thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Con Hươu Cao Cổ bất ngờ hiểu ra rằng mọi sự đều tương đối

 

Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn,
riêng tặng bạn Trịnh Thanh Thuỷ.

 

AUGUSTO MONTERROSO

(1921-2003)

 

 

 

CON HƯƠU CAO CỔ BẤT NGỜ HIỂU RA RẰNG MỌI SỰ ĐỀU TƯƠNG ĐỐI

 

Ngày xưa, tại một xứ sở xa xôi, có một con Hươu Cao Cổ với chiều cao trung bình nhưng trí óc quá nghễnh ngãng nên một hôm nọ nó đi ra khỏi rừng và bị lạc đường.

Tính khí vốn lẩn thẩn, nó bắt đầu bước loanh quanh hết lối này đến lối nọ, nhưng dù nó có cúi đầu thấp xuống chừng nào để ráng tìm đường về thì nó vẫn không thể tìm được.

Lang thang lòng vòng theo cách đó, nó đi lạc đến một ngọn đèo đúng vào lúc ở đó đang có một trận đánh xảy ra.

Mặc dù cả hai bên đều bị tổn thất nặng nề về nhân sự, chẳng bên nào chịu nhường một tấc đất.

Các ông tướng quơ kiếm, xua quân tiến tới, trong khi mặt tuyết đã bị nhuộm đỏ bầm với máu của những kẻ bị thương.

Giữa đám khói mịt mù và tiếng nổ ầm ĩ của các khẩu Đại Pháo, binh sĩ của hai bên liên tục ngã xuống, chỉ kịp trao linh hồn cho quỷ sứ, là chết ngắc. Tuy nhiên những kẻ còn sống sót vẫn hăng say nhả đạn cho đến khi chính họ cũng ngã xuống chết ngắc với những điệu bộ ngớ ngẩn mà họ tin rằng Lịch Sử sẽ đánh giá những điệu bộ đó là hào hùng, vì họ đã chết để bảo vệ lá cờ của họ. Quả thật Lịch Sử đã phán xét những điệu bộ của họ là hào hùng, cả cái Lịch Sử phán xét những điệu bộ của bên này, và cái Lịch Sử phán xét những điệu bộ của bên kia, bởi vì mỗi bên đều viết ra cái Lịch Sử riêng cho mình. Vậy nên Wellington là anh hùng của của người Anh, và Napoléon là anh hùng của người Pháp.

Trong lúc đó, con Hươu Cao Cổ tiếp tục bước tới một sườn đèo nơi người ta đặt một khẩu Đại Pháo khổng lồ, đúng ngay vào cái khoảnh khắc có một viên đạn to tướng bay vụt qua đầu nó, chỉ cách chừng hai phân.

Thấy viên đạn Đại Pháo bay vụt qua quá gần, con Hươu Cao Cổ nhìn theo đường bay của viên đạn và nghĩ:

“May mà mình không quá cao, vì nếu cái cổ của mình dài thêm ba phân thì viên đạn Đại Pháo ấy chắc hẳn đã nện cho cái đầu của mình bay mất rồi. Hay có thể nói cách khác, may mà cái dốc đèo nơi người ta đặt khẩu Đại Pháo ấy không thấp hơn một chút, vì nếu nó thấp hơn ba phân thì viên đạn Đại Pháo ấy chắc hẳn cũng đã nện cho cái đầu của mình bay mất rồi. Bây giờ mình mới hiểu ra rằng mọi sự đều tương đối.”

 

 

-----------
Dịch từ nguyên tác tiếng Tây-ban-nha: “La Jirafa que de pronto comprendió que todo es relativo”, trong Augusto Monterroso, La oveja negra y demás fábulas (Madrid: Punto de Lectura, 1969) 43-45.

 

 

------------

Đã đăng:

[TRUYỆN CỰC NGẮN] Ba tác phẩm của Augusto Monterroso (1921-2003), một “thiên tài của truyện cực ngắn” (el genio del cuento corto), một “nhà văn của các nhà văn” (escritor de escritores), một trong những nhà văn lớn nhất và kỳ đặc nhất trong văn chương Mỹ La-tinh thế kỷ 20... ... “Nói thế nào đi nữa, cái ý tưởng về một thiên đàng của loài Ngựa dưới sự cai trị của một Thượng đế mang hình dáng ngựa thì hiển nhiên đối nghịch với óc thẩm mỹ và đi ngược lại cái logic sơ đẳng nhất,” một lần nọ con Ngựa đã lý luận như thế. “Ai cũng biết,” nó tiếp tục lý luận, “ai cũng biết nếu loài Ngựa chúng ta có khả năng tưởng tượng ra Thượng đế, thì chúng ta hình dung Thượng đế là thằng Nài Ngựa.”… [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Dấu ngoặc  (truyện / tuỳ bút) 
[TRUYỆN CỰC NGẮN] Một lần nọ con Rận trầm tư, “... nếu kể từ ngày mai ta lưu tâm nghiêm chỉnh vào công việc, thì ta cũng giống như, hoặc có thể giống như Kafka (mặc dù hiển nhiên không phải chịu đựng cuộc sống khốn khổ của ông ấy), hay giống như Joyce (mà không có cuộc đời đầy nhọc nhằn để sinh tồn một cách thanh cao), hay giống như Cervantes (mà không có những bất tiện của sự nghèo đói), hay giống như...” (...)
 
Thiên đàng bất toàn  (truyện / tuỳ bút) 
[TRUYỆN CỰC NGẮN] “Thật vậy”, hắn nói một cách buồn bã, không rời mắt khỏi ngọn lửa đang cháy trong lò sưởi đêm đông ấy, “trên Thiên đàng có bạn bè, âm nhạc, vài cuốn sách; điều tệ hại nhất là ở trên đó ta không còn nhìn thấy một Thiên đàng nào nữa.” ... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
[TRUYỆN CỰC NGẮN] Ba tác phẩm của Augusto Monterroso (1921-2003), một “thiên tài của truyện cực ngắn” (el genio del cuento corto), một “nhà văn của các nhà văn” (escritor de escritores), một trong những nhà văn lớn nhất và kỳ đặc nhất trong văn chương Mỹ La-tinh thế kỷ 20... Một lần nọ có một con Gián tên là Gregor Samsa nằm mơ thấy mình là một con Gián tên là Franz Kafka nằm mơ thấy mình là một nhà văn viết về một nhân viên tên là Gregor Samsa nằm mơ thấy mình là một con Gián... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
[TRUYỆN CỰC NGẮN] Bốn tác phẩm của Augusto Monterroso (1921-2003), một “thiên tài của truyện cực ngắn” (el genio del cuento corto), một “nhà văn của các nhà văn” (escritor de escritores), một trong những nhà văn lớn nhất và kỳ đặc nhất trong văn chương Mỹ La-tinh thế kỷ 20... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)

 


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021