Nguyễn Quốc Chánh
tiểu sử &  tác phẩm 

Nhà thơ, sinh năm 1958 ở Bạc Liêu, hiện sống tại Sài Gòn.

Tác phẩm:
Ðêm mặt trời mọc (1990, Nxb Trẻ), Khí hậu đồ vật (1997, Nxb Trẻ) và Của căn cước ẩn dụ (2001, talawas), và Ê, tao đây (2005, tự xuất bản, talawas)... Một số bài được Đinh Linh, Nguyễn Hương, Mộng Lan dịch ra tiếng Anh, in trên các tập san The Literary Review, Filing Station Review, New American Writing (số 22 &26), trong tuyển tập thơ Three Vietnamese Poets (Honolulu, Hawaii: TinFish Press, 2001) và website Vietnamlit.org. Đoàn Cầm Thi dịch ra tiếng Pháp, đăng trên website Remue.net; Hồ Phạm Huy Đôn, Phạm Thị Hoài và Michael Sollorz dịch ra tiếng Đức cho buổi đọc thơ của Nguyễn Quốc Chánh và Đinh Linh trong Liên hoan nghệ thuật Đông Nam Á tại Nhà Văn hoá Thế giới, Berlin, 01.10.2005. Và mới đây, một số bài Đinh Linh dịch đăng trên website Almostisland.com.

tác phẩm

88  (thơ) 
[Chủ đề: “Phơi Mình Đề Thơ Đòi Tự Do”] ... Tao không thằng khốn nhưng tao thuộc điều 4 / Tao đồng bào nhưng đừng quên tao chơi dao / Tao không bức tường nhưng tao cục gạch / Tao nhân lọai nhưng ba đời tao chết đói / Tao không hoạn quan nhưng tao đang quốc hội / Tao khẩu hiệu tự do đừng cho tao nô lệ...

Tượng đất nung mừng Xuân  (sổ tay) 
Tôi trộn cái câu chửi trứ danh đó với một vài miếng võ của Siêu Thực và Zen để tạo ra tượng đất nung này. Về kỹ thuật, tôi áp dụng cách người ta làm lu ở Tân Vạn, Biên Hòa — nghĩa là nặn trực tiếp từ đất sét chứ không đúc khuôn thạch cao... (...)

Ra mắt gốm tượng  (sổ tay) 
Vài hình ảnh về buổi ra mắt cuộc triển lãm gốm và tượng vào chiều thứ Sáu 30 tháng 12, 2011... (...)

Phủi Ngụy Bợ Mỹ: Phim “Đường kiến” thôn tính truyện “Đường kiến”  (đối thoại) 
[VĂN NGHỆ & CHÍNH TRỊ] ... Nhân vật chính trong truyện Đường kiến là một anh lính Việt Nam Cộng Hoà, nhưng trong phim Đường kiến, anh lính Việt Nam Cộng Hoà bị xoá, thay vào đó là một anh lính Mỹ. Và tại sao là Mỹ mà không phải Việt Nam Cộng Hoà?...

Cái rực rỡ của tuyệt vọng  (tiểu luận / nhận định) 
[TƯỞNG NIỆM PHẠM CÔNG THIỆN (1941-2011)] ... Tôi đọc ông là đọc cái ngữ điệu của thơ mộng trong phẫn nộ và tuyệt vọng. Ông rất giàu những loại ngữ điệu đó, dù ông viết về bất cứ cái gì. Đối với tôi những ngữ điệu đó là cơ sở của nhân tính và thi tính. Cái nhân tính và thi tính nếu không giáp mặt với tuyệt vọng, nó không có khả năng thu hút. Và nếu cái tuyệt vọng bị cái phẫn nộ nung chảy thì nhân tính và thi tính sẽ rực rỡ. Chữ của Phạm Công Thiện là chữ của cái tuyệt vọng rực rỡ... (...)

Xuống đường  (sổ tay) 
Xuống đường, trong một số trường hợp nào đó, là ngược chiều với lên đường. Và trong một số trường hợp nào đó, lên đường đã biến thành một tai hoạ... Khi tập thơ Đêm mặt trời mọc bị tịch thu năm 1990, tôi đã cảm giác được rằng ngôn ngữ, trong một tình trạng giả trá của nghị quyết và khẩu hiệu, dễ có nguy cơ hụt hơi và tự đánh lừa, nhưng tôi đã cựa quậy tối đa để tránh hai điều đó. Và bây giờ ngôn ngữ của tôi là đất và lửa... (...)

Ngó ngược tháng 4  (thơ) 
[BA MƯƠI LĂM NĂM SAU 30/4] ... 30/4/1975, ba tôi nói, đất nước hoà bình. // Sau này tôi mới biết, hoà bình là cái nhìn không chỉ của một Việt minh dinh tê. Sau hơn 9 năm kháng chiến, rồi dinh tê là nỗi thẹn âm ỉ của một chiến binh thất bại. Thà quyết tử cho tổ quốc quyết sinh, mới là chiến binh thứ thiệt. Còn dinh tê rõ là dởm. Đồ dởm nên mới tưởng 30/4/1975 là ngày hoà bình...

Lòi định mệnh [2]  (thơ) 
... Thử tưởng tượng, một cộng đồng, ngay chiến thắng, đến khi nào mới tỉnh, để thấy, tất cả đều lòi định mệnh. Một định mệnh, của hiện thực đồng bào, một đồng bào, đói, nếu không ăn đạn, ăn may, ăn hại, thì ăn hối lộ và, ăn mày. À, hôm nay, nghe nói, toà án đói, ăn mấy đồng bào xé rào. Trước khi ăn, thế nào cũng có còi, hụ. Một cách còi, ba tình trạng hụ: cấp cứu, tù, và khách chính phủ. Mấy chú, thú cưng trong chuồng, tiếp tục phỉnh nhau: tao hậu hiện đại, mày hoà giải...

Lòi định mệnh [1]  (thơ) 
... Thân là hình dong của ánh sáng được kể bằng máu. Cách mạng vô sản là tướng mạo kinh dị bằng máu được kể bằng thân. Một thân láng o thì không có giới tính. Một thân trưởng thành có hơn một thẹo. Có mười cái thẹo bị nghi lưu manh. Một thân máu me không thể thống nhất. Một thân sạch sẽ bị nghi diễn biến hoà bình. Một thân còn trinh cộng đồng chảy nước. Một thân tẩm ướp cộng đồng trong lăng không ngóc dậy được...

Hoà giải [3]  (thơ) 
... Nói một cách ngất ngây: một khi đã cân bằng nội tạng chắc không cần hoà giải. / Nói một cách tục tĩu: một khi đặt vấn đề hoà giải chắc là đang mắc đái. / Nói một cách trắng trợn: nếu không đủ nước dãi/giải thì đừng mong hoà giải. / Nói một cách dửng dưng: tôi thường hoà giải bằng cách thải vào gốc cây dọc đường...

Hoà giải [2]  (thơ) 
Tưởng có thể hoà giải mà Huỳnh Phú Sổ bị chặt làm đôi. Tưởng có thể hoà giải mà Tạ Thu Thâu bị bắn vỡ ngực. Tưởng có thể hoà giải mà Nguyễn Hải Thần phi lạc sang Tàu. Tưởng có thể hoà giải mà Nguyễn Tường Tam cũng sang Tàu phi lạc. Tưởng có thể hoà giải mà Thụy An tự móc một con mắt. Tưởng có thể hoà giải mà mặt trận phỏng dái giải tán. Tưởng có thể hoà giải mà Thanh Tâm Tuyền 13 năm bóc lịch...

Hoà giải [1]  (thơ) 
Hoà giải có phải là một trạng thái vừa tự đánh lừa vì không chịu nổi tâm lý mặc cảm, vừa tự phụ sở hữu một giá trị nào đó, hoặc phổ quát như tây hoặc đặc thù như An nam mít? / Sự mâu thuẫn giữa phổ quát và đặc thù, giữa lý tưởng đạo đức và cảm xúc vết thương, biến những cuộc gọi là hoà giải thành trò vừa sướt mướt phổ quát, vừa đặc thù dân tộc xôi thịt, kiểu thằng Bờm! ...

Quyền lực, quyền lợi & quyền con người  (đối thoại) 
[VĂN HỌC & CHÍNH TRỊ] ... Một khi quyền lực và quyền lợi thống nhất, như ở Việt Nam, thì quyền con người trở nên bấn loạn. Trong sự bấn loạn của quyền con người, tôi chỉ có một cách vớt vát là thể hiện tối đa quyền từ chối...

Giác ngộ  (thơ) 
... Tôi sáng ra đất nước này kỳ lạ hễ ai yêu nó cũng đều nhũn thành bã / Thà yêu cỏ cây công viên và thần tượng những bãi cứt chó / Cây cỏ làm tươi gió và cứt chó truyền cảm về tự do của dòi bọ / Tôi yêu dòi bọ vì tự do của nó làm sạch cứt chó và trong cả gió / Lũ người hay sỉ nhục nhau bằng ví von với dòi bọ / Trong những phiên tòa cứt chó tôi hãnh diện là trạng sư của dòi bọ...

Giao sinh  (thơ) 
... Lúc thằng làm thơ ngọ ngoạy thì ngôn ngữ đã là nùi lau và công việc kỳ cục của hắn cứ vò cái đống giẻ đó trong bất ổn cho đến khi ra hồn là một thứ ảo giác bảy màu về một cây bông vừa nở một hiện thực man rợ thậm chí một bãi cứt tươi. Giữa ảo và thực là một khoảng giao sinh có thể tích tắc úp hai thân vào nhau hoặc biến một vật một động tác một tình trạng thành biểu tượng...

Xực Trung Hoa  (thơ) 
... Người Tàu khấm khá ăn chân ăn óc ăn dái ăn thai / Người Tàu bần cùng ăn lá khô gỗ mục thậm chí ăn đất / Người Việt rủng rỉnh cũng chân cũng óc cũng dái cũng thai / Người Việt khốn khổ cóc nhái thằn lằn rắn mối ăn qua ngày / (Nghe nói người Việt hồi 1946 ăn lại hạt bắp từ cứt người khác)...

Cổ phần dân tộc & thị trường quyền lực  (đối thoại) 
[CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI] ... Giữa Đảng CSVN và dân tộc hiện là tình trạng đồng sàng dị mộng. Cả hai cùng sàng thủ lợi từ thị trường hàng hóa, nhưng mộng thì mỗi đàng một ngả, chủng loài đảng viên muốn độc quyền chính trị, chủng loài quần chúng chắc muốn tùm lum. Cho nên quyền lực của Đảng CSVN vẫn cứ là thứ quyền lực rút ruột quyền lợi dân tộc...

Giả thuyết chiếc lưỡi bò  (thơ) 
... Riêng cái địt của loài bò thôi cũng sẽ làm 10% băng từ hàng ngàn năm tan biến và chừng 1% chen chúc và mòn mỏi và bất lực sẽ chìm xuống biển và lại thêm chiếc lưỡi bò giả thuyết xanh lè viền đỏ từ vùng nam Trung Hoa xuất hiện và khi nó liếm thì một diện tích biển khoảng 1 triệu km vuông trôi vào bụng và hãy thử hình dung sau đó loài bò sẽ làm gì làm gì... lại địt...

!!!=>  (thơ) 
Thơ hình ảnh về 30/4/1975 và 14/3/1988...

Óc-Khựa Đại Cáo  (thơ) 
Theo nhịp hô hấp những thân cây, có 3 thứ tôi nhợn nhất: trường học, bệnh viện, nhà tù. Nhìn bằng mắt cú vọ bắt mồi trong đêm, tôi giống một thằng mù, một con bịnh, một tên tù. Bạo lực lịch sử khiến một số chữ tôi không bao giờ hiểu nghĩa: Bản Sắc, Thống Nhất, Độc Lập...

Công thức cho chuyện này  (thơ) 
Quá khứ là loài ký sinh đường ruột, gây suy nhược. Mỗi khi tưởng tượng ông nội chết trong tù thực dân, tôi thủ dâm. Giấc mơ ba đời của sán xơ mít: phất cờ trong óc trên nóc dinh Độc Lập. Mỗi khi nhớ lời bố về chín năm kháng chiến, tôi muốn tự bú cặc...

Tao là đứa bé ngoẻo trên lưng Linda Lê  (thơ) 
... Một người (mắt hãy còn xanh, môi và răng tươi thắm), nói: Có 3 thứ không thể kết hợp với nhau nổi. Đó là: Thông minh, lương thiện & cộng sản. // Một người thông minh & lương thiện thì không thể cộng sản, / Một người thông minh mà cộng sản thì không thể lương thiện, & / Một người lương thiện mà cộng sản thì chắc chắn không thông minh...

Ðính chính Nguyễn Viện  (đối thoại) 
[CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI] ... Trong bài thơ “Tao là đứa bé ngoẻo trên lưng Linda Lê”, tôi viết: Một người thông minh & lương thiện thì không thể cộng sản, / Một người thông minh mà cộng sản thì không thể lương thiện, & / Một người lương thiện mà cộng sản thì chắc chắn không thông minh...

Mày tiêu rồi  (thơ) 
... Biển Cần Giờ nước dâng khi hàng không mẫu hạm Trung Quốc rời bến, muối trong máu không lọc sạch chữ, thân thể bị động ăn mòn ký tự, văn bản gà mờ vừa mở đã ngáp, giác quan khoác lác bữa nay ăn mày...

Với Nhon  (thơ) 
Nhon kể mới đi chơi San Fransico về. Ở đó bảo tàng nghệ thuật dấy lên cái khổ của bảo tàng cách mạng. Thì ra ăn mày tiếp thị ngộ hơn ăn mày năn nỉ. Trong tình thế kẻ lạ hễ đúng là sai nghe có vẻ chí lý. Kìa, họ khoe “minh triết Việt Nam” ầm ĩ, nhưng có thể tìm nó ở đâu nếu không nhìn vào cái đít chai con khỉ...

Ồ, Obama  (thơ) 
... Chính trị ở đâu? Ở giếng dầu? Ở cơ cấu tả hữư? Hay ở trên đầu thiên hạ? / Có lẽ chính trị đáng giá là tạo ra cảm hứng về một cơ hội cho tất cả. // Từ Obama hiện ra một quá khứ ám ảnh của lịch sử có những khúc quành / Ánh lên sự sống...

Từ Trái Lạ  (thơ) 
... Đánh bom tự sát là tình trạng bi đát của điều 4 hiến pháp. Trả nợ quá khứ là lịch sử của kinh tế úp, xài ngày mai từ hôm nay là rủi ro của kinh tế mở, vừa úp vừa mở là mánh lới của thằng dơ. Quần chúng hay nhân dân chỉ là cái lùm ẩn náu của loài thú ăn thịt. Sống sót là khả năng chạy thoát các khẩu hiệu và khái niệm. Truyền thống chống lai căng là hậu quả của một làng không có cầu tiêu...

Cặc đương thời  (thơ) 
[VIẾT CHO HOÀNG SA & TRƯỜNG SA] ... Đạo đức cặc phải là cặc cứng sau khi lồn nứng. Nhưng chính trị cặc lại là cặc xìu ngay khi Trung Quốc hù nứng. Nhưng nghệ thuật cặc lại là cặc nứng đồng thời với công chúng nứng. Nhưng trí thức cặc lại là cặc lúc lắc chủ thể từ xìu sang nứng. Và ngày mai lại biểu tình nứng. Khi cặc đảng cộng sản Trung Quốc cứng thì cặc đảng cộng sản Việt Nam xìu. Vì hai đảng cùng một bìu...

Dân tộc đương thời  (thơ) 
[VIẾT CHO HOÀNG SA & TRƯỜNG SA] Tôi không nghĩ mình còn dân tộc. Mặc dù tôi có một vài ngàn mét vuông đất. Tôi không nghĩ mình còn dân tộc. Vì đất không đủ để định tính một dân tộc. Chỉ có thể tạo ra những liên doanh lợi nhuận và quyền lực. Tôi không nghĩ mình còn dân tộc...

Hoàng & trường sa (hành) đương thời  (thơ) 
[VIẾT CHO HOÀNG SA & TRƯỜNG SA] ... Thôi Hoàng & Trường Sa ơi, “ngày mai sỏi đá cũng còn có nhau” mà, hãy tự “ru đời đi nhé” ...

Tai nạn đương thời  (thơ) 
Đó là cảnh khắp nơi. Cái chết trong mỗi người. Sợ và chìm vào tăm tối. Sự dã man dàn hàng ngang. Chặt! Chặt! Chặt! Cái con cặc!...

Tình trạng đương thời  (thơ) 
... Bữa nay trời ui ui, cà phê âm ấm, lòng đất bất an dung nham sắp bạo động. Ngôn ngữ bất tín rồi, chỉ còn bất bình, bất lực, tuột dốc, bẹp dí, làm tôi, đánh đĩ, chửi thề...

3 triệu cách đương thời  (thơ) 
Một đứa là một người. Hai đứa là một đôi. Ba đứa trở lên là một nồi cám lợn. Ba triệu đứa, hiển nhiên là một tội. Tám mươi triệu đứa là tám mươi triệu củ khoai sùng. Một đứa là một ngợm...

Ý niệm đương thời  (thơ) 
... Tình trạng biến một con lợn lòi thành đống thịt có thể là sự khám phá, nhưng ăn mãi một xác chết thì chắc không phải là một ý niệm. Nhưng biến một con chuột thối hay cứt thành sự sống của dòng họ nhà dòi thì lại là một ý niệm khó khăn...

Một ngày đàng một sàng khôn  (sổ tay) 
Xưa Cao Bá Quát mới tới Tân Gia Ba đã tức khí mắng thơ rồi (Giật mình khi ở xó nhà/ Văn chương chữ nghĩa khéo là trò chơi) . Và sau khi ở Tân Gia Ba về, chả uất khí thành con người khác... (...)

Phỏng vấn chéo có phụ lục hình sex  (thơ) 
Tuần trước, tờ An ninh thế giới hốt hoảng vì một gã 50, có vợ bị hàng xóm cắm sừng, sợ mất danh hiệu Gia đình văn hoá mới, gã, nhờ thằng con 20 làm thịt tình địch, kết quả, thằng 20 bị xử tử, thằng 50 nhờ có thành tích xây dựng Gia đình văn hoá mới, tạm thời vô tội...

Thơ hỗn gửi Đổng tiên sinh  (thơ) 
Khi đọc "So sánh Truyện Kim Vân Kiều Trung Quốc và Việt Nam" của ông, tôi manh tâm mấy dòng bạo động và sực nhớ truyền thống tào lao: mắc cỡ cho cái gọi là học giả, nghiên cứu, phê bình Việt Nam từ 200 năm nay vẫn chưa có cú minh bạch nào về trường hợp xập xí ngầu giữa Nguyễn Du & Thanh Tâm Tài Nhân...

Cải chính về cái ta bù bu (tabu)  (thơ) 
... Người ta vẫn hát Sài Gòn đẹp lắm, Sài Gòn ơi, Sài Gòn ơi thật nhí nhảnh, nhưng Sài Gòn ơi, mầy cũng là cải lương thôi, mầy chìm xuồng rồi! Thà mầy chết mẹ cho xong...

Đụ vỡ sọ  (thơ) 
Đinh Linh viết “Vesicle” là chữ đẹp nhất trong Anh ngữ. Nhưng có tới 3 chữ đẹp nhất (ít được viết) trong tiếng Việt:...

Phối hợp giữa “Trăng trối” của Thấm Vân với thành phần độc tấu liên doanh hậu Cộng sản  (thơ) 
Ừ, chị ta là thế hệ @. (Lịch sử đang khòm lưng nhưng đáy vẫn rậm lông). Khai sanh chị ta là ngày 30/4/75. Vì thế chị ta là đứa con sắp vãn của Sài Gòn giải phóng...

Trong cái toàn trị ai (kiểu gì) rồi cũng bị nghi  (thơ) 
Hắn có tướng tinh của một con khỉ. Hắn là phần mảnh của thời toàn trị. Hắn không văng nổi đến Huê Kỳ. Hắn rớt vào cái vũng vô vi. Vận tốc trung bình của hắn chừng 30 km. Chính trị của hắn là không ăn mặn...

Hội chứng răng, hàm, mặt & thói tự tôn nhai chữ, xoắn câu  (thơ) 
Hắn có nhu cầu soi. Soi kiếng và soi mói. Hắn dành 90 phút soi mỗi ngày. Soi kiếng để nhập 36 chước tự tôn của bầy dê phương bắc, và soi mói để luyện 35 cách thủ dâm của đàn gia cầm phương nam. Ngoài kinh nghiệm nhai chữ, xoắn câu, hắn còn biệt tài trông gà hóa cuốc...

Tai nạn của những người có âm hộ trên đầu  (thơ) 
Môi chị ta là của Angelina Joli. Và nhan sắc của Jolie là dám giỡn mặt tử thần, nhưng chị ta sợ rắn. Chị ta hay thắc mắc về số phận thằn lằn, chứ không phải ngày 30/4 đại thắng...

Chè Tàu, thuốc lào & giấc mơ Nô Beo  (thơ) 
Hắn đã kể 79 câu chuyện huyên náo về máu. Mỗi máu một mùa xuân. Con nít và bô lão đều giật mình. Và hắn cũng rứa. Hắn luôn phập phòng với 3 nỗi sợ: đói, ma và quyền lực của trái ớt đỏ...

Những công dân toàn cầu bị kẹt đạn ở hẻm 47  (thơ) 
Chúng tôi là những công dân toàn cầu, bởi đứa nào cũng có tóc, răng, một vài đứa còn bày trò nuôi râu, bày đặt trọc đầu và hầu hết đều lủng lẳng điện thoại. Chúng tôi cực kỳ thính mũi, nhất là đánh hơi các loại mùi thúi...

Lịch sử tầy huầy của những kẻ sống là ma & chết để lại da tắc kè  (thơ) 
Bá Thọ (thuộc phe bá cháy, cháy là phải chạy, không kịp là phỏng dái, nói lái là giải phóng) vừa phảy một vụ liên văn bản Hàng VN Chất Lượng Cao...

Tường lửa & trận mưa rung cây nhác khỉ  (thơ) 
Theo tập quán rừng rú (muôn thú nháo nhào), / Tụi tao là đám khỉ gió (khỉ ho thì cò gáy). / Theo truyền thống mất dạy (ném đá dấu tay), / Tụi mày là lũ rung cây (động thổ thì khỉ nhảy)...

Từ email của già Gaxia Macket  (thơ) 
Tối qua sình bụng mơ thấy lợn chạy ra đường. / Sáng nay nhận được email của già Gaxia Macket. / Lợn miền Macondo tranh nhau từ Thảo Cầm Viên đến Dinh Thống Nhất…

Hai lần uốn lưỡi, một lần thở phào  (thơ) 
Tao là cái thoi thóp chình ình trên thớt- / đụ má tụi mày cứ không ngớt mài dao!...

Phỉnh  (thơ) 
Để giết chuột, không gì bằng keo diệt chuột của công nghệ sinh học Việt Nam. / Để giết bọn văn nghệ, không gì bằng lùa chúng vào Hội Nhà Văn Việt Nam...

Ở đâu tao không biết, nhưng ở đây phải khác  (thơ) 

Hậu, hậu, nhưng không phải là hậu…  (thơ) 

Đốn cây trồng người  (thơ) 

Tai vách mạch ngầm  (thơ) 

Chạy trước  (thơ) 

Ba bài thơ  (thơ) 

Tao không phải là lợn  (thơ) 

Lý lịch xẻ dọc  (thơ) 

Thi Pháp Truyền Thống hay Cộng Đồng Tứ Khoái  (thơ) 

L(M)ƯU M(L)ANH  (thơ) 

Những ý nghĩ rời  (thơ) 

Giữa truyền thống chạy rong & thủ đoạn phủ sóng  (thơ) 

Triển lãm bản địa  (thơ) 

Cơn mê đầm lầy  (thơ) 

Những Mối Quan Hệ  (thơ) 

Trong Cuống Họng Của Rừng  (thơ) 

Sân khấu quay  (thơ) 

Mặt Nạ, Mặt Thật  (thơ) 

Chiêm bao  (thơ) 

Ngày Áp Thấp  (thơ) 


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021