Tôi đến viếng một người hàng xóm vừa mới mất. Đó là một ông già bình thường, sống lặng lẽ một mình. Cuộc đời ông, và kể cả cái chết của ông, chưa hề khơi gợi cho tôi một ý nghĩ nào đó về ông dù là cỏn con. Nhiều lắm tôi chỉ nghĩ ông giống như một chiếc lá khô vừa mới rời cành. Cuộc sống của ông có vẻ chẳng gây nên một chút xao động nào với người xung quanh. Ông là một ví dụ hoàn hảo cho thuyết sinh – lão – bệnh – tử.

Nhưng trong mấy chục phút ở đám tang, tình cờ tôi được nghe hơn bốn câu chuyện về ông. Và tất cả chúng đều kỳ lạ...

Câu chuyện thứ nhất kể rằng ông là một kẻ săn trầm cừ khôi, một kẻ lội rừng sâu chưa bao giờ bị lạc. Cả dãy rừng hùng vĩ miền trung, chạy dài cả sang Lào, chẳng chỗ nào mà ông không rành rẽ. Ông có khả năng siêu hạng để nhận ra những cây gió có trầm. Nhưng cuối cùng ông vẫn là kẻ trắng tay khi bước ra khỏi rừng, không phải do rừng mà vì những đồng bọn của ông – những kẻ đã lột sạch ông ngay cửa rừng.

Câu chuyện thứ hai kể về cuộc đời tình ái của ông. Thật bất ngờ khi biết ông có đến bốn bà vợ và rất nhiều con. Bằng chứng mà người kể chỉ cho tôi thấy là những đứa con lạ mặt hiện diện trong đám tang.

Câu chuyện thứ ba là của một người lạ mặt – người tự nhận là đồng đội cũ của ông trong một đơn vị biệt kích. Người này kể những câu chuyện như bịa về những tháng ngày tung hoành trong rừng rú đất Bắc, những lần đối đầu khốc liệt và những tình huống thoát chết như trong phim...

Còn câu chuyện thứ tư không được hấp dẫn như ba câu chuyện đầu nhưng rất lạ, lạ vì nó quá gần gũi. Người kể câu chuyện này cũng là một người hàng xóm bình dị khác, cùng thế hệ với người đã chết. Ông kể rằng hai người từ xưa đã là những kẻ tử thù không đội trời chung. Có những giai đoạn kẻ này là thợ săn còn kẻ kia là con mồi, và ngược lại. Nhưng vận số may mắn thế nào để cả hai không phải giết nhau và cùng sống sót cho đến bây giờ...

Và tôi còn được nghe thêm vài câu chuyện nữa về người vừa chết. Nhưng tôi cảm giác, nếu có đủ thời gian, tối sẽ được nghe rất nhiều, thậm chí là vô tận những câu chuyện về ông – một con người bình dị mà tôi đã sống bên cạnh bao nhiêu năm nay.

Rõ ràng cánh cứa tử vừa mở ra cho ông nó không chỉ khép lại một cuộc đời mà còn mở ra cho tôi thấy một cuộc hiện sinh náo động và kỳ ẩn. Đối với tôi, ông chỉ thật sự sống kể từ giây phút ấy.

Kiếp người trông giống như một khối thuỷ tinh, nó chẳng có gì, ngoài việc phản chiếu hình ảnh của những thứ hạnh ngộ trên đường. Rồi đến khi vỡ nát, bóng dáng của nó vẫn còn lưu dấu trong những khối thuỷ tinh khác mà nó có dịp đi qua...