|
|
[THƠ CỦA HOẠ SĨ] Những tiếng động | Phấn và bồ hóng
|
|
Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn
Wassily Kandinsky (1866-1944), nhà danh hoạ của thế kỷ 20, không chỉ tập trung vào việc vẽ. Ông nói: "Marc và tôi đã ném chính mình vào hội hoạ, nhưng hội hoạ đơn thuần không làm chúng tôi thoả mãn. Thế rồi tôi nẩy ra ý tưởng làm một cuốn sách 'tổng hợp' để xoá bỏ những tư tưởng cũ kỹ chật hẹp và đánh sập những bức tường ngăn cách các ngành nghệ thuật... và để chứng tỏ rằng rốt cuộc vấn đề nghệ thuật không phải là vấn đề của dạng thức mà là vấn đề của nội hàm thẩm mỹ." Bộ sách Blaue Reiter Almanach do ông cùng Franz Marc làm chủ biên vào những năm 1911-1912 đã mở rộng để đón nhận mọi ngành nghệ thuật. Năm 1912, Kandinsky xuất bản cuốn Klänge (Những tiếng động), gồm những bài thơ kết hợp với tranh mộc bản. Dưới đây là hai bài thơ trong cuốn sách ấy.
NHỮNG TIẾNG ĐỘNG
Mặt.
Xa.
Mây.
. . . .
. . . .
Một người đàn ông đứng đó với một cây kiếm dài. Cây kiếm dài và to bản. Rất to bản.
. . . .
. . . .
Hắn thử chơi xỏ tôi nhiều lần và tôi thú nhận: Hắn đã thành công -- với trò chơi xỏ. Và có thể đã quá nhiều lần.
. . . .
. . . . .
Mắt, mắt, mắt . . . mắt.
. . . . .
. . . . .
Một người đàn bà, mảnh khảnh và không còn trẻ, có một miếng vải trên đầu, miếng vải phủ xuống mặt nàng như một tấm mạng khiến mặt nàng khuất vào bóng tối.
Cầm một sợi thừng, người đàn bà dắt theo con bê, nó còn nhỏ và đứng không vững trên bốn cẳng xiêu vẹo. Đôi khi con bê bước theo sau nàng rất ngoan ngoãn. Và đôi khi nó lại vùng vằng. Thế nên người đàn bà nắm sợi thừng lôi cổ nó đi. Nó gằm cổ lại, gục gặc cái đầu, ghì bốn cẳng xuống. Nhưng bốn cẳng nó yếu và sợi thừng không đứt.
Sợi thừng không đứt.
. . . . .
. . . . .
Những con mắt trông chừng từ xa.
Đám mây nhô lên.
. . . . .
. . . . . .
Khuôn mặt.
Từ xa.
Đám mây.
Cây kiếm.
Sợi thừng.
PHẤN VÀ BỒ HÓNG
Ôi, hắn đi chậm làm sao.
Giá như ở đó có một người nào bảo hắn: Nhanh hơn, đi nhanh hơn, nhanh hơn, nhanh hơn, nhanh hơn, nhanh hơn.
Nhưng hắn không ở đó. Phải thế không?
Khuôn mặt đen này với cặp môi trắng, cặp môi rất trắng, như thể bị bôi sơn lên, đổ vữa lên, trét phấn lên.
Và cặp tai xanh lá cấy!
Có phải nó xanh lá cây không? Hay không phải thế? Hay phải thế không?
Mỗi mùa Thu cây trút lá, trút bỏ y phục, trút bỏ đồ trang sức, trút bỏ thân xác, trút bỏ vương miện của chúng.
Mỗi mùa Thu. Và còn bao nhiêu nữa? Bao nhiêu mùa Thu nữa? Vĩnh viễn? Hay không phải thế? Hay phải thế không?
Hắn đi chậm làm sao.
Và mỗi mùa Xuân hoa tử-la-lan mọc lên. Và toả hương, toả hương. Chúng luôn luôn toả hương. Có bao giờ chúng ngưng toả hương? Hay không phải thế? Có phải bạn thích hắn có một khuôn mặt trắng và cặp môi đen, như thể bị đổ vữa lên, bôi sơn lên, trét mồ hóng lên? Có phải bạn thích như thế hơn không?
Hay là có người nào ở đó sẽ bảo hắn và có lẽ đang bảo hắn rồi đấy: Nhanh hơn, nhanh hơn, nhanh hơn.
Nhanh hơn, nhanh hơn, nhanh hơn, nhanh hơn, nhanh hơn.
---------
Dịch theo bản Anh ngữ của Elizabeth R. Napier: "Sounds" và "Chalk and soot", in trong Poems for the Millennium: The University of California Book of Modern & Postmodern Poetry, Volume One, eds. Jerome Rothenberg & Pierre Joris (Berkeley: University of California Press, 1998) 266-267.
|
 |
Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ
Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021