thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Những suy tưởng rối bù [kỳ XXII]
Bản dịch Diễm Châu

 

Điều đó còn có thể tệ hơn nữa.

Kẻ thù của anh còn có thể là bạn anh.

 

*

 

Tôi luôn luôn sợ những kẻ đòi hỏi một

chính quyền của những tâm hồn. Họ làm gì thể xác?

 

*

 

Có những kẻ không có khả năng giết người.

Họ phải tước bỏ nhân tính của người kia trước đã.

 

*

 

Mi đừng giết người, ông nói, nếu một người khác

có thể làm điều đó thay mi, ông thêm.

 

*

 

Khi người ta nói "Không ai là thánh cả",

cả đến những người vô thần cũng khó chịu.

 

*

 

Đôi khi phát sinh những rác rến chồng chất

tới mức hủy bỏ chúng cũng đơn thuần

tựa như lãng phí.

 

*

 

Có những kẻ không bao giờ rời bỏ tay lái; đó là vì

điều ấy có thể hữu ích cho họ trên một con tàu khác.

 

*

 

Kỳ thị! Bọn chúng không chấp nhận những tư tưởng đen.

 

*

 

Liệu người ta có quyền coi mình như tác giả

của những tư tưởng mà người ta không mong ước?

 

*

 

Kết thúc bản cáo phó: "Ông không chết!

Ông đã thay đổi lối sống."

 

*

 

Có những tư tưởng đến với đầu óc chúng ta

với sự hộ tống cẩn mật.

 

*

 

Có những người phải sống một lần thứ nhì,

như một phần thưởng; những người khác, như hình phạt.

 

*

 

Hỡi những người đầy thẳng thắn, hãy coi chừng những

khúc quặt!

 

*

 

Người ta có thể mơ ngay cả khi tỉnh,

khi mà, thỉnh thoảng, ta lại nhắm một mắt.

 

*

 

Thật khó mà bước đầu ngẩng cao

mà không ra vẻ hơn người.

 

*

 

Đừng khích một tên ngốc để hắn viết

một kiệt tác phẩm, là vì nếu như hắn đạt được điều đó?

 

*

 

Hỡi các triết nhân, đừng khám phá ra tảng đá

khôn ngoan, người ta sẽ cột nó vào cổ các người!

 

*

 

Vạch ra từ những tiến bộ của khoa kỷ hà học:

một đường lối chung không gồm bằng một số lượng

vô tận những quan điểm.

 

*

 

Một nhà trào phúng rụt rè chỉ tạo ra một trò đùa duy nhất:

chính hắn.

 

*

 

Tên bạo chúa, cả y nữa, cũng không có tự do

ngôn luận.

 

[còn tiếp nhiều kỳ]

 

Đã đăng:

Những suy tưởng rối bù [kỳ I]

Những suy tưởng rối bù [kỳ II]

Những suy tưởng rối bù [kỳ III]

Những suy tưởng rối bù [kỳ IV]

Những suy tưởng rối bù [kỳ V]

Những suy tưởng rối bù [kỳ VI]

Những suy tưởng rối bù [kỳ VII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ VIII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ IX]

Những suy tưởng rối bù [kỳ X]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XI]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XIII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XIV]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XV]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XVI]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XVII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XVIII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XIX]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XX]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XXI]

 

----------------------------

Ghi chú của người dịch:

STANISŁAW JERZY LEC [đọc như Letz] là một nhà thơ Ba-lan, tác giả khoảng hai ngàn câu "cách ngôn". Ông sinh năm 1909 tại Lwów, ở Galicie, trong một gia đình Do-thái. Sau khi học luật và ngữ ngôn học Ba-lan, ông khởi nghiệp nhà báo và nhà thơ ở Vac-xa-va. Bị bắt nhốt trong trại tập trung của Đức quốc xã từ 1941 tới 1943, ông đã vượt thoát và gia nhập hàng ngũ quân kháng chiến.

Từ 1946 tới 1950, ông làm tùy viên báo chí cho Phái bộ chính trị Ba-lan ở Vienne. Và bắt đầu viết những câu “cách ngôn”.

Những câu “cách ngôn” này xuất hiện từ 1954 trên các tạp chí văn nghệ Ba-lan và, vào năm 1957, dưới hình thức ‘xã luận’, hết sức thành công cả ở trong lẫn ngoài nước, đặc biệt là ở Đức. Trong bản Pháp văn, người ta đã có nhận xét về những câu ấy như ".. sự cô đọng có tính cách xói mòn cao độ, chống lại sự man dã đen và đỏ của thời đại, chống lại sự tầm thường quá ồn ào của những kẻ tiếm đoạt quyền bính và ngôn ngữ, chống lại sự hèn nhát và ích kỷ chung của con người..."

Stanisław Jerzy Lec mất năm 1966.

 

Bản dịch dựa theo bản Pháp văn của André và Zofia Kozimor, do nhà xuất bản NOIR SUR BLANC in tại Lausanne vào tháng 10-1991, với nhiều minh họa của Roland Topor và lời đề tựa của Claude Roy.


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021