thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
6 bài thơ
Bản dịch của Đinh Linh
 
 
Orhan Veli
(1914-1950)
 
ORHAN VELI sinh 1914, chết 1950 vì chảy máu não. Chịu ảnh hưởng thơ Haiku, Veli được coi là người cha của thơ tự do tại Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy có nhiều độc giả, hay có lẽ vì vậy, Veli bị nhiều nhà thơ khác đả kích. Cemal Sureya viết về Veli: “Không hàng, không nhịp, không nhạc, không ảnh, không đẹp, không vần, không huyền bí, không kịch tính.” Học giả Murat Nemet-Nejat nhận xét: “Oái oăm thay, về già, Sureya viết những bài thơ mạnh mẽ rất giống thơ Veli.”
 
Sau đây là 6 bài của Veli, dịch theo bản Anh ngữ của Murat Nemet-Nejat trong quyển Eda: An Anthology of Contemporary Turkish Poetry (Talisman Houses 2004), và của hai dịch giả khác, đăng trên mạng.
 
______________________
 

Bất thình lình*

 
Tất cả xảy ra bất thình lình.
Bất thình lình ánh sáng ụp xuống trần gian;
Bất thình lình bầu trời;
Bất thình lình hơi nước bốc từ mặt đất.
Bất thình lình tua, bất thình lình nụ.
Bất thình lình trái cây.
Bất thình lình.
Bất thình lình.
Bất thình lình con gái, bất thình lình con trai.
Đường đi, cánh đồng hoang, mèo, người...
Bất thình lình tình yêu,
Bất thình lình hạnh phúc.
 
 
 

Làm tôi chóng mặt

 
Nhận lá thơ làm tôi chóng mặt;
Uống rượu raki là tôi chóng mặt;
Đi xa làm tôi chóng mặt;
Những điều này có nghĩa gì, tôi chẳng biết;
Nghe ai hát “Kazim của tôi”
Tại xóm Uskudar
Làm tôi chóng mặt.
 
                            [1941]
 
 
 

Người khách

 
Chiều hôm qua, tao chán.
Hai gói thuốc chẳng nhằm nhò gì;
Ráng viết, chẳng được;
Sau bao nhiêu năm, tao kéo viôlông,
Đảo một vòng,
Xía đầu vào những ván cờ thỏ cáo,
Hát lạc giọng,
Bắt ruồi—nguyên một hộp.
Rốt cuộc, sư cha nó,
Tao mò lại thăm mày.
 
                            [1941]
 
 
 

Cầu Galata

 
La cà trên cầu Galata
Tao thích thú dòm tụi bay.
Một số kéo mái chèo, thì thào,
Một số bốc những con sò từ bẫy,
Một số nắm bánh lái trên xà lan,
Một số loay hoay với giây cáp,
Một số là chim, bay bổng như nhà thơ,
Một số là cá, lấp lánh, lấp lánh,
Một số là thuyền, một số phao,
Một số là mây, trên không trung,
Một số là tàu chạy bằng hơi nước, với ống khói,
Như con nít nghịch ngợm chúng luồn dưới cầu,
Một số là còi, đang thổi,
Nhưng tất cả tụi bay, tất cả
Đều phải lo sinh sống.
Chẳng lẽ tao là thằng khoái lạc duy nhất?
Nhưng đừng lo, có lẽ một ngày nào
Tao sẽ viết một bài thơ về tụi bay;
Tao sẽ kiếm vài đồng.
Tao sẽ đi mua thức ăn.
 
                            [1949]
 
 
 

Miễn phí*

 
Chúng ta sống miễn phí;
Không khí miễn phí, mây miễn phí;
Thung lũng và đồi miễn phí;
Mưa và bùn miễn phí;
Phía ngoài của xe hơi,
Cổng rạp ciné
Và ô kính bày hàng miễn phí;
Bánh mì và pho mát tốn tiền
Nhưng nước nguội miễn phí;
Tự do có thể tốn cái đầu bạn
Nhưng tù miễn phí;
Chúng ta sống miễn phí.
 
 
 

Tự tử

 
Tôi phải chết mà không cho ai biết.
Phải có một giọt máu ở góc miệng tôi.
Những người dưng
Sẽ nói,
“Bảo đảm hắn yêu ai.”
Những người thân,
“Tốt cho hắn. Tội nghiệp, hắn quá đau khổ.”
Nhưng lý do thật sẽ không phải như trên.
 
                            [đăng 1951]
 
 
-------------------------------------------
* từ bản Anh ngữ của Anil Mericelli
** từ bản Anh ngữ của Bernard Lewis
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021