thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
15 bài thơ trong All Watched Over by Machines of Loving Grace (1967)
 
Bản dịch của Lê Đình Nhất-Lang
 
 
RICHARD BRAUTIGAN
(1935-1984)
 
Tập thơ All Watched Over by Machines of Loving Grace (Tất cả được trông nom bời những cái máy đầy vẻ thương yêu) (San Francisco: The Communication Company, 1967) của Richard Brautigan là một ấn phẩm hy hữu của thi ca Mỹ. Tất cả 1500 ấn bản được in và phát không. Ðược biết tập thơ được in ở toà soạn báo San Francisco Chronicle giữa một cuộc đình công và một nhóm nhà văn và hoạ sĩ thừa dịp ấy chiếm dụng giàn máy móc không ai trông nom; họ in cuốn sách này và in năm bài thơ lên năm tấm bích chương. Tuy nhiên, theo lời một giới chức của The Communication Company, thì cuốn sách được in toàn bộ tại đại bản doanh của công ty. Dù gì đi nữa, Brautigan viết trong phần bản quyền như sau: “Cho phép in lại bất cứ bài thơ nào trong tạp chí, sách, và báo nếu những cuốn này được phát không.”
 
Tập thơ gồm có 32 bài. Ðây là ấn phẩm thơ thứ năm của Brautigan. Tất cả các bài thơ trong cuốn này được in lại trong The Pill Versus the Spring Mine Disaster (xuất bản lần đầu vào năm 1968).
 
Trang web sau đây chứa đựng phần lớn tác phẩm của Richard Brautigan và những chi tiết liên quan tới tác giả và tác phẩm:
 
 
Xin gửi đến quý bạn đọc của Tiền Vệ bản dịch của 15 bài trong All Watched Over by Machines of Loving Grace.
 
 
 

3 tháng Mười Một

 
Tôi đang ngồi trong quán cà phê,
uống Cô-ca.
 
Một con ruồi đang ngủ
trên một cái khăn giấy.
 
Tôi phải đánh thức hắn dậy,
để tôi còn chùi mắt kính.
 
Có một cô gái đẹp tôi muốn nhìn.
 
 
 

San Francisco

 
     Bài thơ này được Richard Brautigan tìm thấy trên một chiếc túi giấy
     ở một tiệm giặt ở San Francisco. Không rõ ai là tác giả.
 
Tình cờ, bạn bỏ
Tiền bạn vào
Máy tôi (#4)
Tình cờ, tôi bỏ
Tiền tôi vào một
Máy khác (#6)
Cố tình, tôi bỏ
Quần áo của bạn vào cái
Máy trống đầy
Nước và không có
Quần áo
 
Nó cô đơn.
 
 
 

Lỗ sao

 
Tôi ngồi đây
ở đầu lý tưởng
của một ngôi sao,
 
nhìn ánh sáng
đổ về phía
     tôi.
 
Ánh sáng
đổ qua
một cái lỗ
trên trời.
 
Tôi không vui lắm,
nhưng tôi có thể thấy
làm sao mọi vật
     xa xôi.
 
 
 

Tôi nằm đây trong căn chúng cư của một cô gái lạ

 
     Cho Marcia
 
Tôi nằm đây trong căn chúng cư của một cô gái lạ.
Nàng có cây sồi độc, một vết phỏng nắng tệ hại
     và không vui.
Nàng đi lung tung trong chốn này
như những điệu bộ xa cách của kính long trọng.
 
Nàng mở và đóng nọ kia.
Nàng vặn nước lên,
và nàng tắt nước đi.
 
Tất cả những tiếng động nàng làm đều xa xôi.
Chúng có thể ở trong một thành phố khác.
Chiều rồi và người ta đang nhìn chằm chặp
ra ngoài các cửa sổ của thành phố đó.
Mắt họ đầy những tiếng động
     của những gì nàng đang làm.
 
 
 

Lời phàn nàn của goá phụ

 
Thật vẫn chưa lạnh đủ
để đi mượn ít củi đốt
bên hàng xóm.
 
 
 

30 tháng Mười Hai

 
Lúc 1 giờ 30 sáng một phát rắm
thúi như một cuộc hôn nhân giữa
một trái bơ và một cái đầu cá.
 
Tôi phải ra khỏi giường
để viết điều này xuống mà không có
     đeo kính.
 
 
 

Cặp tình nhân

 
Tôi sửa phòng ngủ nàng:
nâng trần lên bốn bộ Anh,
dẹp bỏ hết đồ đạc của nàng
(và sự bề bộn đời nàng)
sơn tường màu trắng,
đặt một niềm êm ả tuyệt vời
     trong căn phòng,
một thinh lặng gần như có mùi hương,
bỏ nàng vào một chiếc giường đồng thau thấp
với những tấm phủ satin trắng,
và tôi đứng đó ở lối cửa
nhìn nàng ngủ, cuộn lại,
với khuôn mặt quay đi
     khỏi tôi.
 
 
 

Một vũ điệu trời giữa tháng Hai

 
Hãy nhảy về phía tôi, xin mời, cứ
như em là một ngôi sao
với nhiều năm ánh sáng chồng chất
ở trên tóc em,
     đang cười,
 
và tôi sẽ nhảy về phía em
cứ như tôi là bóng tối
với những con dơi chồng chất như một cái nón
     trên đầu tôi.
 
 
 

Hollywood

 
     26 tháng Một, 1967
     lúc 3 giờ 15 chiều
 
Ngồi đây ở Los Angeles
đậu xe trên một đường nhỏ khu
     gia cư đổ nát
nhìn trừng lên chữ
     HOLLYWOOD
viết trên mấy trái núi quạnh quẽ,
tôi lắng nghe thật kỹ
đài nhạc rock and roll
     (Lovin’ Spoonful)
     (Jefferson Airplane)
trong khi người ta chậm rãi
đặt những cái thùng rác ra ngoài.
 
 
 

Cái mũi tôi đang già

 
Phải.
Một cái nhìn tháng Chín dài thượt lười lĩnh
vào gương
nói điều đó đúng:
 
Tôi 31 tuổi
và cái mũi tôi đang
     già.
 
Nó bắt đầu khoảng
     một inch
bên dưới sống mũi
và tản bộ kiểu lão bệnh học
     xuống
khoảng một inch nữa hay cỡ đó:
     ngừng.
 
May thay, phần còn lại
của cái mũi thì tương đối
     trẻ.
 
Tôi tự hỏi bọn con gái
có muốn tôi với một cái
     mũi già.
 
Tôi có thể nghe thấy chúng giờ đây
mấy con đĩ chó nhẫn tâm!
 
“Thằng chả ngon lành
     nhưng mũi thằng chả
già rồi.”
 
 
 

Con cá mè bạn em

 
Nếu tôi có sống đời tôi
trong hình hài cá mè
trong những khung da và râu ria
nơi đáy ao
và em có đi qua
     một tối
khi trăng đang soi
xu૑ng căn nhà tối của tôi
và đứng đó bên bờ
     của lòng thương yêu của tôi
và nghĩ, “Cảnh đẹp ghê
nơi đây bên ao này. Tôi ước
     có ai yêu tôi,”
tôi sẽ yêu em và làm con cá mè
bạn em và đuổi những ý tưởng
cô đơn như vậy ra khỏi đầu em
và đột nhiên em sẽ
     bình yên,
và hỏi chính mình, “Không biết
có con cá mè nào
trong ao này? Ðây có vẻ như
một nơi lý tưởng cho chúng.”
 
 
 

Dụng cụ sửa chữa vận mệnh: Những món 1-4

 
1. Lấy đủ đồ để ăn,
    và ăn đồ đó.
 
2. Tìm chỗ để ngủ nào yên tĩnh,
    và ngủ ở đó.
 
3. Giảm hoạt động trí óc và tiếng ồn cảm xúc
    tới khi bạn đạt tới sự thinh lặng của chính mình,
    và lắng nghe nó.
 
4.
 
 
 

Tất cả được trông nom bởi những cái máy đầy vẻ thương yêu

 
Tôi thích nghĩ (và
càng sớm càng tốt!)
về một đồng cỏ điều khiển học
nơi loài có vú và máy điện toán
sống với nhau trong niềm
hòa thuận lập trình hỗ tương
như nước tinh khiết
chạm tới trời trong.
 
Tôi thích nghĩ
     (xin cho ngay bây giờ!)
về một cánh rừng điều khiển học
đầy thông và đồ điện tử
nơi nai dạo chơi an bình
ngang qua những máy điện toán
cứ như chúng là những cây hoa
với những chùm xoay chong chóng.
 
Tôi thích nghĩ
     (nhất định phải có!)
về một bầu sinh thái điều khiển học
nơi ta khỏi phải lao động
và hòa nhập trở lại vào thiên nhiên
trở về với loài có vú
anh chị em của ta
và tất cả được trông nom
bởi những cái máy đầy vẻ thương yêu.
 
 
 

Chín thứ

 
Ðêm xuống
 
và một cái đẹp được đánh số
ngả vào cơn gió,
 
cười ngặt nghẽo với những
cành cây,
 
     khúc khích,
 
chơi vũ điệu bóng tối
với một con diều chết,
 
gạ gẫm tình thương
của những chiếc lá đang rơi,
 
và biết bốn
thứ khác nữa.
 
Một là màu
của tóc em.
 
 
 

Hãy du hành vào căn nhà Mỹ mới

 
Có những cánh cửa
muốn thoát
khỏi những bản lề để
bay với những đám mây hoàn hảo.
 
Có những cửa sổ
muốn được
thả ra khỏi
khung để chạy với
nai qua
những đồng cỏ miền quê.
 
Có những bức tường
muốn lảng vảng
với núi
qua buổi chạng vạng
sáng sớm.
 
Có những mái nhà
muốn du lịch
một cách phong nhã với
những ngôi sao qua
những vòng tròn của bóng tối.
 
------------------------------
Dịch từ nguyên tác tiếng Anh các bài thơ “November 3”, “San Francisco”, “Star Hole”, “I Lie Here in a Strange Girl’s Apartment”, “Widow’s Lament”, “December 30”, “Lovers”, “A Mid-February Sky Dance”, “Hollywood”, “My Nose Is Growing Old”, “Your Catfish Friend”, “Karma Repair Kit: Items 1-4”, “All Watched Over by Machines of Loving Grace”, “Nine Things”, và “Let's Voyage into the New American House”, tất cả được đăng lại ở trang web http://www.brautigan.net/machines.html.
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021