|
|
Bất cứ cái gì xảy ra cho M & N
|
|
Bản dịch Hoàng Ngọc Biên
RAYMOND FEDERMAN (1928-2009) Raymond Federman — nhà văn, nhà thơ, luận giả, dịch giả — là một khuôn mặt quan trọng của văn chương hậu hiện đại. Ông sinh tại Pháp năm 1928, sống tại Mỹ từ năm 1947. Sau khi phục vị trong quân đội Mỹ tại Đại Hàn và Nhật (1951-1954), ông theo học tại Columbia University, đậu cử nhân văn chương hạng tối ưu năm 1957, và sau đó đậu thạc sĩ văn chương năm 1958 và tiến sĩ văn chương năm 1963 tại U.C.L.A. với luận án về Samiel Beckett. Từ đó, ông giảng dạy văn chương Pháp và Anh tại University of California at Santa Barbara và tại SUNY-Buffalo. Sau khi giữ chức trưởng khoa văn chương (Melodia E. Jones Chair of Literature) tại SUNY-Buffalo, ông về hưu với tước hiệu Distinguished Emeritus Professor (năm 2000).
Raymond Federman đã xuất bản mười cuốn tiểu thuyết: Double or Nothing (1971, đoạt các giải “Frances Steloff Fiction Prize” và “The Panache Experimental Fiction Prize”); Amer Eldorado (viết bằng tiếng Pháp, 1974, được đề cử giải “Médicis”); Take It or Leave It (1976); The Voice in the Closet (1979); The Twofold Vibration (1982); Smiles on Washington Square (1985, đoạt giải “The American Book Award” của tổ chức The Before Columbus Foundation); To Whom It May Concern (1990); La Fourrure de ma Tante Rachel (viết bằng tiếng Pháp, 1997); Loose Shoes (2001); và Aunt Rachel's Fur (2001); năm tập thơ: Among the Beasts (1967); Me Too (1975); Duel-Duel (1990); Now Then (1992), 99 Hand-Written Poems (2001); bốn cuốn sách phê bình về Samuel Beckett; ba tập tiểu luận; rất nhiều dịch phẩm và một số kịch bản.
Tác phẩm của ông đã được dịch ra gần 20 ngôn ngữ trên thế giới, và được đăng tải trên vô số tập san văn học ở Mỹ và các nước khác. Nhiều nhà phê bình và nghiên cứu đã viết về Raymond Federman, đặc biệt là cuốn sách dày 400 trang, Federman From A to X-X-X-X,của Larry McCaffery, Doug Rice và Thomas Hartl (San Diego State University Press, 1998), và số đặc biệt dành riêng cho ông, dày 500 trang, của tạp chí The Journal of Experimental Fiction (2002).
Raymond Federman vừa qua đời vào sáng ngày 6 tháng 10 năm 2009.
_______ BẤT CỨ CÁI GÌ XẢY RA CHO M & N [*] Này federman... dậy đi... dậy đi... chúng tôi muốn hỏi ông một chuyện... ông thấy đấy... từ bao năm nay chúng tôi vẫn tự hỏi cái gì đã xảy ra cho M & N sau khi họ biến mất... hay nói đúng... y như kiểu ông nói hồi ấy... sau khi họ trở lại nhạt dần trong tiềm thức ông ở ngay cái chỗ phòng làm việc cũ kỹ bụi bặm của ông... sau khi M & N mô tả những gì xảy ra tại trạm không gian và bằng cách nào Lão Già... mà thôi chuyện này thì ông biết rồi... Vâng chúng tôi vẫn thường tự hỏi cái gì đã xảy ra cho hai tên khỉ gió ấy... sau khi họ biến mất... và ông thì lăn ra ngủ trên cái xô-pha... Chúng tôi muốn biết cái cặp ghép giả tạo kia có gì lạ... như cách ông già Sam[**] có thể dùng để nói về họ... hoặc có lẽ ổng đã nói như thế... Chúng ta gặp họ lần cuối khi nào... 81... 82...cái năm hai người xuất hiện vẻ vang... hay có lẽ ta nên nói... lần bọn hai người họ lâm ly biến mất khỏi hiện trường tội ác... ơ kìa... những tên kia không tồn tại lâu... có phải là 82... cái năm lạ đời... cũng là một năm tốt cho hai tên rách việc ấy... nhưng với chúng ta thì là một năm thối tha... một trong những năm tồi tệ nhất... ông có nhớ... Hãy nói cho chúng tôi biết... federman... ông có gặp họ... có nghe ai nói về họ... họ có dấu hiệu gì còn sống... họ vẫn còn sống hay họ đã đổi thì[***] rồi... không... hai gã hề kia có thể đánh lừa chính cái chết... chúng ta sẽ không để cho cái chết qua mặt họ để đạt tới khải huyền... chỉ là để có thể chụp một cái hình của nó... Này federman... ông có biết chút gì về nơi ở của hai cái gã có tài kể chuyện say loạn kia không... ông có biết họ đang làm gì không... và nếu họ đang làm gì... bất cứ cái gì họ đang làm... ông có biết họ đang làm cái ấy ở đâu... và làm ra sao... và với chủ đích là gì... đại khái họ có... thành công... có hài lòng... có công ăn việc làm không... và chúng ta có dám liều chịu lố bịch mà hỏi xem... họ có hạnh phúc không... nếu như ông có biết chút gì... federman... bất cứ gì... về Moinous & Namredef[*]... xin vui lòng cho chúng tôi biết... cho những người khác trên thế gian này biết... trong chúng tôi có biết bao nhiêu người từng say mê... và vẫn còn say mê... hai gã hề này... chúng tôi nài nỉ ông cho chúng tôi biết... chúng tôi muốn biết chừng nào...muốn nghe kể... phần còn lại của câu chuyện.
_________________________ Chú thích của người dịch: [*]M & N là Moinous và Namredef. Moinous là tên Raymond Federman tự đặt cho mình. Cả trong những thư từ gửi cho người dịch này, có khi ông cũng ký tên là Moinous. Namredef cũng là tên ông tự chế cho mình, khi đảo ngược tên Federman. [**]Ông già Sam: nhà văn Samuel Beckett, một người bạn thân của Raymond Federman. [***]“Thì” ở đây là thì trong động từ, như các thì hiện tại, tương lai, quá khứ...
-----------------------
“Bất cứ cái gì xảy ra cho M & N” dịch từ nguyên tác “Whatever Happened to M & N” của Raymond Federman trong FEDERMAN'S BLOG [the laugh that laughs at the laugh...]
-----------------------
Bấm vào đây để đọc những bản dịch các tác phẩm của Raymond Federman đã đăng trên Tiền Vệ
|
 |
Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ
Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021