Cư dân mạng dạo gần đây chuyền nhau các video clip của một nhóm nhạc Việt Nam đang thử nghiệm một thể loại mới. Dư luận xôn xao tranh cãi. Trong chuyện này ai đúng ai sai?

Phần lớn là những người chống đối, chỉ trích và phỉ nhổ, phán xét đây không phải là âm nhạc và là một sự phá hoại đối với nền âm nhạc hiện thời. Họ dùng rất nhiều từ ngữ nặng nề để bài xích. Tôi còn nghe nhiều người nói, loại nhạc này đứa nào khen chỉ là lũ ngu, hoặc lũ khùng.

Tôi không đồng ý. Có thể hay hoặc không, dễ nghe hay bước đầu phản cảm, nhưng tôi luôn cổ vũ những nỗ lực đổi mới. Kết luận đó không phải là âm nhạc vì nó khác với những cái được xem là âm nhạc, đó là một tâm lý bảo thủ và căm ghét cái mới, không chấp nhận nỗ lực cách tân. Nói theo cùng cách ấy, những thơ tự do gân guốc không mượt mà vần điệu cũng không được xem là thơ, hay body art và graffiti cũng không được xem là hội họa. Tâm lý đè nặng lên khán giả, khiến họ chết chìm trong những truyền thống và định kiến của họ. Nhiều người, trước khi đọc thơ cách tân, cột chặt trong đầu mình những quan niệm bất biến về thơ, chẳng hạn, phải như Thơ Mới, nên họ không có khả năng cởi bỏ những định kiến và tiếp nhận một sự thay đổi. Và dần dà họ đứng yên một chỗ không theo kịp sự vận động của thơ. Tương tự trong trường hợp này, họ mang cùng tâm lý phòng thủ phản ứng gay gắt trước mọi cố gắng sáng tạo để phán xét một thể loại nhạc đang thử nghiệm. Trong cách nhìn của tôi, đây là một nỗ lực đổi mới chưa thành công, hay ít nhất là quá sớm để thuyết phục và tác động, chứ không phải một sự phá hoại như kiểu nhạc của Lê Kiều Như hay Vũ Hà để phải lên án quá nặng nề như cách nhiều người đang làm hiện nay.

Nhưng với những người ca ngợi nhóm nhạc này, nói thật, tôi rất ngờ vực. Rất ngờ vực. Bởi sau khi quan sát, một cách tự nhiên tôi có cảm giác họ cũng không phải thực sự thích dòng nhạc mới ra đó. Mà nó có thể bắt nguồn từ 3 nguyên nhân:

1, nhiều người không dám phát biểu vì sợ bị xem là lạc hậu, cổ hủ hoặc quá hời hợt để hiểu nghệ thuật thực sự, họ hoang mang và quyết định chọn cách ca tụng;

2, họ bị thuyết phục nhiều hơn bởi những phát biểu và tuyên ngôn của nhóm nhạc hơn bản thân phần âm nhạc, một hiện tượng không phải là không phổ biến;

3, họ quá mệt mỏi với sự xuống cấp của dòng nhạc hiện thời cùng những ca sĩ bất tài ẽo ợt lố lăng với scandals và những phát biểu rợn người, họ trông đợi một sự đổi khác và hy vọng có thể tin tưởng vào một dòng nhạc tồn tại độc lập bên cạnh những nhố nhăng kia.

Tuy vậy, tôi phải nói rằng tôi, mặc dù vừa nói những điều trên, vẫn không có thiện cảm với những phát biểu của nhóm nhạc trên. Như đã nói, tôi luôn cổ vũ cho những thể nghiệm mới thay vì an toàn đi theo lối mòn. Nhưng nhóm nhạc này có thể để thời gian minh chứng sự lựa chọn của mình là đúng và thuyết phục người nghe về cái hay và sáng tạo của dòng nhạc họ đang thể nghiệm, bởi mọi sự thể nghiệm đều tung ra như một sự gây hấn với những quan niệm cũ kỹ và sáo mòn, cần thời gian để được công nhận, chứ không nên chặn đứng tất cả bằng những phát biểu phản cảm như ngoa ngôn, rằng bất kỳ ai không thích dòng nhạc của mình đều không am hiểu nghệ thuật và hời hợt, nông cạn, ở trình độ quá thấp kém và không đáng bận tâm. Kiểu như cách một người từng nói với tôi, Marc Levy tôi còn chê thì những người tôi khen không đáng đọc vậy.

Đó là quan điểm của tôi. Còn bạn nghĩ sao?