thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
CON RÙA BÒ NGANG MẶT ĐẤT [10 / chương cuối]

 

 

CON RÙA BÒ NGANG MẶT ĐẤT

Đã đăng: [1] - [2] - [3] - [4]
[5] - [6] - [7] - [8] - [9]

 

10.

 

Chuyện đã lâu hay chỉ mới đây thôi? Ta tự hỏi như vậy, nhưng không thể trả lời.

Ta nằm dưới chân một cái tháp cao gần 20 mét, giữa cái hồ nhỏ được xây bằng xi-măng, người ta gọi là hồ Con Rùa. Ở đây, người ta không gọi ta là “Cụ” như ngoài kia, mà họ gọi ta là “con” - Con Rùa. Thân thể ta là một khối đồng, trên lưng đội một tấm bia cao, to và nặng, cổ nghểnh nhìn về phía ngôi nhà thờ Đức Bà màu gạch đỏ.

Có hai cách để nhìn cái tháp này: một là nhìn từ trên xuống, nó có hình thanh kiếm có chuôi kiếm cắm phập xuống đất; hai là nhìn từ dưới lên, nó là một cánh tay vươn thẳng lên trời, bàn tay xoè ra có nhiều ngón như một đài hoa.

Đây là khu giao lộ, ban đầu được đặt tên là Công Trường Chiến Sĩ Tự Do, sau thì đổi tên thành Công Trường Quốc Tế, nhưng dân gian chỉ gọi theo sự hiện diện của ta ở đó, là hồ Con Rùa.

Khi Nguyễn Văn Thiệu lên làm tổng thống nửa phần đất nước phía Nam, ông mời một thầy phong thuỷ nổi tiếng người Việt gốc Hoa đến coi thế đất của dinh Độc Lập, nơi ông ở sau khi thay cho vị tổng thống của nền Đệ nhất Cộng Hoà, Ngô Đình Diệm. Tay thầy phong thuỷ cho rằng vị trí của dinh này có long mạch ở bên trong khuôn viên, là đầu của một con rồng. Tay thầy phong thuỷ nói thêm, long thủ nằm tại dinh Độc Lập, còn long vĩ thì ở Công Trường Chiến Sĩ; con rồng này sẽ giúp mệnh của tổng thống phát hưng vượng, tuy nhiên do đuôi rồng thường hay vùng vẫy nên e rằng nghiệp lớn không vững bền. Thấy vị tổng thống lo ngại, sau một thời gian nghiên cứu, tay thầy phong thuỷ đề nghị phải yểm bùa bằng cách đúc một con rùa lớn để đè trấn, giữ cho đuôi rồng không giãy cựa nữa thì cơ nghiệp mới được lâu dài, và phải xây thêm cái tháp cao như hình tượng một thanh gươm cắm xuống hồ nước để giữ chặt đuôi rồng lại. Nghe lời hắn, họ đúc hình ta bằng đồng khối, to và nặng, để trấn đuôi rồng, trên mai dựng một tấm bia cao. Ngẫm lại chuyện này, ta căm ghét rồng vô cùng; qua từng giai đoạn, đời ta luôn có sự liên hệ với một con rồng khốn kiếp nào đó.

Ta hiện diện khắp nơi và mọi thời điểm. Ta không chỉ ngẫu nhiên bò ngang mặt đất, mà ta bò ngang qua lịch sử của đất nước này, cái lịch sử không được tính theo chiều dọc của thời gian, nhưng được cắt ngang từng lát. Ta nhập hồn vào tượng đồng.

 

*

 

Đêm ấy, mưa nhỏ. Từng cơn ngắn lướt thướt kéo qua những con phố. Từ trên cái đài cao nhìn về phía trung tâm thành phố, ta chỉ thấy một màn bụi nước mỏng, mờ mờ giăng.

Mấy ngày nay lính trận tràn về thành phố từ nhiều ngả, ô hợp và hoảng loạn. Từng đoàn xe GMC đổ lính xuống trấn đóng ở trung tâm, dinh Độc Lập, chợ Bến Thành, ra đến các quận nội thành và cả ngoại ô. Tiếng súng càng lúc càng dày, dồn dập hơn từ hướng phi trường, xa xa có lẫn cả tiếng bom ình oàng như tiếng sấm.

Khí quyển nặng nề và u ám. Ta biết đó là điềm báo cho sự kết thúc của thể chế, mở đầu cho một giai đoạn lịch sử khác. Tiếng súng kháng cự của quân miền Nam yếu dần. Vài toán lính cuối cùng rút lui khỏi khu vực, họ vừa chạy vừa ném bỏ lại mọi thứ súng ống, quân trang.

Ta hất tấm bia trên lưng văng ùm xuống lòng hồ cạn, nước bắn lên tung toé, rồi ta bò ra phố, về hướng trung tâm. Ta bò thật chậm. Trên đường đầy những áo quần lính, giày trận, ba-lô bị vất lại nằm la liệt ngổn ngang. Thỉnh thoảng có cả xác người bị trúng đạn chưa được dọn đi, máu loang ra giữa lộ.

Hai người thanh niên, một nam một nữ, chạy chiếc Honda từ đằng xa lại. Chiếc xe không thể len lỏi được giữa lòng đường đầy chướng ngại vật. Bánh trước vướng vào một chiếc giày, người con trai không giữ được tay lái, loạng choạng rồi cả hai cùng ngã lăn ra đường. Anh ta gượng đứng dậy, vất chiếc xe, đỡ người con gái lên, rồi cả hai cuồng cuồng dìu nhau, vừa đi vừa chạy về cuối góc phố. Bỗng nhiên cô gái quỵ xuống. Lưng áo dài trắng của cô loang dần màu máu đỏ thẫm như một đóa hoa bung nở thật nhanh. Cô gái lịm đi, co giật nhẹ theo từng cái nấc của hơi thở cuối. Người thanh niên bàng hoàng trong giây lát không biết phải làm gì, rồi anh cuống cuồng bồng cô lên đi ngược về hướng hồ, vừa đi vừa kêu cứu nhưng không một ai dừng lại giúp; mọi người như đang chìm sâu vào một cơn mê muội vô thức, vừa hối hả, vừa vật vờ. Đuối sức, anh đặt thân cô lên chiếc ghế đá rồi ngồi xuống vệ đất cạnh bên.

Một chiếc xe tăng từ hướng Sở Thú rú chạy về phía trung tâm. Trên pháo tháp, khẩu đại liên gãy gập chúi mũi xuống đất, người xạ thủ là một cái xác bị đạn cắt mất đầu. Cái xác nảy tưng, hai cánh tay dang xoải ra, vung lên rồi đập xuống theo nhịp xe dằn xóc khi cán lên những vật cản trên mặt đường, như một vũ công đang múa một vũ điệu ngớ ngẩn kỳ dị.

Ta bò vào công viên trước mặt dinh Độc Lập, nép mình bên gốc cây to cách cánh cổng dinh chừng 20 mét. Ngọn thánh giá trên nóc nhà thờ nhoà trong mưa. Tiếng xích sắt của đoàn xe tăng của Bắc quân rì rầm tiến gần lại.

Mặt đất rung lên theo tiếng gầm rú của đoàn xe. Chiếc xe tăng đầu tiên chạy đến trước cánh cổng khép hờ thì dừng lại, có vẻ như những người lính trong xe chưa quyết định được phải làm gì. Vài người lính nhảy xuống. Một người trong bọn họ vẫy tay ra hiệu, chiếc xe hung hãn chồm lên húc mạnh, cánh cổng sắt bung ra, từ từ đổ sầm xuống như trong một đoạn phim chiếu chậm. Chiếc xe cán lên cánh cổng, lao vào bên trong sân, những chiếc còn lại chia nhau lao theo, dàn đội hình bao quanh khu vực.

Một vật bằng kim loại văng ra, rơi xuống bên gốc cây. Cái tay nắm của cánh cổng dinh. Ta bò ra, cắn nó vào miệng, vị kim loại lạnh, và tanh. Nhiều tràng đạn bắn lên trời, cành lá trên ngọn cây rơi lả tả. Ta tha cái tay nắm bò về hồ.

Từng đoàn người túa ra đường với các mục đích khác nhau. Kẻ phất cờ đón mừng, tung hô bên chiến thắng, kẻ vội vã chạy ra bến tàu cho kịp chuyến cuối vượt thoát ra biển. Ta thả cái tay nắm cổng xuống lòng hồ.

Người thanh niên vẫn còn ngồi đó, hai vai thu lại, đầu gục xuống, tay nắm tay xác người con gái nằm vắt vẻo trên ghế, máu từ lưng cô vẫn chảy nhỏ giọt xuống đất. Anh ngẩng lên ngó ta, ánh mắt dửng dưng, thất thần, như không thấy gì.

Sau đêm đó, hình ảnh ta dần dần phai nhoà khỏi trí nhớ mọi người, tuy nhiên ta biết, mình vẫn còn hiện diện đâu đó trong trí nhớ mờ mịt của một kẻ duy nhất: một con người đang mất trí.

 

*

 

Đó là thời rất nhiều người điên xuất hiện trong thành phố.

Bao giờ cũng vậy, sau một cuộc chiến tàn khốc thì lúc giao thời là thời của bọn điên và những kẻ đang còn say máu, thời thánh thần vắng mặt và mạng người thì rẻ rúng bèo bọt. Người điên quá nhiều, đi đâu cũng gặp. Người điên có tính khí hung dữ thì nhiều hơn những người điên lành. Người trần truồng tồng ngồng đi ngoài phố là chuyện rất thường. Chắc hẳn vì bị tác động khủng khiếp do thay đổi của hoàn cảnh sống nên ai cũng có lúc vượt qua ngưỡng của sự tỉnh táo; có người vượt ngưỡng rồi từ từ lấy lại được thăng bằng, có người thật sự muốn chìm hẳn vào cõi mơ hồ để khỏi phải chứng kiến và đối đầu với thực tại.

Chính quyền mới không biết phải xử lý như thế nào, không còn biết nhốt người điên vào đâu; mọi bệnh viện tâm thần đều quá tải và thiếu nhân lực quản lý. Chuyện của người tỉnh chưa giải quyết xong thì ai rỗi công lo cho người điên.

Một người đàn ông khật khùng xuất hiện ở trung tâm thành phố. Không ai biết nhà cửa của ông ở đâu. Ông đi ngất ngưởng, không nhìn ai, không quan tâm đến mọi chuyện chung quanh, miệng lảm nhảm những lời vô nghĩa, trên vai luôn vác một cái radio — lúc này nhiều người gọi nó là cái “đài”, một thứ hàng hiếm và xa xỉ. Cái radio hư cũ, không phát ra tiếng, nhìn kỹ thì thấy đó chỉ là cái vỏ máy; ông vác đi để cho có vậy thôi. Những người bán hàng rong quanh đó gọi ông là “ông khùng ra-đi-ô”.

Có khi “ông khùng ra-đi-ô” đóng vai một ca sĩ, giả vờ hát thay cho cái máy. Có khi ông như một giáo sĩ đang thì thầm cầu nguyện hay trò chuyện với nó. Khi mệt thì ông ngồi xuống bên ghế đá trong nhiều giờ liền, rồi lẳng lặng đi mất lúc nào không ai hay.

Có những chiều người ta thấy ông lang thang ở trước nhà thờ Đức Bà, rồi đứng lại, bỏ cái radio xuống đất, ngước lên ngọn thánh giá ở lưng chừng trời, rồi nhắm nghiền mắt, hai tay dang ra, tóc xoã dài phất phơ, môi thành kính thì thầm cầu nguyện. Nét mặt ông u buồn, lặng lẽ, chìm đắm trong thế giới xa xôi.

Lần cuối cùng ông xuất hiện là vào một buổi hoàng hôn.

Buổi chiều ấy, một chiếc xe gắn máy chở kiện hàng sida [#] chạy ngang, bất ngờ nổ lốp, người lái xe loạng choạng ngã xuống bên bờ hồ, và ngồi dậy xuýt xoa vì đau. Kiện hàng sút dây cột, bung ra. Bất ngờ một cơn gió thổi ào tới, hàng trăm mảnh quần lót phụ nữ đủ màu rực rỡ xổ tung ra rồi bay lên thành một đàn bướm lạ chấp chới đáp xuống trần gian.

Ông khùng choàng tỉnh. Ông đặt cái radio lên băng ghế đá rồi chạy phăng phăng đuổi theo những mảnh vải nhẹ tênh đang bay lượn phất phới ngược xuôi, vừa chạy đuổi vừa hò reo vui sướng như một đứa trẻ đang vui đùa trong lúc cao hứng. Ông nhặt được vài mảnh. Nhặt được mảnh nào ông liền dừng lại, đưa lên ngang tầm mắt ngắm nghía giây lát, rồi thận trọng vuốt thẳng ra, giắt vào cạp quần hay vào quanh cổ áo rồi chạy đuổi tiếp mảnh khác, khi hai nơi đó đã không còn giắt thêm được nữa thì ông cởi nút áo ngực, nhẹ nhàng nhét chúng vào, trông ông như một chùm hoa lộng lẫy đủ màu đang chuyển động.

Một lúc sau, mặc kệ hàng xe đạp đang hối hả chen nhau trong giờ tan sở, ông khùng chạy băng qua đường để đuổi theo một mảnh màu đỏ. Mảnh vải gặp gió bay cao lên mãi, xoay xoay, nhỏ dần nhỏ dần thành một dấu chấm bé tí rồi vướng lại trên ngọn cây.

Ông khùng khựng lại, dang hai tay ra như những khi đứng cầu nguyện, thẫn thờ ngó lên trời cao. Người chủ của kiện hàng chạy đến định phân trần lấy lại đồ của mình, nhưng khi thấy ông trong trạng thái xuất thần lạ lùng, thì anh ta đổi ý, chỉ đứng nhìn ông như những người hiếu kỳ khác đang dần tụ lại chung quanh. Vài đứa trẻ đi học về, thấy lạ, liền tham gia vào trò chơi mới, đứng sắp thành hàng dọc sau lưng ông khùng. Chúng đứng yên lặng, cố giữ nét mặt thành kính, hai tay cũng dang ra trong một nghi thức kỳ dị cho tới khi trời chìm dần vào tối.

Khuya hôm đó, một tiếng nổ lớn làm rung chuyển khu trung tâm thành phố. Thân thể bằng đồng của ta bay tung lên trời, tan tành, tấm bia vỡ ra thành hàng nghìn mảnh. Sau này người ta cho rằng trong cái radio của ông khùng là một quả bom.

Từ đó, ta biến mất hẳn, chỉ còn chút tăm tích trong những trang sách cũ và trí nhớ của những người lớn tuổi.

 

*

 

KẾT

Tôi viết văn, như một trò thể dục trí óc.

Tôi tình cờ nhặt được chiếc mai rùa to bằng cái nồi cơm ở sau bếp một quán nhậu ven bãi biển. Giữa mai có một vết vỡ, bằng ba ngón tay. Thấy ngồ ngộ, tôi mang về, cái mai vẫn còn bốc mùi tanh. Không biết dùng nó vào việc gì, nhưng cũng không muốn vất bỏ đi, tôi treo nó lên cành cây thấp ngoài sân.

Tôi tưởng tượng ra toàn bộ những câu chuyện trên đây là do chiếc mai kể lại với tôi trong nhiều đêm. Tôi hoá thân thành con rùa. Nó kể bằng tiếng gió. Khi gió thổi qua là lúc nó thì thầm với tôi, chỉ mình tôi nghe được.

Tôi viết những điều hư huyễn, nhưng chả sao, chẳng có gì quan trọng. Vì, tôi nghĩ, chẳng ai đi tìm sự thật ở đây, tốt nhất là xem như bạn đang nghe một cô hầu đồng nhập vai thần rùa, múa hát và nói nhảm, trong một buổi cúng ở đình.

Đừng cho rằng tôi xuyên tạc lịch sử. Nói vậy là sang cho tôi lắm, nhưng không đúng; vì, chúng ta làm gì có một lịch sử sạch sẽ, tinh tuyền, trung thực để mà xuyên tạc. Và, như tôi vừa nói trên kia, tôi hoàn toàn không có ý định thuyết phục người đọc tin những dữ kiện trong truyện là sự thật; tuy nhiên, con rùa đã bò ngang mặt đất, rồi biến mất, không tăm tích.

 

Viết xong tại Sài Gòn, 30/08/2011; đọc và sửa lại tại Dallas, 02/2016.

 

_________________________

[#]Hàng sida là những món quần áo cũ do các nước phương Tây viện trợ cho Campuchia, rồi các đám lái buôn người Việt qua mua lại từng bành lớn, hỗn hợp đủ loại, mang về bán cho dân nghèo.

 

 

-----------------------------

 


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021