thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Những chỉ dẫn về việc chế tạo một đám mây

 

Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn,
riêng tặng những người yêu mây và biết mộng mơ.

 

 

Daniel Hudon sinh ra và lớn lên tại Canada, hiện nay anh đang dạy khoa học tự nhiên tại Boston University, Boston, Massachusetts. Anh yêu thích văn xuôi của Jorge Luis Borges và Italo Calvino. Anh đã công bố hơn hai chục mẩu du ký trên các tạp chí Descant, The New Quarterly, GrainThe Antigonish Review. Gần đây, anh cũng xuất bản những áng văn xuôi trên các tạp chí Cezanne's Carrot, Eclectica, Neon (bản Anh quốc) và Bayou Magazine. Cuối năm 2007 vừa qua, nhà Oval Books ở Anh quốc đã xuất bản cuốn sách mới của anh, The Bluffer's Guide to the Cosmos.

 

_____________

 

 

NHỮNG CHỈ DẪN VỀ VIỆC CHẾ TẠO MỘT ĐÁM MÂY

 

Chưa ai chế tạo được một đám mây, vì thế đây là cơ hội để bạn làm nên lịch sử. Ngoài việc đem mưa và cho bóng mát, mây có vô số công dụng chưa từng được khám phá. Bạn sẽ ban cho những tâm hồn giàu tưởng tượng và nhân loại một ân huệ, vì thế chẳng có lý do gì bạn không chế tạo một đám mây.

Trước khi bắt tay vào việc, bạn phải có một tâm trí tĩnh tại. Mây thì phù du, và nếu bạn không thể tập trung tư tưởng thì bạn sẽ chẳng nắm được chân tính của nó. Hãy uống một ly nước to. Tập thiền. Đi nghỉ mát. Về hưu sớm. Làm bất kỳ điều gì để tâm trí được an tĩnh, nếu không thì đám mây của bạn sẽ hỏng.

Bây giờ bạn hãy suy nghĩ về những khả năng cho đám mây của mình. Bạn phải ban cho nó những khả năng. Basho đã ca ngợi mây có khả năng giúp cho khách thưởng trăng được thư thái. Kalidasa đã dùng một đám mây để chuyên chở tâm sự cho những đôi tình nhân xa cách nhau. Một thần thoại Ấn-độ-giáo nói rằng xưa kia mây là những đôi cánh của núi, do đó giờ đây chúng vẫn còn quần tụ trên những đỉnh non cao. Magritte đã vẽ mây vào đôi cánh vươn rộng của một con chim bồ câu. Bạn đừng làm đám mây của mình chịu thiệt thòi vì ý tưởng nhỏ bé. Nếu thế thì bạn chỉ nên chế tạo một hòn đá cho đỡ nhọc lòng. Hãy tưởng tượng những điều lớn lao cho đám mây của mình.

Hãy suy nghĩ đôi chút về loại mây bạn muốn có; nếu bạn không có dự tính rõ ràng, bạn sẽ chỉ tạo được một đống tù mù không ra hình thù gì cả. Tốt nhất bạn hãy chọn một loại mây tiêu chuẩn có đáy thắt và đầu nở tròn như bông cải trắng. Loại này trông đẹp mắt và có vô số biến thể — bạn có thể tuỳ nghi uốn nắn. Loại mây phẳng, mỏng, xám nhạt, tuy nó thiếu cá tính, bạn cũng chọn được, vì bạn có thể chế tạo một đám mây như thế ngay trong nhà bếp của mình. Những đám mây mưa, với nhiều tầng chồng chất, cũng đáng chọn, đặc biệt vì cái tên nghe dễ yêu của nó. Bạn có thể dụ dỗ một người nào đó chỉ bằng cách nói thầm thì vào tai người ấy chữ "mây mưa". Nhưng hãy nhớ rằng loại mây này cần nhiều chất liệu nhất để chế tạo, và hãy đối xử với nó một cách cẩn trọng vì cái quyền năng đổ mưa của nó dễ trút lên đầu bạn.

Những loại mây khác mà bạn cần biết, dù để thực hiện thì hẳn phải chịu nhiều thử thách hơn, là những loại mây tròn và dẹp, trông giống những chiếc dĩa bay và cần có những rặng núi ở gần (cộng với những cơn gió thổi đều đều qua những rặng núi đó) thì mới đạt đến hình dạng tối hảo; hay những đám mây toả sáng về đêm cần một lượng lớn bụi thiên thạch cho nước bám vào và đông cứng (để chúng phát ra ánh sáng) và một cao độ năm mươi dặm. Xin cầu chúc bạn nhiều may mắn với cái giàn leo ngất nghểu!

Khi bạn đã có một tâm trí sáng láng và một ý tưởng ổn định về khả năng và hình dạng của đám mây, bạn đã sẵn sàng để bắt tay vào việc. Khi ấy bạn có hai cách thuận tiện để thực hiện. Cách thứ nhất là bạn lấy một cái "chuc" của thổ dân Maya; đó là một thứ hồ tắm nước nóng bằng đất sét rộng vừa đủ để ngồi vào, thường thấy trong những làng miền núi ở Guatemala. Bạn hãy đổ nước lên những hòn đá nung nóng và thu lấy hơi nước vào một bao nhựa lớn. Tốt hơn nữa, hãy dùng một cái dù nhảy (miễn là bạn túm được góc cho kín). Bạn có thể sẽ ở lại trong cái "chuc" vài ngày để thu cho đủ hơi nước, vì vậy bạn hãy ăn thật nhiều trước đó và nhớ uống nước thường xuyên. Bạn cũng phải bảo đảm là cái bao đựng hơi nước được lót kỹ các góc, chứ không thì bạn mang về một đám mây đã đọng thành nước, chỉ thích hợp để tưới cây hay pha cà-phê. Thời giờ bỏ ra để lót bao cho kín không phải là thời giờ bị lãng phí. Hãy nhớ tập trung tư tưởng vào khả năng và hình dạng của đám mây trong khi bạn đang thu hơi nước. Những chậu tắm nước nóng kiểu Lào hay buồng tắm hơi Thổ-nhĩ-kỳ cũng có thể mang đến những kết quả tương tự. Đừng quên thưởng tiền típ cho người hầu nếu bạn dùng buồng tắm hơi ở Istanbul.

Cách thứ hai là phương pháp Murakami, qua đó, bạn tạo ra mây khi luộc mì spaghetti. Hãy dùng một cái nồi to và bắt đầu công việc từ buổi sáng. Cũng thế, hãy thu hơi nước vào trong một bao nhựa lớn (hay cái dù nhảy) đã được lót kỹ và làm việc với một tâm trí tĩnh tại. Hãy thở sâu. Hãy tiếp tục thu hơi nước vào bao (hay cái dù nhảy) cho đến khi mì spaghetti đã trở thành al dente. Bạn cần phải thu hơi nước cho thật đầy bao nếu bạn muốn chế tạo một đám mây ngoạn mục, vì thế hãy chuẩn bị luộc nhiều nồi mì spaghetti, có lẽ mất chừng vài tuần lễ. Sợi mì luộc đem đông lạnh để dành rất tốt. Hoặc bạn hãy mời hàng xóm đến ăn tối — chắc cũng lâu rồi bạn chưa mời họ đến ăn tối nhỉ? Có lẽ thậm chí bạn nên làm một bữa ăn lớn như tiệc của nhà thờ và mời cả làng. Bạn có lý do xứng đáng đấy chứ.

Một khi bạn đã thu hơi nước đầy bao, hãy giữ nó ấm bằng những tấm nhôm phản chiếu ánh nắng và thay đổi theo hướng mặt trời, chứ không thì bạn sẽ có một đống nước nhếch nhác. Bạn có thể nắn hình chút ít ngay từ đầu nhưng hầu hết công việc ấy sẽ được thực hiện tại chỗ ngay trước khi bạn thả cho đám mây bay ra khỏi bao.

Hãy bỏ ra một ít thời giờ để tìm những địa điểm tốt cho việc thả mây. Bạn cần có một luồng gió nóng thổi mạnh từ dưới lên. Nếu bạn thả mây ra và nó rơi xuống đất, thì bạn đã làm sương mù. Chẳng phải đó là mục đích của bạn. Một địa điểm tốt là những bức tường cao của pháo đài Jodhpur ở Ấn-độ — những âm thanh của cả thành phố, từ tiếng búa nện đe cho đến giọng tán gẫu của những người đàn bà đang giặt đồ nơi bờ sông, ào ạt dâng lên, thì chắc bạn cũng biết đó là một luồng gió nóng rất mạnh. Những địa điểm khác cũng có thể thích hợp. Hãy thử đến Mông Cổ, chẳng hạn, vào mùa hè. Những thảo nguyên ấy chắc chắn là tốt cho một điều gì đó.

Khi bạn đã sẵn sàng để thả mây, hãy nhớ lại tất cả những khả năng mà thần trí của bạn đã ban cho nó, và hãy nhớ lại những ý tưởng của bạn về hình dạng của nó. Đây là giây phút của sự thật. Hãy giữ cho tim óc của bạn tĩnh tại. Mở cái bao và thả mây ra. (Lúc này thì cái dù nhảy rất tiện, vì nó mở ra rộng hơn cái bao rất nhiều.) Đừng ép buộc mây bay ra nhanh. Sự kiên nhẫn là then chốt. Hãy nói thầm thì với nó về những cảnh lầu đài kỳ vĩ, những đô thị tráng lệ, những hàng cây cọ đong đưa rì rào trên những hải đảo miền nhiệt đới. Mây vẫn thường lưỡng lự như người khách tạm trú cô đơn, vậy thì bạn hãy nhẹ nhàng dỗ dành. Hãy thành khẩn. Trong một thế giới bất an, bạn chỉ cần điều tốt lành nhất cho đám mây của mình.

 

 

-----------------
Dịch từ nguyên tác Anh ngữ, "Instructions on How to Build a Cloud", của Daniel Hudon, trên tạp chí The Cafe Irreal — International Imagination, Alice Whittenburg & G.S. Evan (eds.), Issue No.24, November 1, 2007.

 


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021