thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Khẩu hiệu | Gió đêm | Chiều tháng chín trong một doanh trại bỏ hoang | Chuyện trò với một người Pháp | Tự do

Bản dịch Hoàng Ngọc Biên
 
 
ADAM ZAGAJEWSKI
(1945~)
 
 

Khẩu hiệu

 
Hãy nhìn đi, đời bạn chỉ là chút dầu
của một ngọn đèn chong loanh quanh
có ngọn lửa xanh của đất nước bạn. Xứ sở này:
sự suy sụp sẽ lấy đi tuổi trẻ của bạn
để đem làm khẩu hiệu. Nó sẽ lấy
niềm vui của bạn và trả lại bạn nỗi buồn. Xứ sở này:
chiếc đồng hồ treo đánh vỡ, dải dây đen, xứ sở này
nơi người ta bắt linh hồn chịu phạt
trong khi thể xác không thuộc về ai cả,
bởi cái chết đã được trả trước và sẽ đến,
đến quá sớm, vào buổi bình minh, trán cúi thấp,
quá sớm, những đám mây buổi sớm mai, quá sớm,
lời cầu nguyện, nụ hôn; các cậu bé không chống cự
sẽ gục ngã quá sớm và thay vào chỗ hoa lan
và thanh lương trà tháng chín, là sương mù lạnh buốt,
sự dối trá của những lời an ủi, và rượu vodka
thay vào chỗ địa ngục.
 
 
 

Gió đêm

 
Gió nổi lên giữa đêm,
ngọn gió non, giận dữ,
rượu vang sủi bọt, ông hoàng phương Đông.
Tiếng vang nó không nghe rõ, với giọng
ngôn ngữ sống và chết.
Những lời chửi rủa Babylon quay cuồng trong gió,
chuông Byzance ngân từng hồi.
Dưới những cơn tạt trịch thượng, cây cối
ngoan ngoãn rạp mình,
rung các khung cửa căn lều mong manh của ta.
Chúng ta nghe những tiếng nói kia, nghe
lơ lửng, và, chẳng hiểu gì nhiều,
chúng ta quay ra ngủ, và yêu đương trở lại.
 
 
 

Chiều tháng chín trong một doanh trại bỏ hoang

 
Mặt trời, mặt trời vạm vỡ tháng chín,
mặt trời mùa gặt và cánh đồng rơm rạ,
đứng bóng trên đầu ta
và trên doanh trại bỏ hoang.
Im lặng
đóng ngoài doanh trại nơi xưa kia người ta
hò hét mệnh lệnh;
im lặng, không phải
binh lính; trong bệnh xá
im lặng, không có tiếng rên rỉ
của bệnh nhân.
Cỏ trong sân mọc cao
cần phải cắt tỉa.
Im lặng ngự trị nơi xưa kia đám
tân binh đầu cạo xanh nhẵn khóc.
Trong ta cũng thế, im lặng,
không còn là tuyệt vọng.
Một con gà trống đen, ngọn cờ màu máu nóng
chạy dọc theo lối mòn.
Mùa thu nhạt dần,
chiến tranh tắt lịm.
 
 
 

Chuyện trò với một người Pháp

 
Một đất nước tự do, cái ấy chẳng có gì ghê gớm.
Một chiều chủ nhật trong trẻo, từ các cửa sổ
lọt ra ngoài khúc nhạc chuyện trò, Chopin.
Bình minh thứ sáu, người ta nghe những tiếng búa
khô khốc, những tiếng chế giễu và chửi thề
của các người thợ. Một đất nước tự do, chẳng có gì
ghê gớm. Chẳng hơn gì trên núi,
một dòng nước chảy giữa hai bờ đá tảng.
 
 
 

Tự do

 
Tự do là gì? các triết gia hỏi.
Tôi cũng thế, tôi tự hỏi; có lúc tôi nhất quyết
rằng nó có nghĩa là sự tự do được bảo đảm
trước quyền lực của Nhà nước, có lúc
tôi lại nhấn mạnh đó chính là sức mạnh của niềm tin,
quyền tối cao của tinh thần
và sự trung thành với thiên hướng của chính ta.
Thế nhưng ngay cả khi tôi lúng túng định nghĩa
thực chất của tự do
thì tôi lại biết rõ ràng đầy đủ ý nghĩa
của nô lệ.
 
 
-----------------------------
"Khẩu hiệu" & "Chuyện trò với một người Pháp" ("Mot d’ordre" & "Je bavardais avec un Français"): Adam Zagajewski, Palissade. Marronniers. Liseron. Dieu, bản Pháp ngữ của Maya Wodecka & Claude Durand (Librairie Arthème Fayard, Poésie Fayard, 1989); "Gió đêm" & "Chiều tháng chín trong một doanh trại bỏ hoang" ("Wind at Night" & "September Afternoon in the Abandoned Barracks"): Adam Zagajewski, Canvas, bản Anh ngữ của Renata Gorczynski, Benjamin Ivry & C.K. Williams (Farrar Straus Giroux / New York, 1991); "Tự do" ("Freedom"), trong Postwar Polish Poetry - New, Expanded Edition, Czeslaw Milosz tuyển chọn và biên tập (University of California Press, 1965, 1983)
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021