hoạ phẩm ấy, ai vẽ thì ai mà biết, đến từ Trung Hoa. Đó là cảnh một cánh đồng hoa trong mùa gặt... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Hắn không thể nhìn một ánh trăng mà không tính toán về khoảng cách. Hắn không thể nhìn một cái cây mà không tính toán về củi đốt. Hắn không thể nhìn một thực đơn mà không tính toán về giá tiền... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
... Tôi thốt ra những điều tôi không nói. Tôi sống nhưng tôi không hiện hữu. Và tôi lên một chuyến xe lửa để đi đến một nơi tôi sẽ không đến, trong một đất nước đã bị lưu đày ra khỏi chính tôi... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Câu chuyện của kẻ khác  (truyện / tuỳ bút) 
Bạn dọn bữa ăn sáng, như mọi ngày. Như mọi ngày, bạn đưa con đến trường. Như mọi ngày. Thế rồi, bạn trông thấy hắn... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Đêm | Những tiếng gọi  (truyện / tuỳ bút) 
Tôi không ngủ được. Có một người đàn bà nằm chặn giữa hai mí mắt của tôi. Chắc hẳn tôi đã bảo nàng đi ra nếu tôi nói được. Nhưng có một người đàn bà nằm chặn trong cổ họng của tôi... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Những kẻ-không-là-ai-cả  (truyện / tuỳ bút) 
... Những kẻ-không-là-ai-cả: không là con cháu của ai cả, không là sở hữu chủ của cái gì cả. Những kẻ-không-là-ai-cả: những kẻ không nhân thân, những kẻ không tiểu sử, chạy như những con thỏ, chết giữa dòng đời, bị bạc đãi bằng mọi cách... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Hệ thống / 1, 2 & 3  (truyện / tuỳ bút) 
Các nhà chức trách không thi hành chức trách. Các nhà chính trị phát ngôn nhưng không nói bất kỳ điều gì... | Đây là thời của loài kỳ nhông: không ai dạy bảo chúng ta về lòng nhân đạo nhiều bằng những con thú ấy... | Nếu anh không lanh lẹ, anh sẽ chết. Anh bị bắt buộc phải làm một kẻ lừa đảo hay một kẻ bị lừa đảo, một kẻ láo khoét hay nạn nhân của sự láo khoét... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
... Họ cho nó một vỏ sò: “Với nó, con sẽ học yêu dòng nước.” Họ mở một cái lồng và thả một con chim bay đi: “Với nó, con sẽ học yêu không khí.” Họ cho nó một đoá hoa phong lữ: “Với nó, con sẽ học yêu mặt đất.” ... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Khung cửa sổ mở vào ký ức [I-V]  (truyện / tuỳ bút) 
Ánh sáng của những ngôi sao chết đang du hành, và trong đường bay rực rỡ của chúng, ta thấy chúng còn sống. Cây đàn ghi-ta, vẫn còn nhớ kẻ đồng hành, ngân vang không cần bàn tay khảy. Tiếng hát tiếp tục cuộc du hành, bỏ cái miệng lại phía sau... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Nghệ thuật và hiện thực / 1 & 2  (truyện / tuỳ bút) 
Eraclio Zepeda đóng vai Tướng Pancho Villa trong phim México nổi loạn, do Paul Leduc đạo diễn, và ông diễn quá hay đến nỗi từ đó trở đi, một số người nghĩ rằng Eraclio Zepeda là cái tên mà Tướng Pancho Villa dùng khi ngài làm việc trong những cuốn phim... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Câu chuyện về bảy kỳ tích  (truyện / tuỳ bút) 
Từ cửa sông Amazon đến vịnh Các Thánh, chưa bao giờ có một người đàn bà khó tính như thế và một người đàn ông thần kỳ như thế. Để lấy lòng nàng María, chàng José đã thực hiện bảy kỳ tích... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Câu chuyện về cái bóng  (truyện / tuỳ bút) 
Cái vị đầu tiên hắn còn nhớ là một củ cà-rốt. Cái mùi đầu tiên, một quả chanh cắt đôi. Hắn còn nhớ hắn đã bật khóc khi phát hiện sự xa cách. Và hắn còn nhớ buổi sáng hắn đã phát hiện cái bóng của hắn... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Khung cửa sổ mở vào chữ [I-VIII]  (truyện / tuỳ bút) 
Những người kể chuyện, những người hát chuyện, chỉ kể những câu chuyện của họ trong khi tuyết rơi. Làm như vậy là đúng cách. Thổ dân da đỏ Bắc Mỹ rất cẩn thận về việc kể chuyện. Họ nói rằng trong khi những câu chuyện được kể, cây cối quên mọc và chim quên mớm mồi cho con... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
“Những kẻ thật sự biết chơi đàn acordión có thể làm cho nó nói,” Don Alejo Durán thích phát ngôn như thế. “Đối với họ, người và chiếc đàn là một.” ... | Khi một con dao cắm ngập vào thân thể Papá Montero, đêm Havana đột nhiên câm nín. Nhưng... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Câu chuyện con chim bị mất một chân  (truyện / tuỳ bút) 
... tại sao ngài lại tạo ra con người để con người mài lưỡi dao để lưỡi dao giết con bò để con bò uống nước để nước dập tắt lửa để lửa đốt cái que để cái que đánh con chó để con chó rượt con mèo để con mèo ăn con chuột để con chuột khoét bức tường để bức tường chặn ngọn gió để ngọn gió thổi sương mù để sương mù che mặt trời để mặt trời làm tan tuyết để tuyết làm què chân tôi... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Và Ngài giáng thế. Ngài đến bằng cách đu vào một chiếc ô mở bung ra. Một ngọn gió bất ngờ thổi khiến ngài bay lơ lửng một hồi lâu trên đầu đám người chen chúc. Hai tay níu lấy cán ô, con trai của Chúa Trời không thể ngăn ngọn gió thổi tốc tấm áo chùng làm lộ ra cái khoảng nhục thể phàm trần của ngài... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Những nghịch lý  (truyện / tuỳ bút) 
Nếu sự mâu thuẫn là buồng phổi của lịch sử, thì nghịch lý, theo tôi nghĩ, chắc hẳn phải là tấm gương soi mà lịch sử dùng để trêu chọc chúng ta... Ngay cả con trai của Chúa Trời cũng không thoát khỏi nghịch lý... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Đàn bà? Một nòi thấp hèn như mọi da đen, như lũ người nghèo khổ và bọn điên khùng. Như trẻ nít, họ không thích hợp với sự tự do. Họ mang số phận phải khóc lóc và gào thét, nói xấu hàng xóm láng giềng, và thay đổi ý nghĩ và kiểu tóc xoành xoạch hàng ngày. Trong giường và trong bếp, đôi khi họ cho ta khoái lạc. Ở những nơi khác thì họ chẳng gây nên cảm giác gì ngoài sự lợm giọng... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Định nghĩa Nghệ Thuật  (truyện / tuỳ bút) 
“Tôi chỉ biết mỗi một điều: nghệ thuật là nghệ thuật, nếu không, nó là cứt.” ... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Nhiệm vụ của người đọc / 1 & 2  (truyện / tuỳ bút) 
... Lucía chưa bao giờ đọc lại cuốn sách ấy. Chị không còn nhận ra nó nữa. Nó đã âm thầm mọc lên quá lớn trong chị, đến nỗi giờ đây nó không còn là cuốn sách, mà trở thành một điều gì khác: giờ đây nó là sức sống của chị... | ... Đại uý Castañón, anh hùng của đạo quân chiến thắng, ngồi chong mắt suốt đêm, chìm đắm vào cuốn sách, đọc đi đọc lại tác phẩm của César Vallejo, nhà thơ của phe bại trận... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
... Ngay đêm đầu tiên, con thằn lằn nhảy chồm lên, đè vợ nó xuống và ăn thịt nàng. Khi mặt trời lên, trên chiếc giường hợp cẩn chỉ có một kẻ goá vợ nằm ngủ, chung quanh đầy những mảnh xương vụn. Thế rồi con thằn lằn đòi một cô vợ khác, và một đám cưới khác và một cuộc ăn thịt khác lại xảy ra... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021