|
|
Pushkin và Gogol | Nhà toán học và Andrey Semyonovich
|
|
Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn
DANIIL KHARMS (1905-1942)
Daniil Kharms (tên thật là Daniil Ivanovich Yuvachev) là nhà văn, nhà thơ, nhà viết kịch người Nga, sinh ra tại St. Petersburg. Thân phụ của ông là Ivan Yuvachev, một thành viên nổi tiếng của nhóm cách mạng “Nguyện Vọng Nhân Dân”. Daniil chào đời trong lúc thân phụ của ông đang bị cầm tù vì hoạt động chống sa hoàng. Sau này, chính Daniil lại bị cầm tù bởi chính quyền “cách mạng” của Stalin, rồi chết đói trong tù.
Từ năm 1924, Daniil Kharms bỏ trường đại học và dấn thân vào văn chương. Năm 1928, ông sáng lập nhóm OBERIU (Hiệp Hội Nghệ Thuật Thực Sự) với các thành viên là những nghệ sĩ tiền vệ triệt để. Chế độ Stalin không chấp nhận nghệ thuật của nhóm này, nên đã bắt nhốt Daniil Kharms vào năm 1931 và đày ông từ St. Petersburg đến Kursk. Năm 1932, ông được thả trở về St. Petersburg và vừa viết vừa sống nghèo đói lây lất cho đến khi bị bắt lần cuối cùng vào năm 1941. Họ nhốt ông trong trại tâm thần của nhà giam Leningrad số 1, và ông chết ở đó vào ngày 2 tháng 2 năm 1942, vì đói.
Năm 1962, một số tác phẩm ông viết cho thiếu nhi mới bắt đầu được ấn hành, và sau đó họ cho in một số truyện khôi hài của ông. Mãi đến năm 1987, chính sách glasnost mới cho phép xuất bản hàng loạt các tác phẩm chính của Daniil Kharms.
Nhà văn George Saunders nhận định: “Kharms nằm trong cùng một tủ sách với Tolstoy, Chekhov, và Babel... như một trong những nhà tiền phong vĩ đại của truyện ngắn đương đại. Trong thể loại này, truyện ngắn của ông sẽ là những tác phẩm ngắn gọn nhất, khôi hài nhất, và ở những phương diện nào đó, trung thực nhất... Truyện ngắn của ông gần như không có hình hài, nhưng vừa bạo động, buồn bã, vừa khoái hoạt và kinh hoàng trong cùng một lúc.”
_____________
Pushkin và Gogol
GOGOL té nhào từ cánh gà ra sân khấu và nằm im ở đó. PUSHKIN xuất hiện trên sân khấu, vấp phải GOGOL và té nhào. PUSHKIN: Quỷ quái thật! Hình như ta vấp phải Gogol! GOGOL (Đứng dậy): Thật là kinh tởm! Không thể nào nghỉ ngơi được. (Bước đi, vấp phải PUSHKIN và té nhào) Hình như ta vấp phải Pushkin! PUSHKIN (Đứng dậy): Không yên được một phút! (Bước đi, vấp phải GOGOL và té nhào) Quỷ quái thật! Hình như ta lại vấp phải Gogol! GOGOL (Đứng dậy): Lúc nào cũng gặp chướng ngại! (Bước đi, vấp phải PUSHKIN và té nhào) Thật là kinh tởm! Lại vấp phải Pushkin! PUSHKIN (Đứng dậy): Đồ phá hoại! Đúng là đồ phá hoại! (Bước đi, vấp phải GOGOL và té nhào) Quỷ quái thật! Lại vấp phải Gogol! GOGOL (Đứng dậy): Giỡn mặt hay sao chứ! (Bước đi, vấp phải PUSHKIN và té nhào) Lại vấp phải Pushkin! PUSHKIN (Đứng dậy): Quỷ quái thật! Ừ, đúng, thật là quỷ quái! (Bước đi, vấp phải GOGOL và té nhào) Vấp Gogol! GOGOL (Đứng dậy): Kinh tởm! (Bước đi, vấp phải PUSHKIN và té nhào) Vấp Pushkin! PUSHKIN (Đứng dậy): Quỷ quái thật! (Bước đi, vấp phải GOGOL và té nhào vào trong cánh gà) Vấp Gogol! GOGOL (Đứng dậy): Kinh tởm! (Bước vào trong cánh gà; la lên từ hậu trường) Vấp Pushkin!
(Màn hạ)
(1934)
Nhà toán học và Andrey Semyonovich
NHÀ TOÁN HỌC (Rút từ trong đầu ông ra một quả bóng) Tôi đã rút từ trong đầu tôi ra một quả bóng. Tôi đã rút từ trong đầu tôi ra một quả bóng. Tôi đã rút từ trong đầu tôi ra một quả bóng. Tôi đã rút từ trong đầu tôi ra một quả bóng.
ANDREY SEMYONOVICH: Nhét nó vô trở lại. Nhét nó vô trở lại. Nhét nó vô trở lại. Nhét nó vô trở lại.
NHÀ TOÁN HỌC: Không, tôi sẽ không nhét vô! Không, tôi sẽ không nhét vô! Không, tôi sẽ không nhét vô! Không, tôi sẽ không nhét vô!
ANDREY SEMYONOVICH: Ừ thì đừng nhét vô. Ừ thì đừng nhét vô. Ừ thì đừng nhét vô.
NHÀ TOÁN HỌC: Thế thì tôi không nhét vô! Thế thì tôi không nhét vô! Thế thì tôi không nhét vô!
ANDREY SEMYONOVICH: Ừ, vậy cũng được. Ừ, vậy cũng được. Ừ, vậy cũng được.
NHÀ TOÁN HỌC: Thế thì tôi đã thắng! Thế thì tôi đã thắng! Thế thì tôi đã thắng!
ANDREY SEMYONOVICH: Được rồi, ông thắng, vậy thì hãy bình tĩnh lại!
NHÀ TOÁN HỌC: Không, tôi không bình tĩnh lại! Không, tôi không bình tĩnh lại! Không, tôi không bình tĩnh lại!
ANDREY SEMYONOVICH: Ông có thể là một nhà toán học nhưng, nghe tôi nói đây này, ông không thông minh lắm.
NHÀ TOÁN HỌC: Không, tôi thông minh và tôi biết nhiều cả đống. Không, tôi thông minh và tôi biết nhiều cả đống. Không, tôi thông minh và tôi biết nhiều cả đống.
ANDREY SEMYONOVICH: Cả đống, ừ, toàn là rác rưởi.
NHÀ TOÁN HỌC: Không, không phải là rác rưởi! Không, không phải là rác rưởi! Không, không phải là rác rưởi!
ANDREY SEMYONOVICH: Tôi chán tranh cãi với ông rồi.
NHÀ TOÁN HỌC: Không, tôi không chán! Không, tôi không chán! Không, tôi không chán!
ANDREY SEMYONOVICH bực dọc xua tay và bước đi. NHÀ TOÁN HỌC, sau khi đứng lại chừng một phút, bước đi theo ANDREY SEMYONOVICH
(Màn hạ)
(1933)
---------
Dịch từ bản Anh ngữ: “Pushkin and Gogol” và “The Mathematician and Andrey Semyonovich”, trong Daniil Kharms, Incidences, trans. Neil Cornwell (London: Serpent's Tail / five-star edition, 2006), 53, 59-60.
Đã đăng:
IỚIG ẾHT (truyện / tuỳ bút)
Có một dạo tôi tin rằng tôi đã nhìn thấy thế giới. Nhưng thế giới như một toàn thể thì mắt tôi không chạm tới được, tôi chỉ thấy những mảnh vụn của nó. Và tất cả những gì tôi trông thấy, tôi gọi là "những mảnh vụn của thế giới"... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Bốn mẩu minh hoạ về một ý tưởng mới lạ... | Đề tài cho một câu chuyện (truyện / tuỳ bút)
... NHÀ VĂN: Tôi là một nhà văn. ĐỘC GIẢ: Tôi nghĩ ông là cứt! NHÀ VĂN đứng sững vài phút, run rẩy trước ý tưởng mới lạ này, rồi ngã xuống chết điếng. Ông được khiêng đi chỗ khác... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Bốn truyện cực ngắn (truyện / tuỳ bút)
(Bốn truyện cực ngắn rất đặc dị của một nhà văn Nga kỳ tài nhưng phải chết vì bị bỏ đói trong nhà tù của Stalin.) Có một người đàn ông tóc đỏ không có mắt cũng chẳng có tai. Gã cũng chẳng có sợi tóc nào, vì thế gã được gọi là tóc đỏ, một cách lý thuyết. Gã không thể nói, vì gã không có miệng. Gã cũng chẳng có mũi... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
Thật là khó bàn về Pushkin với một người không biết gì về Pushkin. Pushkin là một nhà thơ vĩ đại. Napoleon không vĩ đại bằng Pushkin... | Tôi không ưa con nít, ông già, bà già và những người có tuổi, đứng đắn. / Thật là dã man cho con nít uống thuốc giết chuột. Nhưng phải có biện pháp với chúng nó chứ! / Tôi chỉ tôn trọng những thiếu nữ khoẻ mạnh, đầy đặn. Tôi nghi ngờ tất cả đại biểu khác của loài người… [Bản dịch của Đinh Linh]
|
 |
Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ
Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021