thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Những suy tưởng rối bù [kỳ XXVII]
Bản dịch Diễm Châu

 

Nhà trào phúng tự sát bằng lưỡi dao trào phúng

đã cùn nhụt của chính mình.

 

*

 

Thế giới không bao giờ có thể tha thứ

cho những kẻ không bao giờ có tội gì hết.

 

*

 

Người ta có thể mất mặt khi trao khuôn mặt mình

cho một thời đại.

 

*

 

Khi một vài giọt nước mắt rơi vào máu,

tất cả hóa ra hồng.

 

*

 

Làm sao những kẻ hèn nhát

lại không bao giờ sợ phải nằm trong những nghĩa trang

của người anh hùng?

 

*

 

Tất cả những còng tay của thế giới

tạo nên cùng một sợi xích duy nhất.

 

*

 

Nếu ít ra nữa, nhìn từ dưới đáy, mọi sự đều có vẻ

cao cả!

 

*

 

A, giá như phẩm sắc cao cấp nhất* của Nhà nước là

phẩm cách con người!

---------------------------

(* la plus haute dignité... Chơi chữ: dignité

vừa chỉ chức vụ, vừa chỉ phẩm cách...)

 

*

 

Người ta thường tố cáo văn chương tán trợ

việc đào thoát thực tại nơi các tù nhân.

 

*

 

Cả đến những người hành hương chân cũng đổ mồ hôi.

 

*

 

Có những bi kịch quốc gia không biết tới

những hồi tạm nghỉ.*

-------------------

(* entractes).

 

*

 

Đâu là những hầm mỏ của khôn ngoan? Nói chung,

ở nơi nó đã bị chôn vùi.

 

*

 

Những người lùn nhỏ bé biết bao khi

người ta phóng lớn họ lên!

 

*

 

Tôi đã nhiều lần bắt chợt mình soi kính lúp

tìm kiếm chính bản thân tôi trên địa cầu.

 

*

 

"Không có sự thật!"

đôi khi chính sự thật nói. Để đề phòng.

 

*

 

Ghê tởm biết bao khi một vật bịt miệng lại phủ

bằng mật.

 

*

 

Tên lý hình giả dối nới đôi chút

cái nút thòng lọng.

 

*

 

Những biên giới của tư tưởng ư? Hãy tìm trên bản đồ.

 

*

 

Sự dữ, cả nó nữa, cũng chỉ muốn điều tốt cho chúng ta.

 

*

 

Chúng đã tra tấn anh ta. Chúng đã

tìm kiếm nơi anh ta những tư tưởng của chính chúng.

 

[còn tiếp nhiều kỳ]

 

Đã đăng:

Những suy tưởng rối bù [kỳ I]

Những suy tưởng rối bù [kỳ II]

Những suy tưởng rối bù [kỳ III]

Những suy tưởng rối bù [kỳ IV]

Những suy tưởng rối bù [kỳ V]

Những suy tưởng rối bù [kỳ VI]

Những suy tưởng rối bù [kỳ VII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ VIII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ IX]

Những suy tưởng rối bù [kỳ X]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XI]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XIII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XIV]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XV]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XVI]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XVII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XVIII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XIX]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XX]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XXI]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XXII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XXIII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XXIV]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XXV]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XXVI]

 

----------------------------

Ghi chú của người dịch:

STANISŁAW JERZY LEC [đọc như Letz] là một nhà thơ Ba-lan, tác giả khoảng hai ngàn câu "cách ngôn". Ông sinh năm 1909 tại Lwów, ở Galicie, trong một gia đình Do-thái. Sau khi học luật và ngữ ngôn học Ba-lan, ông khởi nghiệp nhà báo và nhà thơ ở Vac-xa-va. Bị bắt nhốt trong trại tập trung của Đức quốc xã từ 1941 tới 1943, ông đã vượt thoát và gia nhập hàng ngũ quân kháng chiến.

Từ 1946 tới 1950, ông làm tùy viên báo chí cho Phái bộ chính trị Ba-lan ở Vienne. Và bắt đầu viết những câu “cách ngôn”.

Những câu “cách ngôn” này xuất hiện từ 1954 trên các tạp chí văn nghệ Ba-lan và, vào năm 1957, dưới hình thức ‘xã luận’, hết sức thành công cả ở trong lẫn ngoài nước, đặc biệt là ở Đức. Trong bản Pháp văn, người ta đã có nhận xét về những câu ấy như ".. sự cô đọng có tính cách xói mòn cao độ, chống lại sự man dã đen và đỏ của thời đại, chống lại sự tầm thường quá ồn ào của những kẻ tiếm đoạt quyền bính và ngôn ngữ, chống lại sự hèn nhát và ích kỷ chung của con người..."

Stanisław Jerzy Lec mất năm 1966.

 

Bản dịch dựa theo bản Pháp văn của André và Zofia Kozimor, do nhà xuất bản NOIR SUR BLANC in tại Lausanne vào tháng 10-1991, với nhiều minh họa của Roland Topor và lời đề tựa của Claude Roy.


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021