thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Những suy tưởng rối bù [kỳ IV]
(Diễm Châu dịch)

 

Tôi đã từng thấy một người khổng lồ vá

bí-tất.

Ấy là nỗ lực 'khổng lồ' đầu tiên của ông ta.

 

*

 

Cái hôn của Giu-đa khóa miệng các thi sĩ.

 

*

 

Các thứ gió đều thổi một cách rất trong sáng.

 

*

 

Phải hy sinh tất cả cho con người. Chỉ trừ

những người khác.

 

*

 

Người ta có thể chết ở Sainte-Hélène mà không cần phải là

Nã-phá-luân.

 

*

 

Cái gì của Chúa, trả cho Chúa; cái gì của Xê-da, trả

cho Xê-da. Thế còn cái gì cho người ta?

 

*

 

Mi đừng làm ra vẻ “thức thời”.

Đừng bao giờ nói dối khi sự thật có lợi hơn.

 

*

 

Vào thời kỳ ấy người ta đã cho phép chuyện sáng thế ư!!!

 

*

 

"Với một cây thập tự người ta rất có thể làm thành hai giảo đài",

nhà chuyên môn khinh bỉ tuyên bố.

 

*

 

Nếu như tôi phải gặp những kẻ mưu sát tôi ở

thế giới bên kia, thà tôi còn sống với họ

ở thế giới này.

 

*

 

Khi ta không muốn mình bị thấm ướt*, ít ra

cũng hãy liệu sao để khỏi vấy bùn lên kẻ khác.

----------------------------------

(* se mouiller = liên lụy).

 

*

 

Các dàn hỏa không soi rọi bóng tối.

 

*

 

Tôi đã gặp một người, bởi đọc quá ít

nên ông đã tự mình sáng chế ra những câu trích lời

các nhà cổ điển.

 

*

 

Mỗi thế kỷ đều có thời Trung cổ của nó.

 

*

 

Mùi hôi hám nhỏ bé nhất chống chỏi

với cây quạt máy cũng tưởng mình là Đông Ki-sốt.

 

*

 

Các ý niệm (hay thuyết lý) rốt cuộc cũng có thể gây ra

cái dogmalimatias*

-------------------------------------------------------------

(* dogma+(ga)limatias?= “thứ lảm-nhảm-giáo-điều”?)

 

*

 

Có nhiều cái “bu-mơ-răng”* không bao giờ quay trở lại.

Chúng chọn tự do.

--------------------------------------------------

(* boomerang: khí giới hình lưỡi liềm của thổ dân Úc để ném vào

con thú hay kẻ địch, nếu không trúng đích, nó lại bay trở về với người ném.)

 

*

 

Luyện tập trí nhớ làm sao để có thể quên được?

 

*

 

Những cây bạch-dương run rẩy dưới hết mọi chế độ, thì

cũng được đi! Nhưng, quỷ nà, tại sao dưới mỗi chế độ

chúng lại phải xanh tươi?

 

*

 

Sống độc hại lắm. Khi người ta sống,

người ta chết.

 

 

[còn tiếp nhiều kỳ]

 

Đã đăng:

Những suy tưởng rối bù [kỳ I]

Những suy tưởng rối bù [kỳ II]

Những suy tưởng rối bù [kỳ III]

 

----------------------------

Ghi chú của người dịch:

STANISŁAW JERZY LEC [đọc như Letz] là một nhà thơ Ba-lan, tác giả khoảng hai ngàn câu "cách ngôn". Ông sinh năm 1909 tại Lwów, ở Galicie, trong một gia đình Do-thái. Sau khi học luật và ngữ ngôn học Ba-lan, ông khởi nghiệp nhà báo và nhà thơ ở Vac-xa-va. Bị bắt nhốt trong trại tập trung của Đức quốc xã từ 1941 tới 1943, ông đã vượt thoát và gia nhập hàng ngũ quân kháng chiến.

Từ 1946 tới 1950, ông làm tùy viên báo chí cho Phái bộ chính trị Ba-lan ở Vienne. Và bắt đầu viết những câu “cách ngôn”.

Những câu “cách ngôn” này xuất hiện từ 1954 trên các tạp chí văn nghệ Ba-lan và, vào năm 1957, dưới hình thức ‘xã luận’, hết sức thành công cả ở trong lẫn ngoài nước, đặc biệt là ở Đức. Trong bản Pháp văn, người ta đã có nhận xét về những câu ấy như ".. sự cô đọng có tính cách xói mòn cao độ, chống lại sự man dã đen và đỏ của thời đại, chống lại sự tầm thường quá ồn ào của những kẻ tiếm đoạt quyền bính và ngôn ngữ, chống lại sự hèn nhát và ích kỷ chung của con người..."

Stanisław Jerzy Lec mất năm 1966.

 

Bản dịch dựa theo bản Pháp văn của André và Zofia Kozimor, do nhà xuất bản NOIR SUR BLANC in tại Lausanne vào tháng 10-1991, với nhiều minh họa của Roland Topor và lời đề tựa của Claude Roy.


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021