Ông nội của Đ mất tích khi bà nội mang thai cha Đ được vài tháng. Ở làng chẳng còn ai nhớ đến ông nữa. Ông biến mất ở đâu đó trong rừng rậm, hay dưới biển... Có khi cọp beo, cá mập,... đã nuốt mất xác ông rồi cũng nên.

Nhưng có hề chi, bởi ông là một nhà cách mạng.

Trước khi ra đi lần cuối, ông để lại một tờ giấy, trên đó chỉ ghi vỏn vẹn một dòng:

“Hãy lớn khôn để làm cách mạng.”

Và cha Đ lớn lên đã làm đúng theo lời của người cha mà mình chưa bao giờ biết mặt.

Cha đi làm cách mạng.

Nhưng cha không mất tích...

Ngày cha từ chiến trường trở về gầy còm và xanh xao. Nhưng thay vì buồn như mẹ, ông lại nở nụ cười của một kẻ chiến thắng. Chiến thắng làm ông cười mãn nguyện. Rồi khi nhìn Đ lớn dần lên, ông ít cười đi và nghĩ ngợi:

“Phải kiếm cho nó cái gì để sau này đỡ khổ.”

Nhưng ông chưa kịp làm gì nhiều thì đã tắt thở...

Trước khi chết, ông lại đưa cho Đ mảnh giấy mà ông nội đã ghi. Tờ giấy chỉ có vỏn vẹn dòng chữ:

“Hãy lớn khôn để làm cách mạng.”

Rồi mới đây thôi, Đ bị bắt. Tang chứng là mảnh giấy gia truyền ấy mà bây giờ đã trở nên tai hại vô cùng.

Đ đã cố giải thích, nhưng chẳng gã nào chịu nghe.

Khi ra toà, vị quan toà đã nói rằng “đó là một tài liệu phản động, bởi luật pháp đã quy định đây là cuộc cách mạng cuối cùng.”

Dĩ nhiên sau đó anh vào tù với tội danh “phản động.”