|
|
Một sự thách đố cho các nhà phân tâm học | Nổi loạn | Tìm kiếm
|
|
Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn
CLARICE LISPECTOR (1925-1977)
Clarice Lispector, nhà văn chuyên viết truyện ngắn và tiểu thuyết, là một trong những khuôn mặt quan trọng nhất trong văn chương Ba-tây thế kỷ 20. Ngược lại với đa số nhà văn Ba-tây đương thời, nhãn quan nghệ thuật của bà vượt qua những giới hạn thời gian và địa lý; các trạng huống và nhân vật trong truyện của bà không phản ảnh hiện thực đời sống Ba-tây, mà mang tính hoàn vũ: đó là những gì mà con người ở mọi thời và mọi nơi trên trái đất có thể bắt gặp và cảm nhận — những gì ở đâu đó bên trong mỗi chúng ta.
Tiểu thuyết đầu tay của bà, Perto do Coração Selvagem ("Bên trái tim man dại", 1944) được xuất bản lúc bà mới 19 tuổi, và được giới phê bình khen ngợi về tài diễn đạt tinh tế những khía cạnh đời sống phức tạp của tuổi dậy thì. Những tác phẩm sau đó, như A Maçã no Escuro (Trái táo trong bóng tối", 1961), A Paixão Segundo G.H. ("Niềm đam mê qua nhãn giới của G.H.", 1964), Água Viva ("Dòng nước sinh động", 1973), đều đào xới tâm cảm của những con người lạc lõng, tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống, rồi gặp lại chính mình và chấp nhận tồn tại trong một thế giới mãi mãi lạ lùng.
Văn tài của Lispector biểu lộ rõ nét nhất qua những truyện ngắn. Những tập truyện ngắn nổi tiếng nhất của bà là Laços de Família ("Những ràng buộc gia đình", 1960), A Legião Estrangeira ("Đạo quân xa lạ", 1964), A Via Crucis do Corpo ("Những trạm thể xác", 1974) và Onde Estivestes de Noite ("Nơi có anh trong đêm tối", 1974).
Dưới đây là ba truyện cực ngắn trong cuốn A Descoberta do Mundo ("Khám phá thế giới", 1984; bản Anh ngữ mang nhan đề Selected Crônicas, do Giovanni Pontiero dịch, nhà xuất bản A New Directions Book ấn hành tại New York năm 1996).
___________________
MỘT SỰ THÁCH ĐỐ CHO CÁC NHÀ PHÂN TÂM HỌC
Tôi nằm chiêm bao thấy một con cá cởi quần áo và sống trần truồng mãi như thế.
NỔI LOẠN
Trong lúc họ rút những sợi chỉ khâu từ bàn tay tôi sau khi họ đã hoàn tất cuộc giải phẫu giữa các ngón tay, tôi gào lên trong đau đớn. Tôi gào lên trong đau đớn và giận dữ bởi vì cơn đau đớn ấy xúc phạm đến sự toàn vẹn của cơ thể tôi. Nhưng tôi không ngu dại. Tôi đã lợi dụng cơn đau đớn ấy để gào vào quá khứ và hiện tại. Thậm chí tôi gào cả vào tương lai, thưa Thượng Đế thân mến.
TÌM KIẾM
Một con mèo kêu gào suốt đêm, dai dẳng đến mức đã lâu lắm rồi tôi mới cảm thấy một nỗi thương tâm đến thế cho cuộc sống. Tiếng kêu gào nghe như niềm sầu khổ, và đối với con người cũng như con vật, kêu gào như thế quả là sầu khổ. Nhưng liệu đó có phải là niềm sầu khổ không, hay đó là sự 'kêu gọi', tức là sự 'tìm kiếm'? Bởi mỗi sinh thể trên đời đều đang tìm kiếm một điều gì đó hay một ai đó.
--------------------------
Dịch theo bản Anh văn: "A Challenge for the Psychoanalysts" và "Rebellion" "Searching", trong Clarice Lispector, Selected Crônicas, trans. Giovanni Pontiero, (New York: New Directions Books, 1996) 38, 72, 7.
Những tác phẩm khác của Clarice Lispector:
Con đường thập giá (truyện / tuỳ bút)
Trên đường đi bộ về nhà, nàng mua một chiếc áo choàng tí hon cho đứa bé. Màu xanh, vì nàng chắc chắn nó sẽ là con trai. Nàng sẽ đặt tên gì cho cậu bé? Chỉ có một cái tên nàng có thể đặt cho nó: Jesus... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Năm truyện cực ngắn (truyện / tuỳ bút)
Hình tướng của tôi đánh lừa tôi. | Tất cả những cuộc thăm viếng tôi đã đón nhận trong đời tôi đều giống nhau: họ đến, ngồi xuống, và không nói gì cả... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Năm ý tưởng về việc viết (tiểu luận / nhận định)
... viết là kéo dài thời gian, là tách thời gian ra thành từng vi phân của mỗi giây đồng hồ và ban cho mỗi vi phân một đời sống không thể thay thế... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Những bước chân (truyện / tuỳ bút)
Khi bà nghe nhạc của Liszt, bà run rẩy từ đầu đến ngón chân. Bà đã từng xinh đẹp hồi còn trẻ. Và đã choáng váng khi hít mùi hoa hồng sâu vào lồng ngực... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Sống như nhiên (truyện / tuỳ bút)
Vì thế, nàng, kẻ biết rằng mọi sự rồi sẽ chấm dứt, nắm lấy bàn tay tự do của người đàn ông trong đôi bàn tay của nàng, và nàng ngọt ngào cháy, cháy và bừng lên sáng rực... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Nhà lãnh đạo (truyện / tuỳ bút)
Nhà lãnh đạo bị khủng bố trong giấc ngủ. Có phải nhân dân đang đe doạ nhà lãnh đạo của họ không? Không, bởi nhà lãnh đạo chăm sóc cho nhân dân. Có phải nhân dân đang đe doạ nhà lãnh đạo của họ không?... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
|
 |
Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ
Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021