thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Vladimir Nabokov

 

 

Vào lúc Nabokov đã chuẩn bị tươm tất cho một cuộc đi chơi núi (mũ cát trắng, áo sơ mi vải bông tay dài, quần sọt) và sắp sửa rời khỏi khách sạn Palace Hôtel thì cơn mưa bất ngờ ập xuống. Bây giờ chàng đành phải ngồi uống cà phê ở bao lơn, nhìn ra màn mưa. Trên đường phố chính, thỉnh thoảng một chiếc xe lướt qua êm ái. Tất cả đều chuyển động chậm rãi, trừ ý nghĩ của chàng. “Chàng quay lại và thấy phía cuối đường bên kia một góc rực nắng của căn nhà, nơi chàng đã sống lại một thời đã qua và nơi chàng không bao giờ quay về.” Như một điệu luân vũ bất tận, ý nghĩ không ngừng vây hãm chàng. Thoạt đầu, từ một chấm nhỏ như một cái trứng sâu trong nách lá bé đến mức chàng không biết đến cả sự hiện diện của nó, ý nghĩ lớn dần; nó đập vỡ trứng chui ra, có hình dáng như phân chim, màu đen và đầy lông. Ý nghĩ nhai nghiến ngấu các tế bào thần kinh, hít thở hết dưỡng khí trong não. Sau đó nó lại đi tìm một nơi khác thích hợp để tiếp tục chuyển hoá. Ở đấy, nó tạo ra một cái lớp vỏ đệm với những sợi tơ rồi đeo bám vào bằng đuôi hoặc những chân sau, đầu lộn xuống dưới như một dấu hỏi ngược. Chỉ cần một cái vặn mình, rồi một cái vặn mình nữa, ý nghĩ đã mọc thêm đôi cánh. Chúng bay lượn tung tăng khắp nơi như một đàn bướm sặc sỡ trong rừng. Tuy nhiên, Nabokov không thể đuổi bắt ý nghĩ bằng một cái thìa uống cà phê được. Chàng phải dùng đến cái vợt bắt bướm của Vladimir, một nhà côn trùng học trứ danh. Đó là một nghệ thuật cần đến sự khéo léo và kiên nhẫn. Ngay cả cái bóng của bạn cũng không được làm bướm kinh động. Vào mùa hè, trong những đêm không trăng, Vladimir căng tấm khăn trải giường ra cỏ, chiếu đèn vào để dẫn dụ những con bướm còn lẩn khuất trong màn đêm. Bằng cách đó, Vladimir đã bắt được những con bướm tuyệt mỹ; ông ghim chặt những cây kim nhỏ vào ức chúng rồi dùng miếng bông tẩm ê-te dìu chúng vào giấc ngủ vĩnh hằng để tạo nên những bộ sưu tập có một không hai trưng bày ở Cornell, Havard và Lausanne. Những lần khác, ông lại nhờ Véra cố định những con bướm bằng cái máy đánh chữ, vào đúng “vị trí của ý thức trong vũ trụ”. Điều phức tạp duy nhất là ở vị trí đó, chúng ta phải nhìn bằng kính lúp hoặc kính hiển vi, bởi vì khi ấy bạn không thể hoàn toàn khẳng định là Vladimir đã hoá thân thành bướm hay bướm đã hoá thân thành Vladimir.

 

 

-----------
Chú thích: Những chữ in nghiêng được trích từ các tác phẩm của Vladimir Nabokov.

 


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021