thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Rimbaud đã bảo tôi
 
Bản dịch của Nguyễn Ðăng Thường
 
 
 
ARTHUR RIMBAUD
(1854-1891)
 
Martin Laquet, sinh năm 1975 tại Lyon. Hiện đang sống tại Ambérieu-en-Bugey vùng Ain, Pháp. Nghiên cứu về hội hoạ và thơ ca. Tác phẩm đã in: La nuit déshabillée (Librairie-Galerie Racine, 1997); Les dés du temps n’ont qu’une seule face, trích từ Printemps pour un nouveau siècle (Maison de Poésie, 1999); L’Autre Versant ou, Le silence traversé (Librairie-Galerie Racine, 2000), thơ đăng trên các tạp san: Inédit Nouveau, ARPA, Rétroviseur, Poésie 1 / Vagabondages. Ðoạt giải Arthur Rimbaud 1999. Tham gia các công trình tập thể như Actes de naissance (La passe du vent, 2003), và các tuyển tập thơ như La poésie française contemporaine (Cherche-midi, 2004).
 
 

Rimbaud đã bảo tôi

 
Rimbaud đã bảo tôi
bài thơ là
một hình nhân bằng tuyết
trong ánh nắng
và ngôn từ
những con quạ đỏ và đen
những cây dù
 
Rimbaud đã bảo tôi
cậu chỉ là vậy
một cụm mây âm u
sắp vỡ
trong đêm đại hồng thuỷ
và tuổi hoa niên
là một cái xa lộ
có khi người ta lại đi
ngược chiều
 
Arthur thân yêu ạ
ta đang lang thang
dưới các cửa sổ của cậu
và ta săn trộm
trong các khổ thơ của cậu
ta chẩn mạch
các khổ thơ tứ cú của cậu
Arthur thân mến ơi
tớ mổ thóc lúa
trên chiếc sân gà vịt của cậu
và bồng bềnh
trên các đại dương của cậu
những lượn sóng đuối hơi
và dựng lều
trong các sa mạc của cậu
 
cần phải sống
với cậu một tí
để quên cậu
phải hít đầy hai buồng phổi
không khí sốt rét
của âu yếm
rồi tháo gỡ
những mũi chỉ khâu
của sự đích thực
khoảng trống không
của tầm thường
phải uống cho thêm khát
nơi nguồn của lửa
sử dụng ngòi bút để đấu bò mộng
(dục vọng là miếng vải đỏ
cô đơn là con bò tót)
chơi trò bịt mắt
trong các quán rượu
tớ thường thua cuộc
bởi tớ đã tin rằng mình ham chơi
 
tớ đã nốc cạn những cốc bia
với lũ con gái mưa
những con vẹt, một mình
với dải đeo quần
và bao thuốc lá
luôn luôn đứng ở mép rìa
như gã phóng dao
nơi ngã tư của lưu đày
mơ tưởng những cuộc tình duyên
xoay tròn
vĩ đại
bấp bênh
 
Rimbaud sáng suốt
quá thấu thị
mà cậu cũng là chiếc cầu
bắt qua hai bờ sông
và dòng sông
và cả thành phố
như vô hình
bí ẩn
như chưa hề có
mà thế giới
thì đã thôi yêu cậu rồi
cậu không còn khiến cho ai hãi sợ
cho ai thổn thức dưới những mái tranh
cậu không còn là một kẻ đáng thương
đối với ai nữa
cậu có thể ngon giấc
nơi cậu đang ở
tên tuổi cậu không còn gây kinh hoàng
cậu không còn là một mối hiểm nguy
 
tớ đã thấy đôi cánh gãy
của cậu
dưới ánh mặt trời
và tất cả và tất cả
tất cả những cái xác rã mục ấy
đang bao vây các vết thương của cậu
chàng Rimbe quá điển trai
gã SDF[*] có đôi má trẻ con
cái bộ gió thi sĩ
không đeo mặt nạ của cậu
và phối cảnh của điên cuồng
không giả trá
không lằn ranh
sự hung bạo bất chấp
tiếng cười khan lạc giọng
sự im lặng thiên thần
đáng sợ
ngôn ngữ cường toan
táo bạo
giông bão
chiếc lưỡi của cậu
siết chặt
vỗ về
cho tới khi
hết buồn ngủ
 
tôi cũng đã từng mười bảy
bạn thân của ta ạ
thôi đừng nhắc nhở lại làm gì
đèn pha đã tắt
tuổi trẻ đã u nần
ngây thơ rỉ sét bật cháy
như một chuỗi cười to
 
tôi còn nhớ
những cơn mưa rào đầu đời
đó là thời
của những cái tát tai thứ nhứt
của những muộn phiền đầu tiên
của những xa vắng ban đầu
 
cậu đã bảo tớ
hãy đi ra chỗ khác
coi cậu có đó không
tớ đã đi
tớ đã thấy
toàn những tên Rimbaud của diễu hành
với những cuộc nổi loạn gượng ép
những khốn cùng trên xế khủng
và những chửi mắng bằng vàng
những thi nhân ở xó nhà, đúng đấy,
nhưng đéo có con tim la thét
nảy thia lia trên vỉa hè
chả có những cú đấm
bằng những cú vần
không có cái hoan hỉ
không có sự bất hạnh
của tự do
 
Arthur anh tôi
quá xa vời
kẻ thù quá xưa cũ của tôi
tôi vẫn thường xuyên nghĩ tới anh
hãy nói cho tôi biết rằng
có một cái gì đó
đang gật gù thiếp ngủ
đằng sau các khung cửa trên vòm mái
của chân trời
dưới những lớp áo nịt
và dưới những vạt áo dài
rằng sau cơn giông
cái bất khả sẽ ào tới
sẽ nhảy vọt lên boong tàu
của những lang thang
hương vị của nhiệt nồng
trong miệng chúng ta nôn nóng
cơn say sưa hứa hẹn
với những tiết âm
nhìn mùa hạ trôi qua
như một thời thơ ấu
đêm đã khuya
cái lạnh trườn ra ngoài
tôi quen biết cơn gió đó
khốn thay
nó còn cho chúng ta hưởng niềm vui
 
tôi khạc nhổ thơ tôi
dưới những chùm sao ướt
và nhảy múa dưới mặt trời đắng
như một con rối
buông trôi
 
không còn những mùa
Charleville đã bị bỏ bùa mê thuốc lú
Aden không còn hiện hữu
Abyssinie bất lực
định mệnh?
định mệnh nào...
một trái tim đập nhịp
dưới những trò hề tạo dáng ấy
đằng sau những kiểu cách đó
có một gã ba mươi sáu tuổi đang đau khổ
thời tiết bất ổn
kẻ giăng bẫy đã bị sa lầy
thơ ca bị cứa chân tay
mưa trên vùng núi Ardennes
cuộc đời là một cơn mưa tầm tã
 
 
_________________________

[*]SDF: có thể là chữ viết tắt cho Scouts de France, Hội thiếu sinh quân của nước Pháp. [Chú thích của người dịch]

 
 
-------------
Nguồn: “Arthur mon frère”, trong cuốn J’ai embrassé l’aube d’été — sur les pas d’Arthur Rimbaud, tuyển tập thơ gồm nhiều tác giả để kỷ niệm 150 năm sinh của nhà thơ Arthur Rimbaud (Vénissieux: Éditions La passe du vent, 2004).
 
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021