thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Từ Lịch sử của Báo chí | Mẹ chúng ta | Một cô bé sáu tuổi trong khu ổ chuột...
 
Bản dịch Hoàng Ngọc Biên
 
 
 
JERZY FICOWSKI
(1924~)
 
 
 

Từ Lịch sử của Báo chí

 
Những người chết không có tên
những người bị giết cách tỉ mỉ
trên những vỉa hè khu Do-thái
được phủ lên người với những tờ báo
cho tới khi xe bò đến chở đi
 
báo chí từ đấy
tăng số lượng phát hành
chăm chỉ dùng vào việc
che đậy cái sự thật
đang nằm ngửa cho người ta đánh
 
tới chừng nào nó không còn thở
và không ngẩng đầu lên
nếu không đám ong những chữ
đám ruồi xanh, ruồi nhặng những từ
sẽ vùng dậy kêu vo ve từ những tờ giấy hoảng hốt
đi tìm con mồi khác
 
 
 

Mẹ chúng ta

 
mẹ chúng ta
những con người muôn đời vẫn thế
mãi mãi hiện diện
lúc nào cũng một tư thế bất động
trong những khung cửa sổ
trán tựa vào những ô kính
tai lắng nghe chốn vắng bóng mình
mắt dõi theo chúng ta
chúng ta
những kẻ ra đi
những kẻ trở về
những kẻ không trở về
 
 
 
Một cô bé sáu tuổi trong khu ổ chuột
Ăn xin trên phố Smolna năm 1942
 
Cô bé chẳng có gì
ngoài đôi mắt có sức hoàn toàn
tình cờ làm hiện lên ngay trong nó
hai ngôi sao David
một giọt nước mắt có lẽ đã đẩy ra ngoài
 
thế là cô bé khóc
 
lời nói của cô
chẳng phải bằng bạc
nó vừa xứng với
một cái nhổ toẹt hay một cái ngoảnh mặt
lời nói cô đầy nước mắt
đầy những chữ gian nan
 
thế là cô bé im lặng
 
Sự im lặng của cô
không phải bằng vàng
giá nó không cao hơn
một củ cà rốt 5 xu có lẽ
một sự im lặng rất tử tế đàng hoàng
với một giọng Do-thái
thiếu ăn
 
thế là cô bé chết
 
 
---------------------------------
“Từ Lịch sử của Báo chí” dịch từ bản tiếng Anh trong Spoiling Cannibals’ Fun - Polish Poetry of The Last Two Decades of Communist Rule, do Stanislaw Baranczak và Clare Cavanagh biên tập và dịch, Northwestern University Press, 1991. Bản Việt ngữ “Từ Lịch sử của Báo chí” từng xuất hiện trong Thơ Mới Ba Lan - Tường trình từ một thành phố bị bao vây, Hoàng Ngọc Biên giới thiệu và chuyển ngữ, 160 trang, Nhà xuất bản Trình bầy, Salt Lake City, 1993; “Mẹ chúng ta” dịch từ “Nos mères” trong Témoins – Quarante-quatre poètes polonais contemporains 1975-1990 (Les Ateliers du Tayrac, 1997). “Một cô bé sáu tuổi trong khu ổ chuột / Ăn xin trên phố Smolna năm 1942” dịch từ bản tiếng Pháp “Une fillette de six ans du ghetto / Mendiant dans la rue Smolna en 1942” của Jacques Burko trong Tout ce que je ne sais pas (Buchet/Chastel, 2005).
 
 
 
Bìa tập Thơ Mới Ba Lan – Hai bích chương Ba Lan [với “ngôi sao David”, gồm hai hình tam giác chập ngược]
 
 
------------
Đã đăng:
 
... Đá trên đường đi không buông lời rên rỉ, / không khí trơn nhẵn không vỡ vụn / gió chẳng thở than. // Và những nơi rễ thông ăn mòn / Ta không nghe cất tiếng bằng lời nói / Chẳng bằng tiếng lá cũng chẳng bằng bãi cát... | những đứa cháu của tôi / mang giày trượt / (thời tôi là những cái đế có bánh lăn) / đã đi xa / về một tương lai không là tương lai của tôi... | Tôi sẽ kể bạn nghe câu chuyện / trước khi nó xuất hiện lọc mất dấu vết chúng ta / và như thế rửa sạch cả sỏi cát... | ... anh chưa muốn nghỉ ngơi / anh khinh bỉ chán ghét / sự im lặng chết người của sỏi đá // gánh nặng quê hương chúng ta / với anh không phải nhẹ... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
... Thế hệ tôi / đã bị bắn bỏ từ tuổi thanh xuân / đôi khi người ta bắt gặp / một vài hàng mẫu hiếm hoi / như tôi đây, chẳng hạn // Người ta có thể nhận ra chúng tôi / do chỗ chúng tôi ai cũng rình nghe loạt súng / sẽ bắn gục mình / bắn có phần hơi trễ... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
Em hãy nhắm mắt lại – đừng ngủ – em sẽ chẳng ngủ / chút nào đâu / đêm ru em mãi tận sự mất ngủ – / hãy nhắm mắt lại – làn gió đêm chạy xuyên qua... | ... hỡi bài ca xưa / trước khi ta đi vào giấc ngủ / hãy ru ta nữa đi... | Từ giấc ngủ của ta / từ sâu thẳm giấc ngủ của ta / đêm bùng vỡ / tất cả những gì bên trong ta / đều giấu ta... | Tôi cứ bắt gặp hoài những tên Thomas / chung thuỷ / với cái ngu cố định của mình... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
Sáu bài thơ của Jerzy Ficowski (1924-) nhà thơ, tiểu thuyết gia, dịch giả Ba Lan. Tôi sẽ kể bạn nghe một chuyện xưa, một câu chuyện / trước khi nó trồi lên sạch / với sạn sỏi của con người chúng ta / được lấy ra cẩn thận / như xương loài thằn lằn bay / bên dưới sa mạc gobi… [Bản dịch của Lê Đình Nhất-Lang]
 
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021