|
|
Đón Tết Việt Nam, thắp nến cho Tây Tạng
|
|
Gửi Tashi Sonam.
Đêm giao thừa, trong lúc đang nhận, đọc và gửi điện thư chúc Tết đến bạn bè gần xa, tôi thấy giữa hàng chục điện thư tiếng Việt có một điện thư tiếng Anh của Tashi Sonam, một người bạn Tây Tạng ở Sydney. Tôi giở ra đọc. Xin tạm dịch nội dung bức điện thư như sau: Hoàng Ngọc-Tuấn thân mến,
Hoan hỷ báo tin cho anh biết rằng năm nay người Tây Tạng khắp nơi trên thế giới đã quyết định mừng đón lễ Losar. Đây là lễ lớn đầu năm, giống như lễ mừng Năm Mới của người Việt Nam. Năm ngoái, đa số người Tây Tạng đã quyết định không mừng đón lễ Losar vì suốt năm 2008 đất nước và nhân dân Tây Tạng đã trải qua bao nhiêu tang tóc dưới bàn tay sắt của Trung Quốc xâm lược. Thay vì mừng đón lễ Losar, đầu năm 2009 chúng tôi đã giữ im lặng và cầu nguyện.
Năm nay, một số người Tây Tạng đã nêu lên ý tưởng rằng lễ Losar là một lễ quan trọng trong truyền thống văn hoá Tây Tạng, vì thế nhân dân Tây Tạng nên mừng đón lễ Losar để khẳng định sự hiện hữu mạnh mẽ của con người và văn hoá Tây Tạng, bất chấp sự đàn áp và tàn phá của Trung Quốc xâm lược.
Ý tưởng tích cực này được nhiều người Tây Tạng trên khắp thế giới hưởng ứng và đồng tình. Tôi hoan hỷ báo tin này để chia sẻ với anh và tất cả bạn bè, những người đã ủng hộ cho cuộc đấu tranh của chúng tôi suốt nhiều năm qua.
Tôi kèm theo đây một thông báo của Tenzin Dorjee (trưởng nhiệm của tổ chức Students for a Free Tibet [Sinh viên đấu tranh cho một nước Tây Tạng Tự do]), và Lhadon Tethong (trưởng nhiệm của Tibet Action Institute [Học viện Hành động Tây Tạng]), và một bài thơ mới của thi sĩ Bhuchung D. Sonam.
Thân mời anh cùng gia đình và bè bạn đến tham dự lễ mừng Losar tại trung tâm Karma Samten Choeling, 45 Veron Street, Wentworthville, NSW 2145, lúc 10 giờ sáng ngày 14 tháng Hai 2010. Ở đó chúng ta sẽ cầu nguyện cùng Bạch Y Bồ Tát Tara, và chúng ta sẽ dâng tặng ánh sáng cho nhau.
Chiều ngày 20 tháng Hai, 2010, từ 5 giờ 30, chúng ta cũng sẽ có một cuộc liên hoan Losar do ba cộng đồng Tây Tạng Sherpa, Yolmo và Tamang hợp tác tổ chức tại Herbet Greedy Hall, 79 Petersham Street, Marrickville, NSW 2204. Đây có lẽ là lần đầu tiên cả ba cộng đồng chung vui lễ Losar và nhất định sẽ là một sự kiện đầy ý nghĩa.
Chúng ta hãy cùng đến với nhau để chia sẻ niềm vui chung và góp sức cho nhau.
Với metta,
Tashi Sonam
* Trong tiếng Tây Tạng, “metta” là sự tốt lành, bao gồm cả tình thương và niềm hy vọng. Tết năm 2007, vì cảm hứng từ bài thơ “Lời cầu chúc đầu năm cho thanh niên Tây Tạng lưu vong” của Palden Gyal, do Tashi Sonam gửi tặng, tôi đã viết bài “Tashi Deleg! Lời chúc tụng đầu năm”, một bài viết đầy lạc quan. Nhưng từ năm 2008 đến nay, quá nhiều biến cố tang tóc đã xảy ra cho người Tây Tạng. Thỉnh thoảng, gặp Tashi Sonam, tôi vẫn thấy trên khuôn mặt anh một nụ cười hiền hoà, nhưng tôi cảm nhận sau nụ cười ấy là một nỗi buồn to lớn. Đêm giao thừa năm nay, nhận được bức điện thư đầy lạc quan của Tashi Sonam, tôi vui vô cùng. Gần suốt đêm giao thừa, tôi thức, uống cà-phê và mở CD để lắng nghe nhiều bản nhạc sáo tuyệt vời của Tenzing Tsewang, người bạn nhạc sĩ Tây Tạng tài hoa. Trong khi nghe nhạc, tôi đã dịch bản thông báo của Tenzin Dorjee và Lhadon Tethong cùng bài thơ mới của thi sĩ Bhuchung D. Sonam dưới đây:
Losar 2010: Vì tôi là người Tây Tạng
Mến chào các thân hữu và ủng hộ viên của Tây Tạng,
Người Tây Tạng sẽ mừng lễ Losar — Tết của Tây Tạng — vào ngày 14 tháng Hai, 2010. Trong âm lịch của Tây Tạng, ngày này đánh dấu sự khởi đầu của Năm Canh Dần 2137, một thời điểm cho sự thay đổi, hy vọng, và cách tân. Vào ngày này, chúng ta xiển dương lịch sử của chúng ta, tôn giáo của chúng ta, và tương lai của chúng ta — bởi vì lịch sử của chúng ta thì vĩ đại, văn hoá của chúng ta thì đẹp đẽ, tôn giáo của chúng ta thì uyên thâm, và — mặc dù chúng ta đang chịu đựng thống khổ — tương lai của chúng ta vẫn sáng ngời.
Từ năm 2008, sau cuộc nổi dậy của người Tây Tạng ở cả ba miền đất lịch sử của Tây Tạng, chúng ta đã chứng kiến càng ngày càng nhiều đồng bào nam nữ của chúng ta bị giam cầm, tra tấn và sát hại dưới sự cai trị của Trung Quốc. Vì thế, năm ngoái, người Tây Tạng đã nhất tâm với nhau trên toàn thế giới và quyết định không đón mừng lễ Losar.
Năm nay, nhiều người Tây Tạng sửa soạn đón mừng lễ Losar chỉ vì lý do duy nhất: chúng ta là người Tây Tạng. Chúng ta sẽ nói tiếng Tây Tạng, mặc y phục Tây Tạng, và thực hiện các phong tục Tây Tạng, để làm tăng sức mạnh cho căn tính của chúng ta và thần trí của chúng ta. Qua sự thực hiện này chúng ta sẽ tìm thấy sự dũng cảm và những cơ hội mới để tiếp tục đấu tranh. Mừng lễ Losar với gia đình và bè bạn, người Tây Tạng sẽ đón nhận niềm hân hoan, cũng nhiều như niềm thống khổ, mà niềm hân hoan ấy là một phần không thể tách rời trong tổng thể của phong trào giành lại tự do.
Trong suốt những năm xâm chiếm đất nước chúng ta, có một điều hiển nhiên: kẻ đàn áp cảm thấy ghen tức với thần trí của người Tây Tạng, một thần trí mà bạo lực không thể nào nghiền nát. Năm nay người Tây Tạng trên toàn thế giới sẽ bồi dưỡng cho thần trí này qua sự đón mừng lễ Losar.
Trong khi thực hiện nghi thức văn hoá cổ truyền quan trọng này, người Tây Tạng và các ủng hộ viên hãy thắp đèn dầu và bạch lạp trên bàn thờ và trên những thành cửa sổ vào ngày 14 tháng Hai để vinh danh lòng dũng cảm của nhân dân Tây Tạng ở đất nước Tây Tạng đang tiếp tục phản kháng sự xâm chiếm bất hợp pháp của chính phủ Trung Quốc trên quê hương mình.
Tây Tạng sẽ được tự do.
Với niềm hy vọng.
Tenzin Dorjee và Lhadon Tethong
Và đây là bài thơ mới của thi sĩ Tây Tạng Bhuchung D. Sonam:
Losar
Chúng ta nên ăn mừng lễ Losar
Một vài người nói...
Để mở ra một trang sử mới
Hãy làm người Tây Tạng
Mặc y phục Tây Tạng
Ăn uống Tây Tạng
Nói tiếng Tây Tạng
Để ngẩng cao đầu
Bước trên một con đường mới, ý thức về quá khứ.
Chúng ta không nên ăn mừng lễ Losar
Những người khác nói...
Để biểu lộ lòng tôn kính đối với những người đã chết và những người bị giam cầm
Hãy làm người Tây Tạng
Tụng chú mani
Cầu nguyện cho tất cả
Lần tràng hạt
Hãy nhớ rằng
Các anh các chị của chúng ta đang chịu nhục hình.
Ăn mừng hay không ăn mừng
Yếu tính là ở sự khác nhau về ý nghĩa.
Lễ Losar là một cách tốt đẹp
Để biểu lộ chính chúng ta như một dân tộc
Vì đó là ngày lễ của Tây Tạng
Không chỉ để vui chơi...
Nhưng để khẳng định -
Tôi là một người Tây Tạng
Tôi yêu Tây Tạng.
Tôi sống dưới ách xâm lược
Nhưng tôi không chịu đầu hàng.
Tôi có một nền văn hoá
Gọi là Tây Tạng
Tôi có tên
Gọi là Tây Tạng
Tôi có một tương lai
Gọi là Tây Tạng
Tôi là một người Tây Tạng
Tôi cần một trang sử mới.
* Sáng sớm Mồng Một Tết (ngày 14 tháng Hai, 2010) tôi gọi điện thoại để chúc mừng Tashi Sonam. Tôi nói: “Tashi Deleg! Tashi Deleg! Tashi Deleg!” Và Tashi Sonam reo lên: “Chuc mung nam moi!” Rồi chúng tôi cười vui. Tôi nói tôi không thể đến trung tâm Karma Samten Choeling vào sáng nay vì tôi đã có kế hoạch đưa cả gia đình đi lễ chùa, nhưng tôi sẽ đến dự cuộc liên hoan Losar tại Marrickville chiều ngày 20 tháng Hai. Tôi nói với Tashi Sonam: “Tôi đã thắp nến trên bàn thờ Phật vì đó cũng là phong tục của một Phật tử Việt Nam trong ngày đầu năm, nhưng đêm nay tôi sẽ thắp nến trên thành cửa sổ để góp ánh sáng với người Tây Tạng.” Tashi Sonam rất vui mừng khi nghe điều ấy. * Đêm nay, đêm Mồng Một Tết, tôi đã thắp nến trên những thành cửa sổ của nhà tôi. Ánh sáng lung linh từ những ngọn bạch lạp toả ra khu vườn, xuyên qua màn mưa lấp lánh. Tôi đứng ngắm ánh nến rất lâu, tưởng tượng đến những ngọn núi tuyết ở Tây Tạng, và tôi hình dung những giọt máu đỏ thắm rơi lên tuyết trắng. Tôi thầm đọc “Om mani padme hum... Om mani padme hum... Om mani padme hum...” và tôi thấy nước mắt tôi ứa ra, nhưng trong lòng tôi có một niềm hy vọng. 
Thắp nến trên bàn thờ Phật
(bức tượng Thích Ca là tác phẩm của cố điêu khắc gia Lê Thành Nhơn)
Những ngọn nến trên thành cửa sổ đêm Mồng Một Tết
Đêm Mồng Một Tết Canh Dần, 2010.
----------------
Bấm vào đây để đọc tất cả những tác phẩm của Hoàng Ngọc Tuấn đã đăng trên Tiền Vệ
|
 |
Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ
Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021