NHỊP BƯỚC

1.

Ông hẹn với cô, đến sáu mươi tuổi sẽ tìm gặp và xin cưới cô. Khi cô hỏi, sao phải đợi đến sáu mươi, ông lúng túng.

2.

Trong mạch máu của ông, vẫn còn luân chuyển tiềm tàng một dòng huyết thống, di truyền từ tổ tiên là những người dân làng xa xưa - cả đời giấu mình sau rặng tre xanh, hoặc ẩn náu dưới chân một con đê đất.

Ông chỉ quanh quẩn sống trong phạm vi một góc phố suốt từ thuở còn nằm nôi, đến khi thắt cà-vạt ngồi trong một văn phòng có gắn máy lạnh ở trung tâm thành phố. Mọi sự diễn ra bình thường, như chiếc máy chiếu phim cũ kỹ, nhấp nháy soi lên màn ảnh những thước phim êm ả.

Bỗng, cái nửa kia bỏ ông ra đi, ông mới cảm thấy góc phố ấy hoang liêu cô quạnh quá .

Thế giới bây giờ có vẻ rộng lớn hơn trước. Luỹ tre làng không còn đủ xanh tươi, dầy dạn để vây che bão gió. Con đê đất không còn đủ thịt da đầy đặn để ngăn chắn những dòng triều dâng. Càng ngày, ông càng cảm thấy cái lạnh của phố xá thấm dần vào da thịt, và tâm hồn.

3.

Hồi còn ờ trong nước, một hôm nhìn thấy một đôi nam nữ đi ngoài đường, ông đã nhận ra ngay họ là Việt kiều. Không phải vì đôi quần soọc họ mặc vào mùa hè năm đó. Cũng không phải vì cái ba lô anh thanh niên mang trên lưng, hay cái áo thun để hở ra những khoảng da trắng rộng rãi trên người cô gái. Mà là qua cách đi đứng của họ. Họ đi nhanh hơn những người chung quanh. Vội vã. Hối hả lạ thường.

Bây giờ, mỗi lần ra phố, ông lại nhận ra nhịp bước của mình chậm hơn người khác. Trong đầu ông lẩm bẩm câu nói của Thoreau, tôi bước đi theo điệu nhạc của riêng tôi! Nhưng đôi chân ông lại làm ra vẻ hăng hái bước nhanh hơn, như thể cố gắng lấp đầy khoảng cách giữa ông và mọi người chung quanh.

Vậy mà chính ông lại là người bênh vực cho sự nhanh nhẹn của dân Tây. Ông nói với cô bạn, Tây họ đi nhanh hơn mình nên họ khám phá ra châu Mỹ, châu Úc, họ đi đến Bắc cực, bay lên sao Hoả. Còn Ta thì đi đứng chậm rãi, khoan thai nên bao nhiêu đời vẫn chưa ra khỏi cái luỹ tre làng. Cô bạn sang Mỹ từ hồi còn học mẫu giáo. Nếu so với ông, thì cô có chín mươi phần trăm Tây, mười phần trăm Việt. Còn ông thì hoàn toàn ngược lại. Vậy mà chẳng hiểu sao hai người vẫn có thể làm bạn với nhau. Cô giải thích nguyên nhân bệnh tật cho các đồng nghiệp y khoa của cô bằng thuyết âm dương ngũ hành. Ông đi dưới hai hàng cây của con đường Duy Tân, mà cứ ngỡ mình là một nhân vật của Sartre, đang ngang tàng giữa phố Paris. Cô đã đi đây đó khắp năm châu. Ông chỉ đi ra khỏi góc phố của mình một lần duy nhất: từ phố Duy Tân đi thẳng qua Mỹ, và gặp cô.

4.

Cô hỏi ông, mục đích của cuộc đời là gì? Ông bảo, ông sinh ra đời như bị thẩy xuống nước, chẳng biết làm gì khác hơn là bơi. Không bơi thì chìm. Cô bảo, ông luôn có cách giải thích sự việc một cách đơn giản. Ông phản bác, đâu cần phải phức tạp hoá những điều đơn giản. Có thể cô và ông gần nhau ở chỗ cả hai đều nhập nhoà giữa Đông và Tây, giữa đơn giản và phức tạp như thế.

Ông vốn đi ít, đi chậm, vậy mà bỗng một hôm, ông chợt dừng lại giữa đường Jackson ở khu phố Tầu, tự hỏi, sao mình cứ đi, đi mãi vậy? Ông cảm thấy mình bơ vơ như một đứa trẻ giữa một thành phố xa lạ. Hoang vắng. Cô, cũng có lần kể cho ông nghe câu chuyện tương tự, một buổi sáng cô thức dậy, mở mắt nhìn một ngày, và cảm giác như mình đang ở một thế giới khác, không phải là nơi chốn quen thuộc hàng ngày.

5.

Ông hẹn với cô, đến sáu mươi tuổi sẽ đến gặp và xin cưới cô. Khi cô hỏi, sao phải đợi đến sáu mươi, ông lúng túng. Mãi đến khi lạc lối giữa dãy phố Tầu, trong đầu ông mới loé lên câu trả lời. Rằng, khi ấy ông sẽ không đi loanh quanh nữa. Để, dừng lại – mãi mãi – bên cô.

6.

Một người đàn ông trung niên đột ngột băng ngang con đường Jackson.

Chiếc VW màu đen đang trờ tới, phải thắng gấp.

Tiếng vỏ xe nghiến rít trên mặt đường khiến sinh hoạt của cả khu phố Tầu dừng lại trong hai giây.

Người đàn ông vẫn thản nhiên bước đi, chỉ nhanh chân hơn thường lệ một chút.