ĐỜI NGHỆ SĨ Ở MONTPARNASSE

Hai kẻ vô gia cư quyết định trở thành họa sĩ ở Montparnasse. Vậy là họ đến Paris, mướn căn một phòng ở Montparnasse, khoác một chiếc áo choàng họa sĩ và đội một cái béret và, để tự lăng xê mình, họ vẽ lên tường căn phòng tất cả những gì có trong phòng ấy. Đây là một căn phòng vuông có trần nhà cao, với một cái cửa sổ trông ra đường. Cùng nhau làm việc hoàn toàn ăn ý, họ bắt đầu vẽ lại cái cửa sổ kia lên bức tường đối diện, giống đến nỗi giờ đây đã có một bản sao cửa sổ hoàn hảo: hình vẽ thực hiện giống đến nỗi không thể nào bảo cửa sổ nào là cửa sổ thật. Sau đó họ vẽ những bức tranh treo trên tường, tất cả các chân dụng tự họa của những kẻ vô gia cư được lồng khung một cách nghệ thuật, đẹp đến nỗi giờ đây, tất cả các bức tranh vẽ những người này cũng có mặt trên bức tường đối diện nhưng dính vào tường và, mặc dù thế, trông cũng thuyết phục như những bản nguyên gốc. Trong một góc phòng, có hai cái bàn viết để cạnh nhau sát tường. Hai kẻ vô gia cư kia sao vẽ những cái bàn viết và những cái ghế dựa lưng của họ trong một góc phòng đối diện ngay với những bàn ghế thật. Bố cục và phối cảnh hoàn hảo đến độ nếu có ai đi vào căn phòng và quyết định ngồi trước một trong những bàn viết, tuyệt đối người ấy sẽ không thể nào phân biệt những cái bàn thật với những bản sao vẽ chúng. Họ vẽ lên trần nhà tất cả những gì có trên nền nhà, bàn làm việc, những ghế đẩu, giỏ đựng rác, những giá vẽ (mỗi người có giá vẽ riêng), kể luôn cả chính họ, nhưng tất nhiên, là vẽ cái đầu lộn ngược xuống: bản sao chép, tuy thế, chính xác đến nỗi bất cứ ai đứng lộn đầu xuống đất để nhìn trần nhà đều hoàn toàn không cách gì nhận ra sự khác biệt giữa những gì nằm trên nền nhà và những gì vẽ lên trần nhà. Rốt cuộc, tất cả những đồ vật trong căn phòng đều phản chiếu trên những bức tường và trên trần nhà, kể cả những giá vẽ dựng ngay giữa phòng trên đó có một khung tranh lớn vẽ căn phòng và hai nghệ sĩ vô gia cư đứng trước giá vẽ của mình và đang vẽ chân dung tự họa. Bấy giờ họ tự vẽ với một nụ cười thỏa mãn trên mặt, đứng thẳng trước những giá vẽ vốn đã là một phần trong bức tranh mà họ đã vẽ lên tường. Để kết thúc, họ tự vẽ mình ngồi trước những cái bàn viết tưởng tượng, hai bàn tay ôm đầu, cùi chỏ đặt trên bàn viết. Trong một lúc, họ ngắm nhau ngồi trước bàn viết tưởng tượng của mình, rồi sau đó ai nấy tiến tới cái bàn thật, ngồi xuống ghế, ai nấy mở một tờ giấy lớn trải ra trên bàn và bắt đầu vẽ một phác thảo chính mình ngồi trước bàn viết và đang vẽ một phác thảo chính mình.