ITALO CALVINO

(1923-1985)

_________

NHỮNG THÀNH PHỐ & HỒI ỨC

1.

Rời khỏi chốn ấy và trải qua ba ngày tiến về phương đông, bạn đến Diomira, một thành phố có sáu mươi mái nhà vòm bằng bạc, có những tượng đồng của tất cả các vị thần, có những con đường đắp bằng chì, có một hí viện bằng thuỷ tinh, có một con gà trống bằng vàng mỗi sáng gáy vang trên đỉnh tháp. Tất cả những điều đẹp đẽ này đều quen thuộc đối với người lữ khách đã từng trông thấy chúng ở các thành phố khác. Nhưng vừa đặt chân đến thành phố này vào một đêm tháng Chín, khi ngày đang trở nên ngắn hơn và những bóng đèn muôn màu đồng loạt bật sáng nơi khung cửa của các quán ăn và từ một mái hiên có một người phụ nữ thốt lên “ồ”, thì cái phẩm chất đặc biệt của thành phố này là cảm giác ganh tị của chàng đối với những ai giờ đây đang tin rằng họ đã từng sống qua một buổi tối giống hệt như buổi tối này và nghĩ rằng họ đã từng vui sướng, vào lúc đó.

2.

Khi lái xe rất lâu xuyên qua những miền hoang dã, chàng cảm thấy khao khát đến một thành phố. Cuối cùng chàng đến Isidora, một thành phố nơi các toà nhà đều có những cầu thang hình xoáy trôn ốc được trang trí bằng những vỏ ốc, nơi những viễn vọng kính và những cây vĩ cầm hoàn hảo được chế tạo, nơi người đàn ông ngoại quốc đang lưỡng lự không biết chọn ai giữa hai người phụ nữ thì lại gặp thêm người phụ nữ thứ ba, nơi những cuộc đá gà biến thành những cuộc ẩu đả giữa những tay cá độ. Chàng đã nghĩ đến tất cả những điều này trong lúc chàng khao khát đến một thành phố. Isidora, do đó, là thành phố mộng tưởng của chàng: chỉ có khác một điểm. Trong thành-phố-mộng-tưởng ấy, chàng là một thanh niên; nhưng khi đến Isidora thì chàng là một ông già. Tại một bức tường nơi quảng trường, những ông già ngồi nhìn ngắm các thanh niên đi ngang qua; và chàng ngồi cùng đám già ấy. Những khát vọng đã trở thành những hồi ức.

-------------

Đã đăng: