thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Bờ biển
(Hoàng Ngọc-Tuấn dịch)

 

Ba đứa trẻ đang bước dọc theo một bờ biển. Chúng tiến về phía trước, vai kề vai, tay nắm tay. Chúng có chiều cao gần như nhau, và có lẽ cũng cùng tuổi: chừng mười hai. Đứa ở giữa, tuy nhiên, hơi thấp hơn hai đứa kia một chút.

Ngoài ba đứa trẻ này, cả bờ biển dài hoàn toàn hoang vắng. Đó là một dải cát khá rộng, phẳng, không có những hòn đá rải rác, cũng không có một trũng nước nào, nằm hơi thoải xuống ở khoảng giữa của vách đá sừng sững trông như không có lối nào đi xuyên qua, và biển.

Đó là một ngày rất đẹp. Mặt trời rọi xuống cát vàng một ánh sáng dữ dội, thẳng đứng. Không một đám mây trên bầu trời. Cũng không có một làn gió nào. Mặt nước xanh, lặng, không một gợn sóng nào đến từ khơi xa, dù bờ biển mở rộng trước biển, tận chân trời.

Nhưng vào những chu kỳ thời gian đều đặn, một lọn sóng, luôn luôn chính lọn sóng ấy, xuất hiện cách bờ chừng vài thước, chợt nhô lên và lập tức vỡ ra, luôn luôn ngay tại chặng ấy. Ta không có ấn tượng rằng mặt nước cuộn tới rồi rút lui; trái lại, dường như toàn bộ chuyển động ấy đã xảy ra và hoàn tất chỉ tại một điểm. Mặt nước nhô lên, thoạt tiên làm mực nước ở bờ hơi trụt xuống, rồi lọn sóng lùi lại một chút cùng với tiếng lào xào của những viên sạn nhỏ lăn tròn; rồi nó vỡ ra, như vệt sữa loang về phía bờ cát, nhưng nó cũng chỉ chiếm lại được khoảng cát nơi mực nước đã trụt xuống. Có đôi lúc rất hiếm hoi, nó trườn lên cao hơn một chút và làm ướt bờ cát thêm vài phân.

Và mọi sự lại bất động như trước; biển, phẳng và xanh, dừng lại chính xác ở mực ấy trên lớp cát vàng của bờ biển, nơi ba đứa trẻ đang vai kề vai bước tới.

*

Chúng có tóc vàng, gần giống như màu cát: da chúng hơi sậm hơn, tóc chúng hơi nhạt hơn. Cả ba có y phục giống nhau; quần cộc và áo ngắn tay, cả hai thứ đều bằng vải xanh, sợi thô, màu hơi bạc. Vai kề vai, tay nắm tay, chúng đang bước thẳng về phía trước, theo hướng song song với biển và song song với vách đá, hầu như ở giữa cả hai, tuy hơi gần với nước một chút. Mặt trời ở thiên đỉnh, không để bóng dưới chân chúng.

Trước mặt chúng là cát trinh nguyên, vàng óng trải từ vách đá đến mặt nước. Lũ trẻ bước theo đường thẳng, không hề đi lệch một chút nào, với một tốc độ đều đặn, bình thản, tay nắm tay. Sau lưng chúng, mặt cát thoảng hơi ẩm, in ba hàng vết chân trần, ba dãy đều đặn những vết chân giống nhau, có quãng bước bằng nhau, hằn xuống khá sâu, rõ nét.

Lũ trẻ nhìn thẳng về phía trước. Chúng không liếc nhìn vách đá cao, ở bên trái, hay biển, với những lọn sóng nhỏ cuộn vỡ theo chu kỳ đều đặn, ở bên kia. Chúng càng không có ý muốn xoay người và nhìn lại khoảng cách chúng đã đi qua. Chúng tiếp tục đi thẳng trên những bước chân đều đều, thoăn thoắt.

*

Trước mặt chúng là một bầy chim biển đang bước dọc theo bờ cát, ngay bên mé sóng. Chúng di chuyển song song và cùng chiều với lũ trẻ, trước một khoảng chừng chục thước. Nhưng vì bầy chim đi chậm hơn, lũ trẻ đang đuổi kịp chúng. Và trong khi biển đang tiếp tục xoá những vết chân hình ngôi sao của bầy chim, những bước chân của lũ trẻ vẫn in rõ trên mặt cát thoảng hơi ẩm, nơi ba hàng vết chân tiếp tục trải dài thêm.

Những vết chân này có độ sâu như nhau: gần hai phân. Chúng không bị biến dạng vì những cạnh cát lở, hay vì độ nhấn quá sâu của ngón chân hay gót chân. Trông chúng như được cắt nét bằng khuôn máy đục lỗ qua lớp cát mỏng trải hờ trên nền bờ biển.

Ba hàng vết chân tiếp tục tiến xa hơn và đồng thời dường như trở nên gần nhau hơn, di chuyển chậm hơn, nhập vào nhau thành một hàng, chia bãi biển thành hai dải trải dọc theo cả chiều dài của nó, và ở điểm cuối cùng là một chuyển động cơ học tinh tế, trông như chiếc máy đếm thời gian: nhịp nhấc lên và hạ xuống luân phiên của sáu bàn chân trần.

Nhưng khi những bàn chân trần càng bước đi xa hơn, chúng càng đến gần bầy chim hơn. Chúng không chỉ nhanh chóng trải xuống nền cát, mà khoảng cách tương đối giữa hai nhóm cũng bị rút ngắn lại nhanh chóng hơn, so với khoảng cách đã đi qua. Trong phút chốc, chỉ còn vài bước giữa hai nhóm...

Nhưng, ngay khi lũ trẻ gần như đuổi kịp bầy chim, cả bầy thình lình vỗ cánh bay lên, thoạt tiên là một con, rồi hai, rồi mười... Và tất cả những con chim trong bầy, trắng và xám, vẽ một đường cong trên biển rồi lại đáp xuống cát và lại bắt đầu bước, cũng vẫn theo hướng cũ, sát mé sóng, trước lũ trẻ chừng chục thước.

Ở khoảng cách này, những chuyển động của nước hầu như không thể nhận ra, có lẽ ngoại trừ một sự thay đổi bất ngờ của màu sắc, cứ mỗi mười giây đồng hồ, vào khoảnh khắc bọt sóng vỡ ra lấp loáng dưới ánh mặt trời.

*

Không lưu tâm đến những hàng vết chân đang tiếp tục in rõ nét trên cát trinh nguyên, không lưu tâm cả đến những lọn sóng nhỏ ở bên phải, cả đến những con chim lúc bay lúc bước trước chúng, ba đứa trẻ tóc vàng tiến tới, vai kề vai, trên nhịp chân đều đều, thoăn thoắt, tay nắm tay.

Ba khuôn mặt cháy nắng của chúng, sậm hơn màu tóc, trông giống nhau. Nét biểu lộ cũng như nhau: nghiêm trọng, tư lự, có lẽ hơi lo lắng. Hình dáng chúng cũng giống nhau dù, hiển nhiên, hai đứa là con trai và đứa thứ ba là con gái. Tóc đứa con gái chỉ hơi dài hơn một chút, hơi quăn hơn một chút, và tay chân của nó chỉ hơi mảnh dẻ hơn một chút. Nhưng y phục của chúng hoàn toàn giống nhau, cũng quần cộc và áo ngắn tay, và cả hai thứ đều bằng vải xanh, sợi thô, màu hơi bạc.

Đứa con gái ở phía bên phải ngoài cùng, phía biển. Bên trái của nó là đứa con trai hơi thấp hơn đứa kia một chút. Đứa con trai kia, phía vách đá, có cùng chiều cao như đứa con gái.

Trước mặt chúng, cát vàng óng trải đến tận cùng tầm mắt. Bên trái của chúng là một vách đá nâu, hầu như thẳng đứng, không có lối nào đi xuyên qua. Bên phải, bất động và xanh đến chân trời, mặt biển được viền bởi một lọn sóng nhỏ vỡ ra nhanh chóng, loang bọt trắng.

*

Rồi, mười giây sau, mặt nước lại nhô lên làm mực nước ở bờ hơi trụt xuống như trước, cùng với tiếng lào xào của những viên sạn nhỏ lăn tròn.

Lọn sóng nhỏ vỡ ra; bọt trắng như sữa lại loang vào bờ, chiếm lại được vài phân nơi mực nước đã trụt xuống. Giữa khoảng im lặng sau đó, từ rất xa vẳng lại tiếng chuông trong không khí tĩnh mịch.

"Kìa tiếng chuông," đứa con trai thấp hơn, đứa đi ở giữa, nói.

Nhưng tiếng chuông hết sức yếu ớt chìm vào tiếng lào xào của những viên sạn nhỏ bị biển cuốn tròn. Bọn trẻ phải đợi đến hết chu kỳ của sóng để nhận ra những dư âm của tiếng chuông bị biến dạng vì khoảng cách.

"Đó là tiếng chuông đầu tiên," đứa con trai cao hơn nói.

Lọn sóng vỡ ra bên phải của chúng.

Khi sự im lặng trở lại, chúng không còn nghe gì nữa. Ba đứa trẻ tóc vàng vẫn không ngừng bước trong cùng nhịp điệu đều đặn, ba đứa tay nắm tay. Trước mặt chúng, chỉ cách vài bước, một tác động dây chuyền bất ngờ làm bầy chim vỗ cánh bay lên.

Chúng vẽ đường cong như cũ trên biển rồi lại đáp xuống cát và lại bắt đầu bước, cũng vẫn theo hướng cũ, sát mé sóng, trước lũ trẻ chừng chục thước.

*

"Có lẽ đó không phải là tiếng chuông đầu tiên," đứa con trai thấp hơn nói tiếp, "nếu chúng ta đã không nghe tiếng chuông khác, trước..."

"Chúng ta đã nghe nó như vậy," đứa con trai bên cạnh trả lời.

Nhưng chúng không, vì thế, thay đổi nhịp bước; và những vết chân giống hệt như trước, sau lưng chúng, vẫn tiếp tục trải xuống, dưới sáu bàn chân trần.

"Mới trước đây, chúng ta không đến gần như thế này," đứa con gái nói.

Một lúc sau, đứa con trai cao hơn, đứa phía vách đá, nói:

"Chúng ta vẫn còn xa lắm."

Và cả ba đứa bước trong im lặng.

Chúng giữ im lặng như thế đến khi tiếng chuông, vẫn mờ nhạt như trước, lại vẳng ra trong không khí tĩnh mịch. Đứa con trai cao hơn liền nói: "Tiếng chuông đấy." Những đứa kia không đáp.

Bầy chim, gần bị chúng đuổi kịp, vỗ cánh bay lên, thoạt tiên là một con, rồi hai, rồi mười...

Rồi cả bầy lại đáp xuống cát, đi dọc theo bờ biển, trước lũ trẻ chừng chục thước.

Biển tiếp tục xoá những vết chân hình ngôi sao của bầy chim. Lũ trẻ, trái lại, đi gần phía vách đá hơn, vai kề vai, tay nắm tay, để lại sau lưng những vết chân hằn sâu thành ba hàng song song với bờ biển, trải dọc suốt bãi cát rất dài.

Bên phải, phía biển bất động và phẳng, chính lọn sóng nhỏ ấy, vẫn luôn luôn ngay tại chặng ấy, đang vỡ ra.

 

Nguyên tác Pháp ngữ: "La plage", trong Alain Robbe-Grillet, Instantanés
(Paris: Les Éditions de Minuit, 1962)

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021