|
|
Góp ý với Nguyễn Hoàng Văn
[đối thoại]
|
|
Tôi tình cờ đọc được bài viết “Sơn - Sến - Sawyer - Sử: ả điếm và đồng chí" của tác giả Nguyễn Hoàng Văn (NHV).Tiện có chút thì giờ rảnh nên đóng góp vài ý kiến . 1. Trích: “... ông ta (TCS) phải được phán xét như là một nhân vật lịch sử.” Một nhân vật được gọi là “lịch sử” khi nhân vật này đã góp phần tạo nên khúc quanh (turning point) của lịch sử một cách trực tiếp hay gián tiếp. Võ Nguyên Giáp, Hồ chí Minh, Nguyễn Văn Thiệu, Dương Văn Minh,... là những nhân vật lịch sử. Còn TCS dù có sáng tác hàng trăm bài phản chiến, hay dù có ôm đàn hát “nối vòng tay lớn” vào ngày 30/4,... cũng không thể là người tạo nên kết cục (buồn) 30/4 của miền Nam được. (Nếu có ai nghi ngờ về điều này xin đọc những bài phân tích nghiêm túc về cuộc chiến hai miền vừa qua sẽ rõ). Gán cụm từ “nhân vật lịch sử” cho TCS là khoác lên người nhạc sĩ này một chiếc áo “quá khổ”. Tôi nghĩ rằng ,giả như TCS còn sống chắc ông cũng không dám nhận cái áo “oan nghiệt” này cho mình. 2. Trích: “Thì, với không ít người bị nhồi sọ, viên gạch nướng chẳng đã là một huyền thoại lịch sử đó sao?” ... “lịch sử chúng ta có huyền thoại Phạm Ngũ Lão”... Huyền thoại là những câu chuyện có tính huyền hoặc, hoang đường, hoặc không xác định được tính chất thực của câu chuyện. Có lẽ, tác giả có sự nhầm lẫn nào đó nên sử dụng hai chữ huyền thoại với ý nghĩa là một câu chuyện đẹp (?). Những câu chuyện thần tiên là những câu chuyện đẹp và vì tính chất “thần tiên” nên được gọi là “huyền”. Nhưng rất nhiều chuyện thần tiên xấu, ác khác vẫn được gọi là huyền thoại. Câu trích dẫn trên cho thấy ý tác giả lủng củng, mâu thuẫn: đã bị nhồi sọ thì phải tin những chuyện được kể là có thực. Tại sao đã bị nhồi sọ rồi mà vẫn biết nó là một huyền thoại lịch sử? Riêng về trường hợp Phạm Ngũ Lão người ta vẫn gọi đó là một “giai thoại” để đề cao tinh thần yêu nước của dân tộc. Dùng chữ huyền thoại ở đây, e rằng, là một sự lạm dụng và có điều gì không ổn. 3. Trích: “Nếu lịch sử là những câu chuyện về quá khứ , thì...” và “Nhưng “đồng chí”( lịch sử) ấy, có khi, còn là một ả điếm nữa” hay “...thì, cái thứ sử viết ra ấy là gì nếu không phải là một ả điếm?”... Câu chuyện thì phải có người kể, bản thân lịch sử không thể nào kể về chính nó được. Lịch sử chỉ là đối tượng của con người. Không thể nhân cách hóa nó (nếu không phải là những nông dân ngây ngô, chất phác) để rồi gán cho nó hai chữ “ả điếm”. Nếu ả điếm là người bán “trôn” của mình thì “ả điếm lịch sử” lấy cái gì để bán. Người ta chỉ bán cái “đang có” hoặc “sẽ có”, còn những câu chuyện về quá khứ thì bán cho ai? Không lẽ bán cho Trung Quốc? Hay bán cho những nhà sưu tầm đồ cổ? 4. Trích: “Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch của Trần Dân Tiên (một bút hiệu của chính Hồ Chí Minh). Sách này xuất bản lần đầu tiên tại Trung Hoa năm 1948 và tại Paris năm 1949, được tái bản rất nhiều lần. Đây là một chuyện cực kỳ vô lý trong những “mẩu chuyện” trên: “Mỗi buổi mai, ông Nguyễn nấu cơm trong một cái sanh nhỏ bằng sắt tây đặt trên ngọn đèn dầu. Với một con cá mắm hoặc một tí thịt. Ông ăn một nửa và để dành một nửa đến chiều. Có khi một miếng bánh mì với một miếng pho-mát là đủ ăn cả ngày. Ông trọ ở một phòng nhỏ trong một khách sạn rẻ tiền ở xóm lao động . Phòng chỉ vừa kê một cái giường sắt chật, một cái bàn nhỏ và một cái ghế. Chỉ thế thôi, không có gì khác. Về mùa đông lạnh , mỗi buổi sáng trước khi đi làm, ông để một việc gạch vào lò bếp của khách sạn. Chiều đến, ông lấy viên gạch ra, bọc nó vào trong những tờ báo cũ, để xuống nệm cho đỡ rét.” (Dẫn theo “Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch” . Bản điện tử do talawas thực hiện theo bản do Nhà xuất bản Văn học tái bản năm 2001.) Câu chuyện trên đã bất kể những quy luật căn bản của vật lý: sẽ không có “tờ báo cũ” nào chịu được nhiệt độ của viên gạch để trong bếp lò khách sạn từ sáng đến chiều, bọc như thế tờ báo sẽ bốc khói ngay. Một người quen của tôi đã “thực nghiệm” chuyện này với viên gạch trong lò barbeque : chỉ mới vài tiếng đồng hồ thôi là không có một thứ giấy báo nào chịu được nhiệt độ của viên gạch. Trở lại với cái mà NHV đã gọi là “huyền thoại viên gạch nướng”. Tôi ngờ rằng tác giả chưa bao giờ biết đến một nhà trọ (đúng hơn là khách sạn) rẻ tiền và cũng chưa bao giờ biết đến “mùa đông Paris, trời buốt ra đi,...” (tôi không nhớ là Phạm Duy phổ thơ của ai). Xin được phép nhắc rằng: ngay ở kinh thành ánh sáng cũng có những nhà trọ rẻ tiền, trong đó người ta share chung phòng ngủ (đã đành) mà còn share luôn cả restroom, phòng tắm và nhà bếp nữa. Vì sử dụng chung nên ai cần thì vào nhà bếp mà nấu, dùng xong thì tắt gaz đi; chứ không phải căn bếp đỏ lửa suốt ngày như thường thấy ở những nhà hàng,khách sạn cao cấp mà NHV đã tưởng tượng trong đầu. Ngoài ra, vì hệ thống cách nhiệt của những nhà trọ này không được tốt; nên nhiệt độ trong và ngoài chẳng chênh lệch bao nhiêu. Vào mùa đông buốt giá, người ta thường đứng ở gần bếp để lấy thêm hơi ấm. Vì vậy để một viên gạch trong bếp từ sáng tới chiều mà vẫn có thể bọc nó bằng giấy báo là điều khả dĩ. Chẳng có gì gọi là “phản khoa học, phản vật lý” cả. NHV và người bạn đã thực nghiệm trong một điều kiện khác: lò barbecue và mùa đông (?) (tôi đoán là mùa hè, chứ chẳng ai làm picnic vào mùa đông bao giờ) và mùa đông ở xứ chuột túi chắc chắn là không thể nào so với mùa đông Paris được! 5. Trích: “Sơn - Sến - Sawyer - Sử”, nửa cái title, còn hơn thế rất xa bởi đây không chỉ là một biện pháp tu từ qua chuỗi dài âm “S” nối tiếp nhau mà còn là những quan hệ tương liên sâu rộng khó ngờ tới được.” Tôi cố gắng tìm cho được mối “tương liên” của chuỗi âm S này mà, thú thật, không tìm được trọn vẹn. Cặp ”Sơn- Sawyer” được trình bày khá rõ nét. Cặp “Sến- Sử (đúng hơn là ả điếm lịch sử)” cũng được NHV bỏ công sức khai thác nhiều mặc dù có phần gượng ép khi cho rằng những chuyện “cái thúng” và “đôi dép rách” có thể trở thành “huyền thoại lịch sử”. Lý do đơn giản là làm thế nào để các nhân vật trong chuyện kể này có thể là một nhân vật lịch sử theo đúng nghĩa của nó? Hai chữ “sâu rộng” trong cái mà NHV gọi là quan hệ “tương liên sâu rộng” làm tôi bối rối. Không biết nó là thứ quan hệ nào: suy ra (nhân quả), hai chiều (có cái này phải có cái kia)? Tôi đã thử áp những mối quan hệ này vào từng cặp. Những ả điếm (ngoài đời, trong văn nghệ, hay trong lịch sử,...) có thể mang màu sắc sến thật. Nhưng chiều ngược lại: những con người mang máu sến thường là những ả điếm chăng? Điều này không ổn rồi; vì nói như thế sẽ xúc phạm đến những (cố) nhạc sĩ, ca sĩ chuyên trị loại nhạc sến trước 75 ở miền nam mà NHV đã kể ra. Điều quan trọng nhất mà tôi mong đợi đó là sự phân tích của tác giả về quan hệ: “Sơn-Sến - (ả điếm lịch) Sử” thì lại không tìm thấy rõ nét trong bài viết. NHV viết “? đây, trong phạm vi bài viết này, việc cá nhân Trịnh Công Sơn 'như thế' hay 'như vậy' không quan trọng”.Thế thì, còn điều gì để viết nữa? Hóa ra cái title kia quá hồ đồ! Cái “quan hệ tương liên sâu rộng” chỉ là một cách “ghép chữ tinh vi”? Bài viết của NHV nếu bỏ đi những đoạn viết quá nhiều về boléro thì cũng chẳng còn được bao nhiêu. Không biết có phải vì trong bài viết này boléro được đề cập quá nhiều hay không mà sau khi đọc xong, tôi nghe như nhịp, phách: chách-chách-chách-chách bum / chách bum / chách bùm vẫn còn vang vọng trong tôi.
-----------------
Chú thích: chữ in nghiêng, trong ngoặc kép là chữ trích dẫn, chữ in đậm là chữ muốn nhấn mạnh của tôi.
-------------- Bài liên hệ:
07.05.2009
[CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI] ... Trịnh Công Sơn nằm trong nhóm người tổ chức đảo chính Nguyễn Văn Thiệu. Nhóm này hành động theo kế hoạch của Nguyễn Hữu Đống. Nếu đảo chính thành công thì “sẽ đặt Trịnh Công Sơn làm Bộ trưởng Văn hóa” ... (...)
[CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI] ... Bách khoa Toàn thư của Viện Từ điển học và Bách khoa thư Việt Nam ở Hà Nội đã giải thích chữ CHIÊU HỒI như sau... (...)
05.05.2009
[CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI] ... Xin được đóng góp một tài liệu liên hệ đến thời gian chiếc xe Jeep bắt đầu xuất hiện tại Việt Nam... (...)
[ÂM NHẠC] ... Có lẽ Nguyễn Anh Thăng đã có sự lầm lẫn giữa hai chữ “chiêu hồi” và “Chương trình Chiêu hồi” nên mới cho rằng hai chữ này chỉ có sau 54. Tôi không chứng minh được hai chữ này chỉ có sau 54 nhưng Nguyễn Anh Thăng có thể chứng minh cho tôi thấy hai chữ này không có mặt trước cuộc chiến hai miền?... (...)
04.05.2009
[ÂM NHẠC] ... Dù sao mộng không thể là thực. Và người chết vẫn có thể nói dối như/hay nói láo thay... cho người sống... (...)
03.05.2009
[ÂM NHẠC] ... Lại tiếp tục chuyện dài TCS, “người đưa tin” xin được cống hiến hải nội chư quân tử vài dòng tư liệu. Phần bình phẩm thì mong được độc giả “chiếu cố”. Xin những vị có bài viết mà tôi dẫn ra ở đây làm sáng tỏ... (...)
[ÂM NHẠC] ... Hưởng ứng tác phẩm truyện cực ngắn của Nguyễn Tôn Hiệt, tôi xin kể lại giấc mơ của mình đêm qua: Tôi nằm mơ thấy một người đàn ông gầy gò, nhỏ bé đến trước mặt mình, hổn hển nói với tôi bằng một giọng miền Trung trọ trẹ những điều mà tôi không hiểu lắm... (...)
01.05.2009
[ÂM NHẠC] ... Nhạc sĩ X chứng kiến cảnh một bọn người có vũ trang ra sức đánh đập, bóc lột những người yếu đuối, vô tội. Ông ta đứng đó mà xem, rồi đem cây đàn ra, hát một bài “ca ngợi cái đẹp, gợi lên những tình cảm cao quí của con người”... Khi bọn vũ trang nghỉ tay, nhạc sĩ X cùng đi uống bia với họ... (...)
[ÂM NHẠC] ... Phải cám ơn Thời Gian! Thử tưởng tượng, những đòi hỏi của ông Hiệt xảy ra mấy chục năm về trước, và Nhạc Sĩ của chúng tôi trót dại nghe ông, hoá ra Việt Nam mất đứt đi một thiên tài! Ngẫm mà xem... (...)
[CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI] ... trang mạng: http://en.wikipedia.org/wiki/Chieu_Hoi xác định chữ Chiêu Hồi như sau: “The Chiêu Hồi Program [...] was an initiative by the South Vietnamese to encourage defection by the Viet Cong and their supporters to the side of the Government during the Vietnam War”. Như thế danh từ Chiêu Hồi chỉ được dùng sau năm 1954... (...)
30.04.2009
[ÂM NHẠC] ... Đối với người nghệ sĩ, với thiên chức nghệ thuật của mình, họ có thể bộc lộ tình người bằng cách dùng tác phẩm của mình để: 1. Phản đối cái ác, bênh vực những người bất hạnh, phản ánh hiện thực để giúp mọi người nâng cao nhận thức, từ đó cải tạo xã hội tốt đẹp hơn. 2. Ca ngợi cái đẹp, gợi lên những tình cảm cao quí của con người, khiến mọi người cư xử với nhau nhân ái hơn, gần gũi hơn... (...)
[CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI] ... Tôi đồ rằng vì các cụ là những người làm việc ở miền Nam ngày trước nên rất “kỵ” với những chữ mà tôi đã dùng (?) hay là vì các cụ nghĩ rằng không ai có quyền “xúc phạm” đến mình cho dù đó là một cuộc thảo luận... (...)
29.04.2009
[ÂM NHẠC] ... Nhân nghe Nguyễn Tôn Hiệt so sánh Thanh Tâm Tuyền và Trịnh Công Sơn, tôi nhớ lại câu chuyện nhà văn Nguyễn Đạt đã kể trong bài “Vĩnh Biệt Thanh Tâm Tuyền” trên Tiền Vệ... (...)
[ÂM NHẠC] ... Thần tượng ai, đánh giá thế nào là quyền riêng của mỗi người. Con người và tác phẩm của Trịnh Công Sơn đâu có xa lạ gì. Mỗi người không tự cảm nhận và đánh giá được hay sao mà phải nghe người khác xúi giục. Tôi biết rất nhiều người không thể nghe nổi một nửa nốt nhạc của Trịnh Công Sơn. Điều đó là chuyện hết sức thường tình... (...)
[CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI] ... Trịnh Công Sơn ở đâu trong đêm 30 Mậu Thân và những ngày kế tiếp trong buổi giao tranh? Tôi có thể góp ý ở trong giới hạn, kiểu “thấy sừng có nghĩa thấy trâu; thấy khói có nghĩa thấy lửa.” ... (...)
[CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI] ... Chuyện về Nhân Văn Giai Phẩm, khi còn ngồi ghế nhà trường tôi đã từng được nghe nói đến. Nhưng thú thật câu chuyện về đời tư Trần Dần: “yêu cô gái tiểu tư sản ở lại Miền Bắc là tan nát cả cuộc đời, đến nỗi phải cắt gân máu tay tự tử” như Bằng Phong đã viết thì cho đến giờ, qua internet, tôi mới được biết... (...)
[ÂM NHẠC] ... Sau bài góp ý của tôi với Nguyễn Tôn Hiệt, thay vì làm minh bạch những câu hỏi tôi đặt ra thì Nguyễn Tôn Hiệt lại phản hồi bằng những thông tin liên quan đến lý do tại sao Trịnh Công Sơn lại viết bài “Em còn nhớ hay em đã quên”... (...)
28.04.2009
Huyền thoại về Trịnh Công Sơn như một nhạc sĩ có tấm lòng đầy ắp tình người [bổ sung II] - Nguyễn Tôn Hiệt
[ÂM NHẠC] ... Hãy thẳng thắn xác định: Trong nghệ thuật, Trịnh Công Sơn là một nhạc sĩ có tài. Trong đời sống, Trịnh Công Sơn là một kẻ cũng hèn yếu, xu nịnh, ích kỷ và tầm thường như rất nhiều kẻ khác... (...)
27.04.2009
[ÂM NHẠC] ... Trong bối cảnh như vậy, anh đòi hỏi Trịnh Công Sơn, một nhạc sĩ nổi tiếng trong “chế độ cũ”, phải có thái độ phản kháng lại chính quyền ư? Anh muốn ông phải công khai xót thương những người phải bỏ xứ, bị lùa đi kinh tế mới, bị đói khổ, bất công ư?... (...)
[CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI] ... Tội nghiệp Nguyễn Austin, cả tháng nay, tả xung hữu đột, hết Da Màu tới Tiền Vệ chỉ để bảo vệ “tượng đài”. Tượng đài có khi ngàn năm, cũng có lúc gặp “sự cố” như ở Điện Biên mới đây... (...)
26.04.2009
[ÂM NHẠC] ... Sau khi “chân dép lốp bay vào vũ trụ” với phi thuyền Apollo [!], nhạc Việt Nam đã lên tới đỉnh điểm “thiên tài nhạc” Trịnh Công Sơn và... chấm hết... (...)
[ÂM NHẠC] ... Những tín đồ Ky tô giáo thường đưa ra luận cứ: nếu anh không chứng minh được Chúa của tôi không hiện hữu thì điều đó không có nghĩa là không có Chúa. Tôi bắt chước luận cứ này để góp ý với VVN: nếu anh không chứng minh được những sự kiện liên quan đến cái gọi là “huyền thoại Diễm Xưa” không có thật, thì điều này không có nghĩa là những điều đó là bịa đặt... (...)
25.04.2009
Huyền thoại về Trịnh Công Sơn như một nhạc sĩ có tấm lòng đầy ắp tình người [phần bổ sung] - Nguyễn Tôn Hiệt
[ÂM NHẠC] ... Cái chết bi thảm của hai mươi cô gái Thanh niên Xung phong biến thành “những dòng chữ óng mượt”. Rồi “những dòng chữ óng mượt” ấy đã được Trịnh Công Sơn đem vào bài hát bằng “những sắp xếp tinh khôn”, với “những cân nhắc đong đưa xuôi chèo thuận lái”... (...)
[ÂM NHẠC] ... Tôi đọc đi đọc lại bài hát “Em còn nhớ hay em đã quên” của TCS nhiều lần để cố gắng hiểu được những điều mà Nguyễn Tôn Hiệt cũng như nhiều người khác đã phê phán; nào là: “Bài hát của ông đưa ra những hình ảnh hoàn toàn dối trá. Những hình ảnh lãng mạn thơ mộng đó là những hình ảnh của Sài Gòn trước 1975, chứ hoàn toàn không phải là của thành phố Hồ Chí Minh sau 1975”... (...)
24.04.2009
[VĂN HOÁ] ... Không, Nguyễn Đắc Xuân không ngây ngô chút nào khi lập luận một cách khiên cưỡng như vậy. Đúng ra, ông ta rất ác. Không chỉ ác mà còn thiếu lương thiện. Thiếu lương thiện vì xuyên tạc nội dung tấm ảnh một cách gán ghép và không trung thực... (...)
20.04.2009
[ÂM NHẠC] ... Bài hát “Em ở nông trường, em ra biên giới” của Trịnh Công Sơn, Giải Nhất cuộc thi “Những bài hát hay nhất sau 10 năm chiến tranh”, chính là đỉnh cao của nền văn nghệ tuyên truyền trước khi chính sách “đổi mới” ra đời. Từ năm 1986 trở đi, Trịnh Công Sơn bắt đầu được phép quay trở lại với cái mùi lãng đãng trước 1975, và ông ta có 15 năm còn lại để tô điểm cho cái hình ảnh một nhạc sĩ với tấm lòng đầy ắp tình người... (...)
[ÂM NHẠC] ... Tôi viết bài “Giải hoặc Trịnh Công Sơn [kỳ 1]” để vạch ra sự bịa đặt hay thổi phồng quá trớn của một huyền thoại về sự nghiệp âm nhạc của Trịnh Công Sơn: “Tháng 7 2004 Diễm Xưa trở thành nhạc phẩm Á Châu đầu tiên được viện đại học Kansai Gakuin đưa vào chương trình giáo dục của viện đại học trong bộ môn Văn Hoá và Âm Nhạc.”... (...)
17.04.2009
[CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI] ... Thông tin về bức thư của TCS gửi Joan Baez là thực. Theo tôi, những điều viết trong thư này cho thấy bản chất nông nổi, nhẹ dạ của một người nghệ sĩ. Kết tội TCS là đồng lõa với tội ác e rằng đó là một ngoa ngữ... (...)
[CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI] ... Nhân đọc bài viết “Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn — một thiên tài đồng loã với tội ác” của ông Đặng Văn Âu, xưng là một người bạn của Trịnh Công Sơn, tôi có chút thắc mắc. Xin ông Âu vui lòng giải đáp... (...)
[ÂM NHẠC] ... Dịch enka từ chữ Hán 演歌 thành “diễn ca” rồi bình luận theo từ đó e rằng tối nghĩa. Thực chất enka hiện đại là loại bài hát thể ballad, được phát triển từ sau Đệ Nhị Thế Chiến. Từ “enka” theo nghĩa hiện đại chỉ xuất hiện từ 1969... (...)
16.04.2009
[CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI] ... Mới đây họa sĩ Trịnh Cung – Nguyễn Văn Liễu – viết một bài có nhan đề “Trịnh Công Sơn và tham vọng chính trị” đăng trên trang mạng Da Màu, rồi sau đó có một số người viết “phản bác” về nội dung bài viết vừa nêu và chê bai nhân cách của tác giả Trịnh Cung, tôi bèn mạo muội tham gia để bày tỏ đôi chút cảm nghĩ cá nhân vể một thiên tài từng xem tôi là bạn... (...)
[ÂM NHẠC] ... Theo tự điển Tiếng Việt thì “mê hoặc” có nghĩa làm người ta lầm lẫn bằng các tà thuyết. Còn “giải hoặc” là phá bỏ những tà thuyết bằng cách dùng những sự kiện, lập luận có thực hoặc dựa trên logic của con người,... Như thế ,ta không thể giải hoặc bằng những nhận định cảm tính hoặc dựa trên những suy luận thiếu cơ sở vững chắc... (...)
14.04.2009
[ÂM NHẠC] ... Vậy bảo enka là “nhạc sến” thì sai – thực ra, nó tương đương với ca khúc tình cảm tân nhạc phổ thông của Việt Nam thời tiền chiến và của miền Nam trước 75, mà sau này bị gọi là “nhạc vàng”... (...)
[ÂM NHẠC] ... Vậy mà bây giờ ở Việt Nam lại nổi lên cái huyền thoại bài “Thiên thai” của Văn Cao bay vào vũ trụ! Oan cho Văn Cao, ông mất đi rồi thì mặc tình mà đám văn công bồi bút ra sức bơm ông lên để rêu rao cái đường lối “Chân dép lốp bay vào vũ trụ”!... (...)
13.04.2009
[ÂM NHẠC] ... Định tiếp tục giải hoặc Trịnh Công Sơn, nhưng lại thấy có mấy lời góp ý của ông Nguyễn Đình Đăng, nên tôi phải dành thì giờ để đáp lời. Trước hết, tôi xin cảm ơn ông Nguyễn Đình Đăng đã góp ý. Nhưng cũng xin nói ngay, những điều ông góp ý thì cũng chẳng cứu vớt gì được cái huyền thoại giả mà tôi đã phân tích trong “Giải hoặc Trịnh Công Sơn [kỳ 1]”... (...)
12.04.2009
[ÂM NHẠC] ... Bản dịch “Diễm xưa” ra tiếng Nhật là do người Nhật thực hiện. Đây chỉ là phổ lời Nhật cho phù hợp với nhạc chứ không phải là bản dịch nguyên văn. Lời Nhật này được Khánh Ly hát lần đầu tiên tại Nhật năm 1970 tại hội trợ Osaka. Sau đó bài hát được phát vào năm 1978 trong một TV drama của đài NHK... (...)
10.04.2009
[ÂM NHẠC] ... Những thứ huyền thoại này, một phần do chính Trịnh Công Sơn bịa ra, một phần do những người khác bịa ra vì những mục đích khác nhau. Tuy nhiên, chúng lại có tác dụng rất hữu hiệu đến tâm lý đám đông lười suy luận, và khi một chuyện bịa đặt được trang trọng lặp đi lặp lại trên các phương tiện thông tin đại chúng, thì “lộng giả thành chơn”, nó sẽ được đại chúng tin là hoàn toàn có thật... (...)
|
 |
Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ
Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021